Το απολιθωμένο δάσος τριών εκατομμυρίων ετών στην Ελλάδα

Το απολιθωμένο δάσος στην Ελλάδα.

Στη Λακωνία, στη νότια Ελλάδα, βρίσκεται ένα πλούσιο γεωλογικό μουσείο απολιθωμένου δάσους που χρονολογείται πριν από δύο ή τρία εκατομμύρια χρόνια.

Σε μια μεγάλη παραθαλάσσια περιοχή που εκτείνεται από τον Άγιο Νικόλαο, την Αγία Μαρίνα, τη Σπίθα και τις Βοΐες βρίσκεται ένα ελάχιστα γνωστό γεωπάρκο.

Φοίνικες, κωνοφόρα και κορμοί σκληρού ξύλου με διάμετρο από 0,50 cm έως 1 μέτρο απολιθώθηκαν λόγω διαφόρων φυσικών φαινομένων και στη συνέχεια επαναασβεστοποιήθηκαν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Τα ευρήματα, μοναδικά στην Ευρώπη, είναι ανεκτίμητα για επιστημονική μελέτη.

Το απολιθωμένο φοινικόδασος στην Ελλάδα

Η μοναδικότητα του απολιθωμένου δάσους, ωστόσο, έγκειται στον τρόπο με τον οποίο όλα αυτά τα δέντρα απολιθώθηκαν: Σε αντίθεση με άλλα απολιθωμένα δάση σε όλη την Ελλάδα, δεν πυριτίστηκαν ή μουμιοποιήθηκαν λόγω ηφαιστειακών εκρήξεων, αλλά απολιθώθηκαν μέσω μιας διαφορετικής διαδικασίας, δηλαδή της μεταμετάλλωσης.

Πριν από εκατομμύρια χρόνια, όταν το κλίμα στην περιοχή ήταν υποτροπικό, υπήρχε ένα εκτεταμένο φοινικόδασος όπου συνυπήρχαν φοίνικες με πεύκα και άλλα πλατύφυλλα.

Ωστόσο, μια βίαιη πλημμύρα (πιθανώς λόγω ηφαιστειακής δραστηριότητας) έπληξε την περιοχή και το δάσος βυθίστηκε στο νερό. Τα περισσότερα από τα δέντρα καταστράφηκαν και οι ρίζες τους καλύφθηκαν από κοιτάσματα, άμμο, βότσαλα και άλλα υλικά, που αποτελούνται κυρίως από ασβέστιο, από τον βυθό της θάλασσας.

Πάνω από το πλημμυρισμένο δάσος ήρθαν διάφορα θαλάσσια ζώα νεότερης γεωλογικής ηλικίας, ανάμεσά τους μαλάκια, αχινοί, κοχύλια και καρκινοειδή. Πολλά από αυτά απολιθώθηκαν επίσης αργότερα και τα απολιθώματα τους βρίσκονται για πολλά χιλιόμετρα κατά μήκος της ακτής του ακρωτηρίου Μαλέας.

Τα μέρη των δέντρων όμως που καλύφθηκαν αμέσως από άμμο και αποθέσεις ασβεστίου είχαν διαφορετική μοίρα. Οι φυτικοί ιστοί, υπό την επίδραση του ανθρακικού ασβεστίου, μετατράπηκαν σταδιακά σε πέτρα.

Σε αντίθεση με άλλους τύπους απολιθωμάτων που είναι συνήθως αποτυπώματα ή συμπιέσεις, το απολιθωμένο ξύλο είναι μια τρισδιάστατη αναπαράσταση του αρχικού οργανικού υλικού.

Σήμερα, τμήματα της πλημμυρισμένης περιοχής βρίσκονται ξανά σε ξηρά, και τα δέντρα στέκονται ξανά κάτω από τον Ελληνικό Ήλιο.