Ανθρώπινη κατοίκηση 120.000 χρόνων στα σπήλαια ΛΑΚΩΝΙΔΑΣ Γυθείου Μάνης - 50.000 ευρήματα!!! Ζούσαν και ρινόκεροι και ιπποπόταμοι!!!

Της αρχαιολόγου Ελένης Παναγοπούλου 

H θέση «Λακωνίς» βρίσκεται 3 χλμ. βορειοανατολικά του Γυθείου Λακωνίας, στο ανατολικό παράκτιο άκρο της κοιλάδας Σελινίτσα. Πρόκειται για σύμπλεγμα πέντε καρστικών εγκοίλων, τα οποία αναπτύσσονται σε μήκος 200 μ. περίπου επί της ακτογραμμής. Τα έγκοιλα διασώζουν αποθέσεις της Μέσης και Ανώτερης Παλαιολιθικής, που χρονολογούνται μεταξύ 120.000 - 20.000 χρόνων πριν από σήμερα.

Η Θέση 1, σπήλαιο του οποίου η οροφή έχει κατακρημνισθεί, διασώζει μακρά ακολουθία της Μέσης Παλαιολιθικής και αποτέλεσε το επίκεντρο υπερδεκαετούς ανασκαφικής έρευνας, που διενήργησε διεπιστημονική ομάδα της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας και άλλων ερευνητικών φορέων υπό τη διεύθυνση της δρ. Ελένης Παναγοπούλου. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες χρονολογήσεις, η χρήση του αρχίζει γύρω στις 100.000 χρόνια πριν από σήμερα και διαρκεί μέχρι τις 40.000, συμπίπτει δηλαδή με την ακμή και τη σταδιακή εξαφάνιση των Νεάντερταλ από τη Μάνη.

Πενήντα χιλιάδες λίθινα τέχνεργα, κατάλοιπα πανίδας (άγρια ελάφια, αγριόχοιροι, μεγάλα βοοειδή, ρινόκεροι και ιπποπόταμοι) και επάλληλα συμπλέγματα εστιών κατά χώρα μαρτυρούν τον κομβικό του ρόλο στο σύστημα μετακινήσεων και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων μιας περιοχής με σημαντική βιοποικιλότητα, όπως προκύπτει από τη σύνθεση των παλαιοπεριβαλλοντικών δεδομένων. Αξιοσημείωτη είναι η σαφής διάταξη του οικιστικού χώρου σε διακριτές ζώνες καθημερινής δραστηριότητας (εστίες, χώροι κατεργασίας σφαγίων και απόρριψης υλικών). Τα εργαλειακά σύνολα είναι κατασκευασμένα σε εγχώριες ηφαιστειογενείς πρώτες ύλες, ενώ επείσακτες ποικιλίες πυριτολίθου μαρτυρούν πιθανές μετακινήσεις των ομάδων και ανταλλαγές με πληθυσμούς μακρινών περιοχών. Για την κατασκευή των περισσότερων από αυτά έχει χρησιμοποιηθεί το φάσμα των τεχνικών Λεβαλλουά, χαρακτηριστικών της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου. Τη μακρά Μέση Παλαιολιθική ακολουθία διαδέχονται επιχώσεις εστίας πάχους περίπου 0,70 μ., που χρονολογήθηκαν γύρω στο 40.000 - 38.000 χρόνια πριν από σήμερα, και εμπεριέχουν πολιτισμικά κατάλοιπα της ύστατης φάσης της, σε συνάφεια με ένα γομφίο Νεάντερταλ.

Τα σπήλαιο δεν αποτελούν οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο και η πρόσβαση σε αυτά είναι εξαιρετικά δυσχερής.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.5.2020.

arxeion-politismou.gr