«Αγωνίσθηκα ενάντια στη λευκή κυριαρχία, αγωνίσθηκα ενάντια στη μαύρη κυριαρχία». Τα λόγια του Μαντέλα, πριν ανακοινωθεί η καταδίκη του

Στις 12 Ιουνίου του 1964, ο Νέλσον Μαντέλα καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, για σαμποτάζ εναντίον της κυβέρνησης της Νότιας Αφρικής. 

Ήταν επικεφαλής της ένοπλης πτέρυγας του ANC (Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο), του κόμματος που αγωνιζόταν για την κατάργηση του απαρτχάιντ. 
Στη δίκη του, στις 20 Απριλίου του 1964, ο Μαντέλα αρνήθηκε να καταθέσει. Αντιθέτως, επέλεξε να μιλήσει απευθείας στον κόσμο που παρακολουθούσε. 

Απόσπασμα από το βιβλίο «Συζητήσεις με τον εαυτό μου, Νέλσον Μαντέλα»: Από το κλείσιμο της απολογίας του από το εδώλιο του κατηγορουμένου στη δίκης της Ριβονίας, στις 20 Απριλίου 1964 

«Σε όλη μου τη ζωή αφιερώθηκα στον αγώνα του αφρικανικού λαού. Αγωνίστηκα ενάντια στη λευκή κυριαρχία και αγωνίστηκα ενάντια στη μαύρη κυριαρχία. Έχω πιστέψει ολόψυχα το ιδανικό μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας στην οποία όλοι οι άνθρωποι ζουν αρμονικά, έχοντας τις ίδιες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό που ελπίζω να ζήσω και να το πραγματοποιήσω. Αλλά, αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι έτοιμος να πεθάνω. 

«Σε όλη μου τη ζωή αφιερώθηκα στον αγώνα του αφρικανικού λαού.» Wikimedia Commons 

Συζήτησα με τον Αχμέτ Καθράντα – συγκατηγορούμενός του Μαντέλα – σχετικά με την πιθανότητα της καταδίκης σε θάνατο. Το συζητήσαμε, όπως είπα, και ανέφερα ότι ήταν απαραίτητο να σκεφτούμε, όχι μόνο εμάς που βρισκόμασταν σε αυτή την κατάσταση, αλλά τον αγώνα συνολικά. Θα έπρεπε να χαθούμε με ένδοξο τρόπο, θα έπρεπε να αντισταθούμε. Αυτή είναι η υπηρεσία που μπορούμε να προσφέρουμε στην οργάνωση και στον λαό μας. Και, φυσικά, όταν είσαι μόνος στο κελί σου, σκέφτεσαι επίσης τον εαυτό σου και το γεγονός να μην ζήσεις κι αυτό είναι ανθρώπινο. Όμως συλλογικά, αυτή την απόφαση πήραμε και χαιρόμασταν, που αυτή ήταν η ύστατη υπηρεσία που μπορούσαμε να προσφέρουμε στον λαό και στην οργάνωση.» 

Από επιστολή προς τον Σέφτον Βουτέλα, κουνιάδο του Μαντέλα, με ημερομηνία 28 Ιουλίου 1969 

«Ως πειθαρχημένοι και αφοσιωμένοι σύντροφοι που αγωνίζονται για έναν άξιο σκοπό, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε οποιοδήποτε καθήκον μας αναθέσει η Ιστορία, όσο υψηλό κι αν είναι το τίμημα που θα κληθούμε να πληρώσουμε. Αυτή υπήρξε η κατευθυντήρια αρχή σε όλη την πολιτική σταδιοδρομία μας, ακόμα και στον καιρό που περνούσαμε τα διάφορα στάδια της Δίκης. Πρέπει, παρ’ όλα αυτά, να ομολογήσω ότι εμένα η απειλή του θανάτου δεν μου γεννούσε καμία επιθυμία να παίξω τον ρόλο του μάρτυρα. Ήμουν προετοιμασμένος να το κάνω εάν αναγκαζόμουν. Αλλά πάντοτε είχα την αγωνία να ζήσω. 

Το κελί του Νέλσον Μαντέλα κατά τη διάρκεια του 1963-64. Wikimedia Commons 

Όμως η εξοικείωση γεννά την περιφρόνηση ακόμα και για το απεχθές χέρι του θανάτου. Η κρίσιμη φάση κράτησε μόνο μερικές ώρες κι εγώ έπεσα για ύπνο ανήσυχος και εξαντλημένος τη μέρα που άκουσα για την έφοδο στη Ριβόνια. Όμως, το πρωί που σηκώθηκα, το χειρότερο είχε περάσει και με κάποιο τρόπο, είχα βρει αρκετή δύναμη και κουράγιο ώστε να σκεφτώ λογικά πως, αν δεν απομείνει τίποτα άλλο να κάνω για να βοηθήσω τον σκοπό στον οποίο πιστεύαν όλοι με τόσο πάθος, ακόμα και το απαίσιο αποτέλεσμα που μας απειλούσε ίσως εξυπηρετούσε έναν χρήσιμο στόχο σε ευρύτερα ζητήματα. Αυτή η πεποίθηση τροφοδότησε και αναπλήρωσε τα ισχνά μου αποθέματα σθεναρότητας ως την τελευταία μέρα της Δίκης. Ενισχυόταν από την πίστη πως ο αγώνας μας ήταν δίκαιος και από την ευρεία υποστήριξη που δεχόμασταν από φορείς και άτομα με μεγάλη επιρροή και από τα δύο φυλετικά στρατόπεδα. Όμως όλα τα σαλπίσματα και τα ωσαννά που ψάλλαμε εμείς και οι υποστηρικτές μας κατά τη διάρκεια της Δίκης, θα πήγαιναν χαμένα, εάν μας εγκατέλειπε το θάρρος μας την κρίσιμη στιγμή.» 

Ο Νέλσον Μαντέλα απέφυγε τη θανατική ποινή, αλλά πέρασε 27 χρόνια στη φυλακή. Wikimedia Commons 

Πέντε ζητήματα που σημείωσε ο Μαντέλα, προετοιμαζόμενος για την αναγγελία της ποινής στις 12 Ιουνίου 1964, στη Δίκη της Ριβόνιας, στην οποία ο ίδιος και οι συγκατηγορούμενοι του αντιμετώπιζαν τη θανατική ποινή. 

Γράφει: 
1. Δήλωση από το εδώλιο. 
2. Εννοούσα όλα όσα είπα. 
3. Το αίμα πολλών πατριωτών σε αυτήν την χώρα χύθηκε επειδή απαίτησαν μεταχείριση σύμφωνη με τα πολιτισμένα πρότυπα. 
4. Ο στρατός αρχίζει να μεγαλώνει. 
5. Αν πρέπει να πεθάνω, δηλώνω σε όλους ότι θα δεχτώ τη μοίρα μου σαν άντρας. 

Ο Νέλσον Μαντέλα απέφυγε τη θανατική ποινή, αλλά πέρασε 27 χρόνια στη φυλακή. 
Αποφυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 1990 και τέσσερα χρόνια αργότερα, εκλέχτηκε πρόεδρος της χώρας.
 ΠΗΓΗ: «Συζητήσεις με τον εαυτό μου, Νέλσον Μαντέλα», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Flickr.

mixanitouxronou.gr