Οι Αμαζόνες κατά τη μυθολογία είναι γυναικείος λαός, που κατάγονται από το θεό του πολέμου Άρη και από τη Νύμφη Αρμονία. Τοποθετούν το βασίλειο τους στο Βορρά· είτε στις πλαγιές του Καύκασου είτε στη Θράκη είτε στη Νότια Σκυθία (στις κοιλάδες της αριστερής όχθης του Δούναβη).
Η Θεμίσκυρα στην αρχαιότητα ήταν η μυθική πρωτεύουσα της χώρας των Αμαζόνων, στην ανατολική Μικρά Ασία (Πόντος), η οποία χρονολογείται από τη δεύτερη χιλιετηρίδα π.Χ. Βρισκόταν στις όχθες του ποταμού Θερμόδοντα, ενώ κάποιες πηγές την τοποθετούσαν και ανατολικότερα, κοντά στον ποταμό Ίρη (ποταμοί Terme και Yeşil στην Τουρκία), στα παράλια του Εύξεινου Πόντου. Η Θεμίσκυρα λέγεται ότι ιδρύθηκε από τη βασίλισσα των Αμαζόνων Λυσίππη προς τιμή της θεάς Αρτέμιδος, στην οποία αφιέρωσε ιερά.
Η βασίλισσα είχε έναν γιο, τον Τάναϊ, ο οποίος, επειδή ήταν πολεμοχαρής και περιφρονούσε τον έρωτα, τιμωρήθηκε από την Αφροδίτη και ερωτεύτηκε την ίδια του τη μητέρα. Ντροπιασμένος, έπεσε σε ένα ποτάμι και πνίγηκε και από τότε ο ποταμός αυτός φέρει το όνομά του (ποταμός Ντον στην Αζοφική θάλασσα στην Ρωσία). Η Λυσίππη ίδρυσε την πρωτεύουσα των Αμαζόνων και κατέκτησε όλους τους λαούς μέχρι τον ποταμό Τάναϊ (ποταμός Ντον στην Αζοφική θάλασσα). Η αρχαία Θεμίσκυρα βρισκόταν πλησίον της μεταγενέστερης Αμισού (Πόντος), η οποία εκμεταλλευόταν γεωργικά πολλές περιοχές. Στη Θεμίσκυρα καλλιεργούνταν επίσης το κεχρί και ο έλυμος, ένα είδος δημητριακού, ενώ ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος επίσης αναφέρει ότι στην περιοχή ανθεί ένα φυτό ονόματι ηλίανθος, με φύλλα σαν της μυρτιάς, το οποίο βραζόταν μαζί με λίπος λιονταριού, σαφράνι και οίνο από πλατάνι. Κοντά στην πόλη απλωνόταν μια μεγάλη πεδιάδα μέχρι τις ποντικές ακτές, η οποία ήταν εύφορη και γεμάτη δέντρα, καθώς τη διέρρεαν οι ποταμοί Θερμόδων και Ίρις.
Κυβερνιούνται μόνες, χωρίς βοήθεια κανενός άντρα. Αρχηγός τους είναι μια βασίλισσα. Δεν ανέχονται την παρουσία αντρών, παρά μόνο αν είναι δούλοι για υπηρετικές εργασίες.
Σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές, τραυμάτιζαν τα αρσενικά παιδιά, μόλις γεννιόνταν, κάνοντας τα τυφλά και κουτσά.
Σύμφωνα με άλλες εκδοχές τα σκότωναν και σε ορισμένες περιόδους ενώνονταν με ξένους, για να διαιωνίσουν το γένος τους κρατώντας μόνο τα παιδιά του θηλυκού φύλου. Από τα παιδιά αυτά έκοβαν ένα στήθος, για να μην ενοχλούνται κατά την εξάσκηση τους στο τόξο ή κατά τη χρήση του δόρατος, και από αυτή ακριβώς τη συνήθεια ερμήνευσαν το όνομα τους (α-μαζών: αυτή που δεν έχει στήθος). Το μεγαλύτερο πάθος τους ήταν ο πόλεμος.
Ο θρύλος για τον ακρωτηριασμό του μαστού προέρχεται από τον Ιπποκράτη, που ανέφερε ότι όταν οι Αμαζόνες ήταν σε βρεφική ηλικία, οι μητέρες τους τους καυτηρίαζαν τον δεξιό μαστό με ερυθροπυρωμένο σίδερο «για να σταματήσει η ανάπτυξη του και όλη η δύναμη και ο όγκος του να μεταφερθούν στον δεξιό ώμο και στον δεξιό βραχίονα». Αν και οι Αμαζόνες εμφανίζονται για πρώτη φορά στην Ιλιάδα του Ομήρου, στο μεγάλο αυτό έπος υπάρχει μόνο μια απλή αναφορά των γυναικών που πολεμάνε και η τέχνη τους στη μάχη ήταν εντελώς ισάξια με του κάθε άνδρα.
