Ακρόπολη 4.500 χρόνων στον Πάνερμο Νάξου! Με δαιδαλώδες οικοδόμημα 22 δωματίων!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Ο Πάνορμος (ή στην τοπική Πάνερμος) Νάξου, είναι γνωστός για την αρχαια ακρόπολή του (κοινώς Κορφάρι των Αμυγδαλιών). Μια καταπληκτική τοποθεσία μιας των πρώτων προϊστορικών πόλεων και εμπορικών σταθμών των Κυκλάδων. Με λείψανα από την Νεολιθική και την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Σημαντική οδός ανεφοδιασμού για τον ιερό χώρο των Δασκαλιών Κέρου, που κείται ακριβώς απέναντι.

Η σωζόμενη ακρόπολις Πανόρμου είναι Εποχής Χαλκού. Σώζονται αποθήκες, και ένα δαιδαλώδες οικοδόμημα 22 δωματίων με την πεντάπυργο οχύρωσή του!

Τα διατηρητέα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα ανάγονται στο 2500 - 2200 π.Χ.

Ανήκουν σε ένα ενιαίο οχυρωματικό κτήριο, που εκτείνεται σε έκταση 285 τ.μ.

Η ανασκαφή στην κορυφή του λόφου αποκάλυψε περίπου 20 μικρά πέτρινα δωμάτια μέσα σε μια οχύρωση, που αποτελείται από ένα ελλειψοειδές τείχος.

Το τείχος της πόλεως, κτισμένο σε μεγάλους ογκόλιθους, ακολουθεί το προφίλ της κορυφής του λόφου και ενισχύθηκε από πέντε πέταλους πύργους. Η είσοδος της ακροπόλεως βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα του οχυρωματικού τείχους και έχει σχήμα στενού διαδρόμου.

Προστατεύεται από δύο συμπαγείς κατασκευές που ομοιάζουν με πύργο.

Τα μικρά ορθογώνια ή τραπεζοειδή πέτρινα δωμάτια μέσα στην ακρόπολη είναι προσβάσιμα μέσω στενών διαδρόμων.

Οι αίθουσες της ακροπόλεως χρησιμοποιούνταν για δραστηριότητες που αφορούσαν την προετοιμασία και αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων γεωργικών προϊόντων, όπως αποδεικνύεται από την παρουσία μεγάλου αριθμού πήλινων δοχείων και λίθινων εργαλείων.

Το φρούριο στην κορυφή χρησίμευε και ως καταφύγιο σε περίπτωση κινδύνου για τους κατοίκους του κοντινού οικισμού, που βρίσκεται στις πλαγιές του λόφου, γύρω από την κορυφή όπου βρίσκεται η ακρόπολη.

Το τέλος της ακρόπολης ήταν βίαιο: Κατεστράφη από πυρά, ίσως μετά από εχθρική επίθεση, όπως υποδηλώνουν τα εκτεταμένα ίχνη πυρός και ο μεγάλος αριθμός θαλάσσιων βότσαλων - βλημάτων σφεντόνας - που βρέθηκαν στην είσοδο.

Στην είσοδο ανακαλύφθηκε επίσης ένα μόνο χάλκινο όπλο - αιχμή του δόρατος.

Η ακρόπολη του Κορφαρίου είναι μοναδικής σημασίας. Κανένα άλλο μνημείο παρόμοιας μορφής δεν είναι μέχρι στιγμής γνωστό από την Ελλάδα. Μαρτυρεί την ύπαρξη μιας καλά οργανωμένης κοινωνίας από την 3η χιλιετία π.Χ. Ένα σημείο αναφοράς στην μετατροπή των μικρών αγροτικών οικισμών σε μεγαλύτερες αστικές κοινότητες – σχετικό και η Γρόττα Νάξου.

Το μονοπάτι ξεκινά από τον Πάνερμο. Δέκα λεπτά μετά το ξωκκλήσι της Αγίας Τριάδας δεξιά, ανηφορίζει μονοπάτι για την κορυφή του λόφου. Εξαιρετική θέα! Το ρέμα στα δυτικά προσέφερε πρόσβαση σε νερό.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.4.2018.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

            - ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Αν. Δ. «ΚΟΡΦΑΡΙ ΤΩΝ ΑΜΥΓΔΑΛΙΩΝ (ΠΑΝΟΡΜΟΣ) ΝΑΞΟΥ - ΜΙΑ ΟΧΥΡΩΜΕΝΗ ΠΡΩΤΟΚΥΚΛΑΔΙΚΗ ΑΚΡΟΠΟΛΗ».

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Αντ. Ποθητός, Chr. Nøkkentved, M. Caliari.

arxeion-politismou.gr