Η Κορινθία φιλόσοφος Αξιοθέα

 

Του φοιτητή Φιλοσοφικής ΕΚΠΑ, Χρήστου Βεργέτη  

Η Αξιοθέα είναι μια από τις πολλές γυναίκες στην αρχαιότητα που ασχολήθηκαν με την φιλοσοφία.

Η θεά Ήβη, κύρια θεότης του Φλειούντος,
και ο Φλειάσιος φιλόσοφος Τίμων.

Τα στοιχεία που έχουμε για τον βίο και τις γνώσεις της είναι ελάχιστα. Εντοπίζονται στον Διογένη Λαέρτιο και στον λόγιο Θεμίστιο. Ο Διογένης Λαέρτιος γράφει ότι καταγόταν από τον Φλιούντα (*), αρχαία πόλη της Κορινθίας. Επίσης ήταν μαθήτρια του Πλάτωνος και μετέπειτα του Σπευσίππου. Άξιο αναφοράς που δείχνει μια σχέση της φιλοσοφίας με ένα άλλο πρόσωπο από τον Φλιούντα, είναι ένας μικρός διάλογος που αναφέρει ο Λαέρτιος μεταξύ του Πυθαγόρα και του Λέοντος, τυράννου του Φλιούντος, στον οποίο όταν ο Λέων ρωτά τον Πυθαγόρα με τι ασχολείται εκείνος είπε ότι είναι φιλόσοφος. Ο Θεμίστιος μας μαρτυρά το γεγονός που έφερε την συναισθηματική φύση της Αξιοθέας να αναζητήσει την φιλοσοφία στον μεγάλο διδάσκαλο Πλάτωνα. Όταν κάποια στιγμή της ζωής της επέλεξε από πολλά συγγράμματα να μελετήσει την Πολιτεία του Πλάτωνος έφυγε ξαφνικά από την Αρκαδία προς την Αθήνα πετυχαίνοντας τον σκοπό της, αφού ντύθηκε ανδρικά, να γίνει ακροάτρια του. Σε αυτό το σημείο ο Θεμίστιος παρατηρεί την ομοιότητα αυτού του γεγονότος με άλλες δύο ιστορίες:

- Η μια ενός Κορίνθιου γεωργού, ο οποίος μελετώντας τον διάλογο Γοργία του Πλάτωνος παράτησε τα αμπέλια και τα χωράφια του, ώστε να γίνει μαθητής του Αθηναίου φιλόσοφου.

- Η άλλη αφορά τον Ζήνωνα τον Κιτιέα, που μόλις μελέτησε λόγους του Σωκράτους, αναζήτησε άνθρωπο που να ομοιάζει σε αυτόν και ακολούθησε τον Κράτη τον Θηβαίο.

Η διαμονή και η φυγή της Αξιοθέας από την Αρκαδία, κατά την άποψη μου, είναι πιθανόν να φανερώνει και την διπλή καταγωγή της, η μια από τον Φλιούντα της Κορίνθου και η άλλη από την Αρκαδία. Οι παρόμοιες ιστορίες που μας γνωστοποιεί ο Θεμίστιος φανερώνουν την απίστευτη απήχηση που είχαν στις ανθρώπινες ψυχές οι διάλογοι του Πλάτωνος, ώστε με μεγάλη αυταπάρνηση να ακολουθήσουν την φιλοσοφία του, σε εποχές που η φήμη του δεν ήταν τόσο γνωστή όσο σήμερα.

Όσον αφορά την Αξιοθέα παρ’ ότι οι γνώσεις μας για αυτήν παραμένουν ελάχιστες, μόνον η επιλογή της να εγκαταλείψει τα πάντα και να πάει στην Αθήνα για να γίνει μαθήτρια του Πλάτωνος, επειδή θαύμασε ένα σύγγραμά του, την κάνει άξια του θαυμασμού μας.

Η αρχαία ακρόπολις του Φλιούντος, σήμερα.

(*) Άλλοι διάσημοι Φλειούσιοι:

- Τίμων, ο σκεπτικιστής φιλόσοφος.

- Πρατίνας, ο εφευρέτης του αρχαίου θεατρικού είδους του σατυρικού δράματος 

- ΑΚΟΥΣΤΕ την ομιλία του Γ. Λεκάκη για την ΣΑΤΥΡΑ, ΕΔΩ.

- Εχεκράτης, μαθητής του Σωκράτη, τον οποίο ο Πλάτων τοποθέτησε ως έναν από τους διαλόγους του έργου του Φαίδωνα, ο οποίος βρίσκεται στον Φλειούντα.

- Αυτομήδης, νικητής πεντάθλου στα Νέμεα - 9η ωδή του ποιητή Βακχυλίδη.

- Τιμένετος, νικητής του αγώνα με όπλα των 24ων Πυθίων.

- Αριστίας, κ.ά.

Ο Φλειούς πρότερον ελέγετο Αραντία (από τον Άραντα) και Αραιθυρέα. Ο Φλίας ή Φλιούς, ήταν εγγονός του Τημένου, υιός της Αραιθυρέας, θυγατρός του Άραντος, σύζυγος της εντοπίας Χθονοφύλης, ή,κατ’ άλλους Αργοναύτης, υιός του Διόνυσου και της Αριάδνης ή της Χθονοφύλης.

Τέλος, άλλο πρωτοποριακό της περιοχής είναι ότι κύρια θεότητα του Φλειούντος και της Σικυώνος, ήταν η θεά Ήβη, η προσωποποίηση της νεότητος! Προς τιμήν της θεάς, εορταζόταν οι Κισσοτομες. Όσοι κρατούμενοι το ζητούσαν αφήνονταν ελεύθεροι, αλλά ικέτες στην θεά. Όσοι απελευθερώνονταν με αυτόν τον τρόπο, εναπόθεταν / αφιέρωναν τις αλυσίδες τους, σε ένα παρακείμενο ιερό άλσος. ΠΗΓΗ: Παυσανίας, Στράβων. Γ. Λεκάκης "Τάματα και αναθήματα". Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις - Κορινθία".

Ο αρχαίος Φλιούς / Φλειούς / Φλιούντας ήταν από τις πιο εύφορες περιοχές της Κορινθίας. Σύμφωνα με την παράδοση, εκεί καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά το αμπέλι, παράγοντας τον ονομαστό στην αρχαιότητα φλιάσιο οίνο. Από την αρχαία πόλη σώζεται τμήμα της ακρόπολης, του θεάτρου και του βουλευτηρίου. Σε απόσταση 30 χλμ. προς τα δυτικά βρίσκεται η πανέμορφη λίμνη Στυμφαλία, όπου σύμφωνα με τον μύθο, ο Ηρακλής αντιμετώπισε τις Στυμφαλίδες όρνιθες. Σήμερα αποτελεί σημαντικό υδροβιότοπο που προσελκύει μεγάλο αριθμό φυσιολατρών. ΠΗΓΗ: Αρχ. Μουσείο Κορίνθου.

ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.

- Wilhelm Dindorf «Themistii orations», εκδ. Λειψίας/Lipsiae, C. Cnobloch, 1832.

-ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ «ΑΠΑΝΤΑ».

arxeion-politismou.gr