Η ηλιακή ευθυγράμμιση του ναού του Διονύσου στον Καβαλλάρη Άγιου Θωμά Ηρακλείου Κρήτης

 

Του καθηγητή Στέλιου Μανωλιούδη

Και εγένετο φως!

Ο Ήλιος γέμισε το άνοιγμα κάτω από τον Καβαλλάρη (άη Γιώργη;) και μας έδωσε τις πιθανές ημερομηνίες των τελετουργιών που γίνονταν στον λαξευμένο ναό, στον Άγιο Θωμά(*) Ηρακλείου Κρήτης.

ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:
Ο Έλλην χρησιμοποιεί το ρήμα λούω / λούζω / λούζομαι
 λούνω / λοέω / λόω (> λόης) / λουέω / λούγω (> Λύκειο > lux, look)
(= καθαρίζω, πλένω, εξαγνίζω, καθαίρω, λαμβάνω το θείο βάπτισμα)
και για το φως και για το νερό.
Από το μυκηναϊκό rewoterejo, rewotorokowo > λo(F)ω > ομηρικό λοετρά, λοετροχόος > λουτρό > ρ lewo- < lowe- > λατ. lavo, lavere, αρμ. loganam, χεττιτικά lahhuwai,  αρχ. ιρλδ. loathar, αρχ. ισλδ. laudr, αγγλοσαξ. leapor, κλπ.

Ήταν αρχές Φεβρουαρίου (8-11) – Ανθεστηριών - με τους καθαρμούς (februa ή καθαρμούς);

Ή αρχές Νοέμβρη (3-6) - Μαιμακτηριών - με το Διός κώδιον(**) και τον Άη Γιώργη τον μεθυστή;

07.23 π.μ. Ένδεκα λεπτά μετά την ανατολή! Μαγεία!

Η ημερομηνία βρέθηκε στην τέταρτη πρωινή προσπάθεια, στον παγωμένο αέρα του Καβαλλάρη.

Ο Ναός είναι του Διονύσου.

Αναζητούνται αρχαίες πηγές για τις ερμηνείες. Αξίζει να το δουν όλοι και να νοιώσουν αυτό που εμείς αισθανθήκαμε σήμερα.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 11.2.2024.

07.12 π.μ. Με δύο λεπτά καθυστέρηση, λόγω του λόφου,
ο ήλιος-Θεός αρχίζει το ανέβασμά του στον ουράνιο θόλο,
δίνοντας ζωή στον πλανήτη της ζωής.

ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:

(*) Σημαντικό κέντρο της θεάς Δήμητρος[***], απ' όπου, ίσως, ξεκίνησε η πανελλήνια και είτα παγκόσμια λατρεία της. Αλλά και ιστορικό κέντρο των Κρητών, απ' όπου ίδρυσαν αποικίες σε όλα τα κεντρικά Βαλκάνια, τουλάχιστον (βλ. Πανονία).

Ο δε χριστιανός άγιος Θωμάς, είναι η προσωποποίηση της διδυμολατρείας (και του Αστερισμού των Διδύμων) - βλ. Γ. Λεκάκης "Τάματα και αναθήματα".

Το όνομα Γεώργιος σχετίζεται με την γεωργία, θεά της οποίας ήταν η Δήμητρα[***].

(**) κώδιον (< μυκηναϊκή kowo > κῶFος, κώας, κως < κύτος;) προβιά, δέρμα μαύρου προβάτου[****] / κριαριού που είχε θυσιαστεί υπέρ του Μειλιχίου Διός. Μεταφορά του γινόταν και στα Σκιροφόρια / Σκιραφόρια / Σκίρα στην αρχαία Αθήνα, προς τιμήν της θεάς Αθηνάς Σκιράδος, του Φυταλμίου Ποσειδώνα, καθώς και των Ελευσινίων Δήμητρας[***] και Κόρης, στο τέλος του έτους του αττικού ημερολογίου, την 12η ημέρα του μήνα Σκιροφοριώνα, δυο μέρες πριν από τα Διιπόλεια (Μάιος-Ιούνιος).

[****] Στον Δία θυσίαζαν μαύρο πρόβατο εξ ου και η παροιμιώδης φράση "αυτός είναι το μαύρο πρόβατο" δηλ. αυτός ο οποίος θα θυσιαστεί.

arxeion-politismou.gr