Το τέλος του τελευταίου βασιλιά της Μακεδονίας, Περσέα, ήταν τόσο φρικτό που ο ιστορικός Διόδωρος γράφει πως ξεπερνάει κάθε φαντασία. Στην αρχή, οι Ρωμαίοι τον φυλάκισαν σε υπόγειο κάτεργο στην Άλβα Φουκέντια.
Ο Περσέας (212 – 162 π.Χ.) ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Μακεδονίας, μέλος της Δυναστείας των Αντιγονιδών. Μετά την ήττα του στη Μάχη των Κυνός Κεφαλών, ο πατέρας του Περσέως, Φίλιππος, ανάμεσα στους ταπεινωτικούς όρους της συνθηκολόγησης δέχτηκε να στείλει το γιο του Δημήτριο ως όμηρο στη Ρώμη.
Εκείνος απέκτησε καλές διασυνδέσεις επί ρωμαϊκού εδάφους, με αποτέλεσμα να τον χρησιμοποιήσει ο πατέρας του στο μέλλον ως διπλωμάτη σε αποστολή στη Ρώμη. Εκεί ανανέωσε τις γνωριμίες του και απέκτησε συμμάχους ανάμεσα σε σημαντικά πρόσωπα. Πιστεύεται πως οι Ρωμαίοι τελικά τον χρησιμοποίησαν είτε για να ανατρέψουν το Φίλιππο προς όφελος του γιου του, είτε για να προκαλέσουν ενδοοικογενειακές διαμάχες στη μακεδονική αυλή.
Όποιο κι αν ήταν το κίνητρο, ήταν αποτελεσματικό: ο Περσέας, πρεσβύτερος γιος και διάδοχος του Φιλίππου, ανησυχώντας για την ολοένα και αυξανόμενη δύναμη του ετεροθαλούς αδερφού του, προσκόμισε στον πατέρα του έγγραφα που αποδείκνυαν πως σχεδίαζε πραξικόπημα κατά του βασιλιά. Είναι άγνωστο αν πρόκειται για αυθεντικά ή πλαστά έγγραφα, η πράξη αυτή όμως οδήγησε στην εκτέλεση του Δημητρίου το 181 π.Χ., τη μόνη ενδοοικογενειακή δολοφονία που γνωρίζουμε για τη δυναστεία των Αντιγονιδών.
Ένα χρόνο μετά, το 179 π.Χ., ο Φίλιππος πεθαίνει καταστεναχωρημένος στην Αμφίπολη. Στο θρόνο ανεβαίνει ο Περσέας, ο οποίος, δεν ήταν δημοφιλής ανάμεσα στους Ρωμαίους. Μια από τις πρώτες πράξεις του ήταν να ανανεώσει μαζί τους τη συμμαχία που είχε επικυρώσει ο πατέρας του, ωστόσο μια σειρά πράξεών του, τους προκάλεσε ανησυχία.
Η επέμβασή του στις υποθέσεις των γειτονικών κρατών, μια επίσκεψή του στους Δελφούς με οπλισμένη συνοδεία, η αποφυγή συνάντησης με Ρωμαίους απεσταλμένους στη Μακεδονία, όλα έδιναν αφορμή στους Ρωμαίους να τον υποπτεύονται.
Απώτερος στόχος του Περσέως ήταν η προετοιμασία του κράτους του για ενδεχόμενο νέο πόλεμο με τους Ρωμαίους. Οι κινήσεις του συνοδεύτηκαν από γενικότερο αναβρασμό των ελληνικών πόλεων – κρατών, ενάντια στη ρωμαϊκή κυριαρχία, πράγμα που έκανε τους Ρωμαίους να λάβουν την απόφαση, το 172 π.Χ., ολοκληρωτικής κατάκτησης του μακεδονικού κράτους. Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την πράξη έπαιξε και ο Ευμένης Β’ της Περγάμου που πήγε και κατήγγειλε τις ενέργειες του Περσέως στη Ρώμη.
Σύντομα Ρώμη και Μακεδονία ενεπλάκησαν στον Τρίτο Μακεδονικό Πόλεμο (171 – 168 π.Χ.). Οι πρώτες μάχες την επόμενη άνοιξη επικεντρώθηκαν γύρω από τη Θεσσαλία, αλλά καμία νίκη δεν υπήρξε τόσο καθοριστική ώστε να επικρατήσει είτε ο ένας στρατός, είτε ο άλλος. Ακολούθησαν άγριες λεηλασίες των Ρωμαίων στη Στερεά Ελλάδα και η κατάκτηση της Βοιωτίας από αυτούς. Μόλις το καλοκαίρι του 169 π.Χ. κατάφεραν να αναγκάσουν τον Περσέα να αποσυρθεί βόρεια.
Καθώς η μακεδονική φάλαγγα δεν διέθετε την κατάλληλη έφιππη πλαγιοφυλακή, έχασε τελικά τη συνοχή της και υπέστη συντριπτική ήττα από τη ρωμαϊκή λεγεώνα. Τα αποτελέσματα ήταν ολέθρια για το μακεδονικό βασίλειο που έπαψε να υπάρχει με τη μορφή που ως τότε ήταν γνωστό. Διαιρέθηκε σε τέσσερις ανεξάρτητες μερίδες φόρου υποτελείς στη Ρώμη, που υπέφεραν από αυστηρή απομόνωση από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Μετά την ήττα στην Πύδνα, ο περήφανος μακεδονικός στρατός εκφυλίστηκε σε μικρές συνοριακές φρουρές, ενώ οι Μακεδόνες ευγενείς εξαναγκάστηκαν σε μεταφορά στη Ρώμη, μαζί με τους άρρενες απογόνους τους. Ανάμεσά τους ήταν και ο Περσέας, που παραδόθηκε, έπειτα από σύντομη διαμονή στη Σαμοθράκη, με την οικογένειά του στον Αιμίλιο Παύλο. Ο τελευταίος τέλεσε θρίαμβο στη Ρώμη, διαπομπεύοντας τον ηττημένο βασιλιά.
Το τραγικό του τέλος
Στην αρχή, οι Ρωμαίοι τον φυλάκισαν σε υπόγειο κάτεργο στην Άλβα Φουκέντια. Εκεί ήταν φυλακισμένος μαζί με τα παιδιά του και πολλούς ακόμα καταδικασμένους σε θάνατο. Η βρώμα από τα περιττώματα και τα σαπισμένα φαγητά ήταν τόσο ανυπόφορη, που κανένας δεν μπορούσε να σταθεί κοντά στο κελί. Παρόλο που τους έριξαν ένα σπαθί και ένα σχοινί, ο βασιλιάς αρνιόταν να δώσει τέλος στη ζωή του.
Τελικά, η Σύγκλητος αποφάσισε να τον απελευθερώσει και να τον έχει απλώς υπό ισχυρή φρούρηση.
Αφού πέρασε δύο χρόνια ασφαλής, ο Περσέας νόμισε ότι η τύχη είχε γυρίσει με το μέρος του και άρχισε να χλευάζει τους φρουρούς του. Εκείνοι τον τιμώρησαν κρατώντας τον ξύπνιο μέχρι που πέθανε από έλλειψη ύπνου. Αυτό συνέβη το 165 με 162 π.Χ. Από άλλου είδους αϋπνία, υπέφερε και ο φίλος του αυτοκράτορα Αυγούστου, Γαίος Μαικήνας, το αρχέτυπο όλων των μαικήνων.
Σύμφωνα με τον Πλίνιο, τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Μαικήνας δεν κοιμήθηκε καθόλου επειδή έπασχε από χρόνιο πυρετό.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου