Πώς ονομάζονταν οι μήνες στην Αρχαία Ελλάδα;

  Η χρονολόγηση με βάση τους ολυμπιακούς αγώνες αποτελούσε έναν τρόπο υπολογισμού του χρόνου στην Αρχαία Ελλάδα.

Η περίοδος των ολυμπιακών αγώνων, γνωστή ως ολυμπιάς, διαρκούσε τέσσερα έτη, και από την έναρξη μιας ολυμπιάδας μετρούνταν ο χρόνος. Αυτό σήμαινε ότι η χρονική μονάδα ήταν τετραετής, και τα γεγονότα συνήθως καταγράφονταν με τη μορφή «το τέταρτο έτος της τάδε ολυμπιάδας».

Ο Αριστοτέλης και ο Ερατοσθένης ήταν μεταξύ των Αρχαίων Ελλήνων που προσπάθησαν να αναπτύξουν συστήματα χρονολόγησης. Ο Αριστοτέλης, για παράδειγμα, προτείνει μια μέθοδο υπολογισμού του χρόνου βασισμένη στην παρατήρηση της φάσης της σελήνης. Ο Ερατοσθένης, από την πλευρά του, πραγματοποίησε μετρήσεις για την ακτίνα της γης και χρησιμοποίησε αυτές τις πληροφορίες για να υπολογίσει τον χρόνο.

Όσον αφορά το ημερολόγιο, το Αθηναϊκό ακολουθούσε μια σύνθετη μέθοδο χρονολόγησης, η οποία συνδύαζε την ημέρα, τον μήνα και το έτος. Αυτό το ημερολόγιο βασιζόταν στην καταμέτρηση των πανσελήνων και είχε μια σειρά από μήνες με εναλλαγή 29 ή 30 ημερών. Το σύστημα αυτό ήταν περίπλοκο και απαιτούσε εξειδικευμένες γνώσεις για τον υπολογισμό του χρόνου.

Οι μελέτες που εξετάζουν την αρχαία ελληνική μέτρηση του χρόνου παρέχουν ενδιαφέρουσες εικόνες για το πώς οι Αρχαίοι Έλληνες προσπαθούσαν να οργανώσουν τον χρόνο τους.

Ένα παρόμοιο άρθρο προέρχεται από τον John D. Morgan και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τέχνες». Κυρίως επικεντρώνεται στο μηνολόγιο της Αθήνας και όχι σε άλλες περιοχές, αναφέροντας:

Η αρίθμηση των ετών με βάση την γέννηση του Χριστού ξεκίνησε από τον Διονύσιο τον μικρό, έναν μοναχό και καθιερώθηκε σε όλο τον Χριστιανικό κόσμο και αποτελεί τον κανόνα ακόμα και σήμερα σε χώρες όπως το Ισραήλ και η Τουρκία.

Η τεχνική χρησιμοποιούταν και κατά τον Μεσαίωνα. Πολύ παλιά οι Έλληνες μετρούσαν τα έτη από τον μεγάλο κατακλυσμό του Δευκαλίωνος και της Πύρρας ή από τη γέννηση του Ηρακλή. Όμως δεν γινόταν να πείσουν και τους υπόλοιπους λαούς της Μεσογείου και της Εγγύς ανατολής ή τους βαρβάρους του Βορρά να υιοθετήσουν ένα τέτοιο μοντέλο για την αρίθμηση των ετών.

Από την εποχή που σώζονται κείμενα συνηθιζόταν να μετρούν τα έτη από την ανάρρηση του τοπικού ηγεμόνα. Αυτός ο τρόπος υπολογισμού μαρτυρείται από την αρχαία Αίγυπτο. Στην Ασσυρία κάθε έτος της βασιλείας ενός μονάρχη έπαιρνε το όνομα ενός αξιωματούχου. Στα ελληνικά βασίλεια θεωρείται ότι επίσης τα έτη χαρακτηρίζονταν με βάση το πότε ο βασιλιάς ανέβηκε στο θρόνο.

Στην αρχαιότητα χρονολογούσαν τα γεγονότα υπολογίζοντας έναν αριθμό ετών μέχρι την εποχή τους και δίνοντας το όνομα του Αθηναίου βασιλιά ή άρχοντα που είχε την αρχή όταν η αρίθμηση των ετών ήταν αντίστροφη. Κανονικά η μέτρηση των ετών πρέπει να γίνεται προς τα εμπρός.

Στο βασίλειο των Σελευκιδών η χρονολόγηση των ετών ξεκινούσε από το 312π.χ. Τη χρονιά αυτή ο Σέλευκος κυρίεψε τη Βαβυλώνα.

Αρκετοί αρχαίοι Έλληνες όπως ο Αριστοτέλης ο Ερατοσθένης επινόησαν μέθοδο χρονολόγησης με βάση τους ολυμπιακούς αγώνες και έτσι η χρονολόγηση των γεγονότων γινόταν μέσω των ολυμπιάδων.

Οι μήνες στην Αρχαία Ελλάδα

Τα ημερολόγια στην αρχαία Αθήνα και σε άλλες πόλεις παρουσίαζαν διαφορές σε σχέση με το σύγχρονο ημερολόγιο. Το αρχαίο ελληνικό ημερολόγιο λειτουργούσε με τη συνδυασμένη χρήση του ηλίου και της σελήνης. Οι μήνες του ακολουθούσαν τις φάσεις της σελήνης, ενώ υπήρχε και ένας εμβόλιμος μήνας που προστίθετο κάθε 19 χρόνια. Κάθε πόλη στην αρχαία Ελλάδα είχε τις δικές της ονομασίες για τους μήνες.

Οι Αθηναίοι, καθώς και πολλά άλλα ελληνικά κράτη, καθώς επίσης και οι Βαβυλώνιοι και οι Κινέζοι, χρησιμοποιούσαν ένα ημερολόγιο που είχε μήνες που αντιστοιχούσαν στους φυσικούς σεληνιακούς μήνες. Ονομαζόντουσαν Εκατομβαίοι, Μεταγειτωνίες, Βοηδρομιώνες, Πυανοψιώνες, Μαιμακτηριώνες, Ποσειδεώνες, Γαμηλιώνες, Ανθεστηριώνες, Ελαφηβολιώνες, Μουνιχιώνες, Θαργηλιώνες, Σκιροφοριώνες, και πήραν τα ονόματά τους από τις βασικές γιορτές της περιόδου. Λόγω της διάρκειας του κάθε σεληνιακού μήνα που ήταν 29,5 ημέρες, οι Αθηναίοι προσθέτανε έναν εμβόλιμο 13ο μήνα κάθε 3 χρόνια για να ευθυγραμμίζουν τους μήνες με τις εποχές.

Επίσης, οι Αθηναίοι διαιρούσαν τα έτη τους βάσει του αριθμού των φυλών, οι οποίες πήραν τα ονόματά τους από μυθικούς ήρωες και αντιστοιχούσαν σε 12 μήνες. Ωστόσο, λόγω της αύξησης του αριθμού των φυλών, προκύπταν προβλήματα, καθώς διατηρούσαν διάφορα ημερολόγια για θρησκευτικές, γεωργικές και άλλες χρήσεις. Συχνά συγκρίνονταν το σεληνιακό ημερολόγιο με το ημερολόγιο του άρχοντος, με διαφορές που θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και τις 20 ημέρες.

Φωτ. εξωφύλλου

Πηγή: lavart.gr