Ο γάμος ανάμεσα σε πρώτα ξαδέρφια στην αρχαία Ελλάδα και ο λόγος που τους ενθάρρυναν – Τι δείχνει νέα έρευνα

-Στο επίκεντρο η Μινωική Κρήτη και οι Μυκήνες

Περισσότερο φως στις κοινωνικές δομές των αρχαίων ελληνικών πολιτισμών ρίχνει μια νέα μελέτη DNA του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck. Όπως αποκάλυψε η έρευνα, αρκετές πόλεις της αρχαίας Ελλάδας ενθάρρυναν τα πρώτα ξαδέρφια να παντρεύονται μεταξύ τους.

Το ινστιτούτο, που εδρεύει στη Γερμανία, ανέλυσε 102 διαφορετικά ανθρώπινα γονιδιώματα από την εποχή του χαλκού στην Ελλάδα και διαπιστώθηκε ότι η Μινωική Κρήτη και οι Μυκήνες ήταν θιασώτριες του γάμου μεταξύ εξαδέλφων.

Η ομάδα των ερευνητών, όπως αναφέρει δημοσίευμα της New York Post, χρησιμοποίησε γενετικό υλικό από ανθρώπους που είχαν ταφεί ο ένας κοντά στον άλλον και ανασύνθεσε ένα πρόχειρο περίγραμμα ενός γενετικού δέντρου.

Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους της αρχαίας Κρήτης παντρεύτηκαν τις ξαδέλφες τους, ενώ αντίθετα στην ηπειρωτική χώρα μόνο το ένα τρίτο των χωρικών ακολούθησε το ίδιο παράδειγμα. Οι συν-συγγραφείς της μελέτης Philipp Stockhammer και Ειρήνη Σκουρτανιώτη σημειώνουν ότι το κίνητρο για την ενθάρρυνση αυτών των σχέσεων ήταν οικονομικού.

«Ίσως αυτός να ήταν ένας τρόπος να αποτραπεί η ολοένα και μεγαλύτερη διαίρεση των κληρονομημένων αγροτικών εκτάσεων; Σε κάθε περίπτωση, εξασφάλιζε μια ορισμένη συνέχεια της οικογένειας σε ένα μέρος, η οποία αποτελούσε σημαντική προϋπόθεση για την καλλιέργεια ελιών και κρασιού, για παράδειγμα» εξηγεί ο Stockhammer.

«Περισσότερα από χίλια αρχαία γονιδιώματα από διάφορες περιοχές του κόσμου έχουν πλέον δημοσιευθεί, αλλά ένα τόσο αυστηρό σύστημα γάμου μεταξύ συγγενών φαίνεται ότι δεν υπήρχε πουθενά αλλού στον αρχαίο κόσμο» λέει από την πλευρά της η Σκουρτανιώτη. «Αυτό αποτέλεσε πλήρη έκπληξη για όλους μας και εγείρει πολλά ερωτήματα» σημειώνει η ερευνήτρια.

Σε αντίθεση με την Εποχή του Χαλκού στην Ευρώπη, όπου οι γυναίκες συχνά ταξίδευαν εκατοντάδες χιλιόμετρα για να παντρευτούν, ο Stockhammer σημειώνει ότι στην Ελλάδα υπάρχει πολύ λίγος χώρος για μετακινήσεις και καλλιέργεια της γης. Οι κοινές καλλιέργειες, όπως τα σταφύλια και το ελαιόλαδο, μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες για να καρποφορήσουν και έτσι ο γάμος μεταξύ των μελών της οικογένειας θα εξασφάλιζε ότι η γη θα παραμείνει στους μελλοντικούς απογόνους» εξηγεί ο καθηγητής αρχαιολογίας.

Ο Stockhammer δήλωσε στο CNN ότι τα νέα δεδομένα θα αναγκάσουν τους ιστορικούς να «επανεξετάσουν τις κοινωνικές δομές αυτής της περιόδου και τις κοινωνίες». «Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για κοινωνίες για τις οποίες έχουμε γραπτά αρχεία για τα ανάκτορα αλλά τώρα είμαστε σε θέση να πούμε κάτι για τους απλούς ανθρώπους» καταλήγει ο Stockhammer.