«Ασυνήθιστη» επιγραφή βρέθηκε μέσα σε ετρουσκικό κράνος 2.400 ετών

 

Το ετρουσκικό κράνος από τον 4ο αιώνα π.Χ. στο οποίο βρέθηκε η επιγραφή
[Credit: Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia]

Μια «ασυνήθιστη» επιγραφή που βρέθηκε μέσα σε ένα ετρουσκικό κράνος 2.400 ετών θα μπορούσε να ρίξει νέο φως στη στρατιωτική οργάνωση των Ετρούσκων.

Οι Ιταλοί αρχαιολόγοι δεν είχαν προσέξει μέχρι σήμερα την επιγραφή, αλλά η ανακάλυψη – που ανακοινώθηκε την Τρίτη από το Εθνικό Ετρουσκικό Μουσείο της Villa Giulia, στην Ιταλία, και η οποία θα παρουσιαστεί στο περιοδικό Archaeologia Viva – έρχεται μετά από 90 χρόνια από την ανακάλυψη του χάλκινου κράνους στην νεκρόπολη Osteria di Vulci το 1928.

Η επιγραφή, χαραγμένη στο εσωτερικό τμήμα του κράνους που προστατεύει τον λαιμό, αποτελείται από επτά γράμματα – HARN STE – που πιθανώς υποδηλώνουν τον τόπο προέλευσης, είτε του αντικειμένου είτε του ιδιοκτήτη, και τα οποία πρέπει να διαβαστούν ως μία λέξη, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του μουσείου.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια «πολύ ασυνήθιστη» επιγραφή που «προσφέρει θεμελιώδεις πληροφορίες για την ανασυγκρότηση της στρατιωτικής οργάνωσης και την εξέλιξη της τέχνης του πολέμου» στην ιταλική χερσόνησο πριν από την ηγεμονία της Ρώμης.

Το χάλκινο κράνος σφυρηλατήθηκε στην περιοχή της Περούτζια. Αποτελούσε μέρος του εξοπλισμού του τάφου ενός πολεμιστή που ανασκάφηκε στο Vulci το 1930. 
[Credit: Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia]

Είναι σχεδόν βέβαιο, κρίνοντας από το ύφος και την δεξιοτεχνία του, ότι το κράνος ανήκε σε Ετρούσκο πολεμιστή –μέλος του λαού που κυριαρχούσε σε σημαντικό τμήμα της σημερινής Τοσκάνης– και χρονολογείται στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ.

Εκείνη την εποχή, η κεντρική Ιταλία ήταν γεμάτη από αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ των τοπικών φυλών, που ανταγωνίζονταν για την επικράτηση στη χερσόνησο ή απλώς για επιβίωση, την στιγμή που απειλούνταν από την εξάπλωση των Κελτών, οι οποίοι το 390 π.Χ. κατατρόπωσαν τη Ρώμη.

Το κράνος δίνει σημαντικές πληροφορίες στους αρχαιολόγους για εκείνα τα χρόνια του αίματος και του πολέμου που λάμβανε χώρα για την κυριαρχία στην ιταλική χερσόνησο. Για παράδειγμα, μπορεί το γεγονός ότι η επιγραφή βρίσκεται στο εσωτερικό του κράνους να υποδηλώνει ότι ο κάτοχός του συνήθιζε να σημαδεύει τα υπάρχοντά του με αυτόν τον τρόπο.

Λεπτομέρεια του τμήματος που προστατεύει τον λαιμό στο εσωτερικό του κράνους που δείχνει τα 7 γράμματα«HARN STE» χαραγμένα από δεξιά προς τα αριστερά. 
[Credit: Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia] 

Αυτό «ενίσχυσε το αίσθημα της ιδιοκτησίας σε ένα αντικείμενο ζωτικής σημασίας» για τον πολεμιστή, αναφέρει το μουσείο στην ανακοίνωσή του. Αλλά παρέχει επίσης πληροφορίες για την τεχνική σφυρηλάτησης με την οποία οι Ετρούσκοι κατασκεύαζαν τα όπλα τους. Εκτιμάται ότι είναι «πιθανό» ότι το κράνος να μην κατασκευάστηκε στο Vulci, όπου βρέθηκε, αλλά κάπου κοντά στη σημερινή κεντρική ιταλική πόλη της Περούτζια.

Ο Τίτος Λίβιος, ιστορικός που έζησε τον 1ο αιώνα π.Χ., αποκάλυψε την ύπαρξη ενός ετρουσκικού στρατοπέδου που ονομαζόταν «Aharnam» όπου τα στρατεύματα συγκεντρώθηκαν την παραμονή της μάχης του Σέντινουμ κατά τον Τρίτο Σαμνιτικό Πόλεμο το 295 π.Χ. μεταξύ της Ρώμης και της ένωσης Ετρούσκων, Γαλατών, Ούμπριων και άλλων φυλών.

Το όνομα «Aharnam» μοιάζει πολύ με αυτό της σημερινής πόλης Civitela d'Arna, κοντά στην Περούτζια, και η επιγραφή «HARN STE», που διαβάζεται ως μία λέξη, «θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί από το όνομα αυτής της πόλης» ή των περιχώρων της.

Οι λέξεις «HARN STE» που είναι χαραγμένες στο εσωτερικό του κράνους θα μπορούσαν να υποδηλώνουν τον τόπο καταγωγής του πρώτου ιδιοκτήτη, ίσως την πόλη Aharnam, τη σημερινή Civitella d'Arna, κοντά στην Περούτζια. 
[Credit: Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia] 

Σε άλλα ετρουσκικά γλυπτά και αντικείμενα, οι αρχαιολόγοι έχουν βρει παρόμοιες επιγραφές, όπως «Havrna», «Havrenies» και «Harenies».

Ωστόσο, το μουσείο τονίζει ότι «δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθεί με βεβαιότητα εάν το όνομα συμπίπτει με αυτό του τελευταίου ιδιοκτήτη του», αφού τέτοια αντικείμενα συχνά περνούσαν από χέρι σε χέρι ως τρόπαια πολέμου.

Πηγή: The Archaeology News Network