Μια από τις εκτενέστερες αφηγήσεις για τα κατορθώματα των Αμαζόνων βρίσκεται στις Ιστορίες του Ηροδότου, όπου αφηγείται πως μια ομάδα Αμαζόνων βρέθηκαν στη Μαιώτιδα λίμνη (Αζοφική θάλασσα) και από εκεί, στη Σκυθία (Ρωσικές στέπες). Τις είχαν αιχμαλωτίσει οι Έλληνες , αλλά εκείνες εξεγέρθηκαν εναντίον των δεσμωτών τους και τους έσφαξαν μέχρι τον τελευταίο. Μη γνωρίζοντας όμως από πλοία και ναυσιπλοΐα, οι Αμαζόνες δεν μπόρεσαν να ελέγξουν το σκάφος, παρασύρθηκαν από τους ανέμους προς τη Σκυθία, και αποβιβάστηκαν σε ένα μέρος που ονομαζόταν Κρημνοί. Εκεί βρήκαν ένα κοπάδι άλογα, τα άρπαξαν και ίππευσαν προς το εσωτερικό λεηλατώντας τους οικισμούς που συναντούσαν. Οι Σκύθες βρέθηκαν σε αμηχανία. Ποτέ τους δεν είχαν ξαναδεί κάτι παρόμοιο με τις παράξενες, άγριες πολεμίστριες που είχαν εισβάλει στη χώρα τους. Υποθέτοντας ότι ήταν άντρες, οι Σκύθες τις αντιμετώπισαν σε μάχη και, όταν μετά από τη μάχη εξέτασαν τις σορούς των νεκρών, ανακάλυψαν με μεγάλη έκπληξη τους ότι οι εχθροί τους ήταν, στην πραγματικότητα, γυναίκες.
Αρχαίοι συγγραφείς και ιστοριογράφοι διαφωνούν ως προς την καταγωγή και τον τόπο κατοικίας της φυλής αυτής. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Αμαζόνες κατοικούσαν στη Σαρματική Σκυθία, στην περιοχή της σημερινής Ουκρανίας και Υπερκαυκασίας. Άλλες πηγές τοποθετούν τον χώρο των φοβερών πολεμιστριών στα βάθη της Μικράς Ασίας, την Παρθία ή ακόμα και στην Λιβική. Μεγάλοι ήρωες της Μυθολογίας και της Ιστορίας, όπως ο Ηρακλής, ο Θησέας, ο Αχιλλέας, ακόμα και ο Μέγας Αλέξανδρος, ήρθαν αντιμέτωποι σε διάφορες περιπτώσεις με το «θύλην γένος», συχνά σε άγριες και αιματηρές αντιπαραθέσεις.
Η προέλευση των Αμαζόνων παραμένει εν πολλοίς μυστηριώδης. Έθνος πολεμικό, διατρίβει βίο νομαδικό, ζώντας από την κτηνοτροφία, το κυνήγι και τη ληστεία εμπορικών καραβανιών και των μόνιμα εγκατεστημένων γειτόνων τους. Οι Αμαζόνες περιγράφονται να περνούν τη ζωή τους πάνω στα άλογα, με τα οποία αναπτύσουν μια ιδιαίτερα στενή συναισθηματική σχέση συντροφικότητας και αλληλοσεβασμού. Εκπαιδεύονται από μικρές στο χειρισμό των όπλων, ιδιαιτερα του τόξου και πολεμούσαν κατά ομάδες.
Ο Ηρόδοτος («Ιστορίαι» ββλ. ΙV) με εμφανή αποστροφή στο λόγο του περιγράφει τις Αμαζόνες σαν έθνος γυναικών ανελέητο και διαστροφικό. Οι γυναίκες έμεναν μόνες από πεποίθεση και συνευρίσκονταν με άντρες από γειτονικές φυλές μόνο για να τεκνοποιήσουν μία φορά το χρόνο σαν τα ζώα. Σαν δοκιμή αποδοχής των κανόνων και του τόπου ζωής τους, κάθε έφηβη αμαζόνα όφειλε να σκοτώσει τρείς άντρες και να προσκομήσει αποδείξεις του φόνου. Χαρακτηριστικές ήταν οι φοβερές ενέδρες τους, η ταχύτητα με την οποία χτυπούσαν τους αντιπάλους τους και η απόλυτη έλλειψη οίκτου προς τους αιχμαλώτους, τους οποίους εκτελούσαν άμεσα, συχνά με σκληρό και βασανιστικό τρόπο.
Μόνιμες εγκαταστάσεις δεν βρέθηκαν στον ιστορικό χώρο που κινήθηκαν οι Αμαζόνες. Σαν νομαδική φυλή, οι φυλές βρίσκονταν σε διαρκή κίνηση ακολουθώντας πλούσια βοσκοτόπια, νερό και ευάλωτες κατοικημένες περιοχές ή εμπορικά καραβάνια, τα οποία λήστευαν για να συμπληρώσουν τα χρειώδη.
Μια τελευταία αναφορά για τις Αμαζόνες έρχεται από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Καθώς ο Αλέξανδρος με τον στρατό του προχωρούσαν στα βάθη της Ασίας, η βασίλισσα των Σκυθών Αμαζόνων Θάληστρις παρουσιάστηκε σε αυτόν με ένα ασυνήθιστο αίτημα. Έχοντας πληροφορηθεί τις επιτυχίες του μεγάλου στρατηλάτη, του ζήτησε να πλαγιάσουν μαζί ώστε από την ένωσή τους να γεννηθεί ένα παιδί που θα γινόταν ο μεγαλύτερος πολεμιστής.
Η ιστορία όμως εντάσεται στους πολλούς μύθους που συνόδεψαν την εκστρατεία του Μακεδόνα βασιλέα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου