Αρχαίες εγχειρήσεις κρανίων και στην Αρμενία! Το 60% αυτών ανάρρωσαν! Αρχαία θρακική-ελληνική η ταφική πρακτική στην νεκρόπολη

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Κατά την διάρκεια των συνεχιζόμενων ανασκαφών στην νεκρόπολη Kaniya Bekan στην περιοχή Çatak[1] του Van της Αρμενίας, εντοπίσθηκαν ίχνη χειρουργικής επέμβασης στο κρανία (τρυπανισμός) σε 30 από τους 400 ευρεθέντες σκελετούς!

Στον χώρο της νεκροπόλεως αποκαλύφθηκαν 3 δωμάτια (με τοίχους κτισμένους με πέτρες) και 4 τάφοι.

Οι αρχαιολόγοι άνοιξαν 7 τάφους, που αντικατοπτρίζουν τις ταφικές παραδόσεις της Εποχής του Σιδήρου.

«Τρεις από τους τάφους έχουν την μορφή δωματίων με δρόμο και 4 σε μορφή “πλεκτών” τάφων. Διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν πολλές ταφές, άφηναν τρόφιμα για τους νεκρούς σε κύπελλα ή πιθάρια και τους έθαβαν με στολίδια / κτερίσματα. Είδαμε επίσης ταφές σκύλων, ανακατεμένες με ανθρώπινους σκελετούς στους τάφους. Και σκελετούς μικρών ζώων στις εισόδους των τάφων», είπε η κ. Ayaz.

.....................................................

ΣΧΟΛΙΑ Γ. Λεκάκη:

Όλα αυτά παραπέμπουν σε αρχαία θρακική(*) ελληνική ταφική πρακτική.

Και στην αρχαία Ελλάδα γίνονταν εγχειρήσεις σε κρανία. Αντίστοιχα κρανία έχουν βρεθεί στις Αρχάνες Ηρακλείου Κρήτης, στα Άβδηρα Ξάνθης Θράκης(*), την Χίο, κ.α.

Στην Αρμενία είχε βρεθεί τρυπανισμός και στην πόλη Εύα. 

 .....................................................

Ο δρ. H. Yılmaz (λέκτωρ Τμήματος Αρχαιολογίας Van YYU) είπε: «Στην αρχαιότητα, οι μέθοδοι αυλάκωσης, κοπής, διάτρησης / τρυπανισμού και απόξεσης χρησιμοποιούνταν στις χειρουργικές επεμβάσεις κρανίου. Βρήκαμε ότι και οι 4 τεχνικές χρησιμοποιήθηκαν σε αυτήν την νεκρόπολη. Είναι πολύ σημαντικό για εμάς. Μπορεί να υπήρχε κάποια νευρολογική ασθένεια ή επιδημία, που σχετίζεται με τον εγκέφαλο στην περιοχή. Τα άτομα χειρουργήθηκαν χρησιμοποιώντας τέσσερις μεθόδους. Το 60% όσων υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, ανάρρωσαν. Αυτό δείχνει ότι οι χειρουργικές επεμβάσεις έγιναν με μεγάλη επιτυχία. Μπορούμε να πούμε ότι το μόνο μέρος στην νυν έκταση της Τουρκίας, όπου έγιναν τόσες πολλές επεμβάσεις κρανίου είναι η νεκρόπολις Kaniya Bekan. Είδαμε ότι γενικά γίνονταν χειρουργικές επεμβάσεις στο δεξί, αριστερό και πίσω μέρος του κρανίου», είπε.

Οι ανασκαφές συνεχίζονται με την άδεια του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού Τουρκίας, και υπό την προεδρία της Διεύθυνσης του Μουσείου Βαν, υπό την επιστημονική συμβουλευτική της επίκουρου καθηγήτριας του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Yüzüncü Yıl (Van YYÜ), G. Ayaz.

ΠΗΓΗ: «Van'da nekropol alandaki iskeletlerde "beyin ameliyatı" izine rastlandı - Van'ın Çatak ilçesindeki nekropol (mezarlık) alanda yürütülen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan 400 iskeletten 30'unun kafatasında beyin ameliyatı izleri tespit edildi», ΑΑ 27.11.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 27.11.2023.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

G. Ayaz κ.ά. «Van-Çatak Kaniya Bekan Nekropolü Kurtarma Kazisi, 2022», στο 43ο Διεθνές Συμπόσιο Ανασκαφών, Έρευνας και Αρχαιομετρίας, εκδ. Οκτ. 2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Αναφέρεται σε αρμενικά χρονικά, του 870 μ.Χ., ως Şatak ή Şatakh > Şax, Satax. Περιοχή γνωστή για την αρχαία πέτρινη γέφυρα του Takh, στον 38ο παράλληλο [38°00′31″N 43°03′35″E].

arxeion-politismou.gr