«Μπάρμπεκιου» 9.000 χρόνων για «κλέφτικο» βρέθηκε στην Κύπρο!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Ένας λάκκος γεμάτος στάχτη, επενδεδυμένος με βράχους, που μπορεί να χρησιμοποιήθηκε ως… μπάρμπεκιου στην προϊστορία, έχει ανασκαφεί στην θέση Πραστιό[1] - Μεσορότσος Πάφου, στον 34ο παράλληλο, στην δυτική Κύπρο.

Ήταν ένας ακάλυπτος φούρνος!

«Αν αυτό ήταν για το ψήσιμο φαγητού, αυτή η τεχνική του ψησίματος θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες μεγάλου αριθμού ανθρώπων, πιθανώς συγκροτημάτων κυνηγών, που εκμεταλλεύονται τους πόρους της ορεινής περιοχής».

Η ανασκαφική ομάδα, με επί κεφαλής τον κ. A. McCarthy (του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου), απεκάλυψε επίσης μια δομή με θόλο, που μπορεί να χρησιμοποιήθηκε ως φούρνος για το ψήσιμο ψωμιού και το ψήσιμο κρέατος.

ΠΗΓΗ: Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου - Πανεπ. Εδιμβούργου, 15.10.2014. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 16.10.2014.

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων Κύπρου, ανακοινώνει την λήξη της ανασκαφικής περιόδου του 2014 της αρχαιολογικής αποστολής του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, στην θέση Μεσόροτσος στο Πραστιό της Πάφου. Οι ανασκαφές διήρκησαν από τις 9 Ιουνίου μέχρι τις 13 Ιουλίου 2014 υπό την διεύθυνση του δρ. A. McCarthy, βοηθού καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας, Κλασσικών Σπουδών και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και διευθυντή του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κυπριακών Αρχαιολογικών Ερευνών (CAARI). Στο ανασκαφικό πρόγραμμα συνεργάζονται ειδικοί από διάφορες χώρες και φοιτητές.

Οι έρευνες φέτος επικεντρώθηκαν στα προϊστορικά κατάλοιπα της θέσης. Τα αρχαιότερα κατάλοιπα χρονολογούνται στην Ακεραμική Νεολιθική περίοδο (αρχές 7ης χιλιετίας – 5800 / 5500 π.Χ.) και περιλαμβάνουν μια σειρά από στοιχεία που υποδηλώνουν εποχιακή χρήση, αποθηκευτικούς λάκκους και κατάλοιπα που σχετίζονται με την προετοιμασία τροφής. Σε δύο ξεχωριστές περιοχές της ανασκαφής βρέθηκαν δύο στοιχεία που υποδηλώνουν ποικιλομορφία και εξέλιξη σε πρακτικές πυροτεχνολογίας. Σε μια περίπτωση αποκαλύφθηκε ένας μεγάλος λάκκος με εσωτερικά τοιχώματα αποτελούμενα από πέτρες. Ο λάκκος διατηρεί ίχνη καύσης και είχε γεμιστεί με στάχτη. Εάν η κατασκευή αυτή σχετίζεται με το ψήσιμο τροφής, τότε ο λάκκος αυτός θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες μεγάλου αριθμού ατόμων, πιθανόν κυνηγούς που θα δραστηριοποιούνταν στα γύρω βουνά. Σε άλλη περιοχή ανασκάφηκε μια μικρότερη κατασκευή (περίπου 70 εκατ.) της ίδιας χρονολογικής φάσης, αποτελούμενη από μια υπέργεια θολωτή κατασκευή από πηλό (pisι), όμοιο με τους σημερινούς φούρνους για «κλέφτικο» ή με τους φούρνους που αργότερα μας έγιναν γνωστοί ως tanour (θεωρείται παραδοσιακός φούρνος της Μέσης Ανατολής) / και ως tantour της Καππαδοκίας. Ο μικρότερος αυτός θολωτός φούρνος θα μπορούσε να χρησιμοποιείτο για το ψήσιμο ψωμιών ή κρέατος αλλά σε μικρότερη κλίμακα, υποδηλώνοντας ποικιλομορφία στις δραστηριότητες που λάμβαναν χώρα στη θέση αυτή.

ΠΗΓΗ: Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων Κύπρου, http://www.mcw.gov.cy 16.10.2014.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

---

[1] Πραστιό / Πραστειό (προάστιο): Κοινό τοπωνύμιο σε Ελλάδα και Κύπρο. Στην Κύπρο λ.χ. υπάρχει στην Λευκωσία (Αυδήμου, Κελλάκι στα Παρεκκλήσια, Μόρφου), την Αμμόχωστο, στον ποταμό Διαρίζο(*) Πάφου, κ.ά. Σχετικό με την Πρασό Κυνουρίας Αρκαδίας, Πραισό Λασυθίου Κρήτης, κ.ά. Άλλη μια απόδειξη "ανοικτής γραμμής" - σχέσης Αρκαδίας - Κρήτης - Κύπρου - Καππαδοκίας.

(*) Στην κοιλάδα του ποταμού Διαρίζου βρέθηκε χαλκολιθική κατοικία και ανασκάφηκε από την ίδια ομάδα, με επί κεφαλής τον κ. A. McCarthy (του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου). Είχε μια καλά διατηρημένη εστία και επιφάνεια δαπέδου καλυμμένη με λάσπη. Το σπίτι χρονολογείται από το 2500 έως το 2300 π.Χ. Στην κορυφή της εστίας βρέθηκε μια πέτρα για το άλεσμα των σιτηρών. Ολόκληρη η κατασκευή ήταν καλυμμένη με υλικό στέγης, που κατέρρευσε, και παρ’ όλο που η θέση των τοίχων της είναι ασαφής, το κτήριο πιστεύεται ότι είχε ελλειπτικό ή σχεδόν ορθογώνιο σχήμα. ΠΗΓΗ: Cyprus Mail, 23.8.2019.

arxeion-politismou.gr