Το άπαρτο κάστρο στο Όρος του Δία – η Μονεμβασιά της Ινδίας

Του Γιώργου Λεκάκη

Το Όρος του Διός κρατάει το όνομά του από την εκστρατεία του Διονύσου στην Ινδία… - βλ. Νόννου "Διονυσιακά". Και του Μεγάλου Αλεξάνδρου… Ακόμη και σήμερα οι Ινδοί το λένε Deogiri, που επίσης σημαίνει «Βουνό των Θεών»… Το Διόρι - Deogiri παραφράσθηκε… Diogil, Dwaigir και Devagiri, όταν η λέξις Δίας έγινε συνώνυμο του θεού σχεδόν σε όλον τον κόσμο (deus, dei, deva, κλπ.)....

Στο οροπέδιο Deccan σε υψόμετρο 600 μ. στην κεντρική-δυτική Ινδία, στον 19ο παράλληλο [19° 57′ N , 75° 13′ E] δεσπόζει επάνω από το χωριό Aurangabad - το μεγαλύτερο χωριό (6.500 κατ.) στην καρδιά της ινδικής πολιτείας Maharashtra - μια αρχαία ακρόπολη. Απέχει 13 χλμ. νοτιοανατολικά της Ellora[1], 350 χλμ. από το λιμάνι της Βομβάης, και 1,100 χλμ. από το Δελχί…

Το 100 π.Χ. επάνω στα ερείπια αρχαίου ναού εκτίσθη βουδιστικό σπηλαιομοναστήρι στην παλαιά εμπορική οδό των καραβανιών.

Την ακρόπολη την έκτισε – κατά την τοπική παράδοση - ένας dhangar ή βοσκός, που απέκτησε μεγάλο πλούτο, με την καλή του τύχη, και είχε έναν αδελφό, που ήταν επίσης βοσκός με το όνομα Ράτζα Ραμ και επήρε τον βαθμό του ράτζα. Οι εντόπιοι λένε επίσης ότι ένας θεός έζησε στους λόφους γύρω από αυτήν την περιοχή – και φυσικά εννοούν τον θεό που ξέρουν, τον Shiva…

Ο οικισμός κτίζεται τον 6ο αι. μ.Χ. 

Είναι μια σχεδόν απόρθητη οχύρωση στο Βουνό των Θεών, το οποίο έχει ύψος 185 μ. και είναι λοξότμητο στα πλάγια έως και 50 μ. Ο λόφος έχει το σχήμα λείας χελώνας στο πίσω μέρος κι αυτό εμποδίζει την κατάληψή του ακόμη και από ορειβάτες-αναρριχητές! Περιβαλλόταν από τάφρο[2] με νερό και τείχος μήκους 4,5 χλμ.! 

Το μόνο μέσον πρόσβασης είναι στενές γέφυρες, με πλάτος για όχι περισσότερους από δύο ανθρώπους δίπλα-δίπλα! Υπήρχαν είσοδοι σε σπηλιές, που προορίζονταν να μπερδέψουν τους εχθρούς, όπως και ψευτοείσοδοι, καμπυλωτοί τοίχοι, ψεύτικες πόρτες... που μπέρδευαν τους εχθρούς, τους παγίδευαν και τελικά γίνονταν τροφή σε τάφρους με κροκόδειλους. Υπήρχε μόνο μία είσοδος/έξοδος – ήταν δηλ. μονεμβασιά. Υπήρχαν μεγάλα καρφιά στην πύλη για τους πολιορκητικούς ελέφαντες, που θα πέθαναν από τον τραυματισμό τους από αυτά. Μέσα σε αυτήν την ακρόπολη βρίσκονταν η πόλη, το τζαμί[3], την φυλακή και πολλά κτήρια του παλλατιού Chini Mahal («Κινέζικο Παλλάτι[4]»). 

Μέσα από πύλες και σκάλες, μερικές από τις οποίες είναι λαξευμένες στον βράχο σαν σήραγγες, ανεβαίνει κανείς στην κορυφή, όπου σήμερα πια υπάρχει ένα περίπτερο θέασης, της φρουράς (από την εποχή των Mughal).

Οι Rashtrakutas ήλθαν από την νότια Ινδία στην Ellora (μέσα του 8ου αιώνα μ.Χ.) και χάραξαν τον ναό Kailasa επί βράχου. Γι’ αυτό ορισμένοι ερευνητές τους αποδίδουν επίσης και το τεράστιο έργο λάξευσης σε πέτρα στο βουνό-φρούριο Devagiri. Αλλά, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η ιστορία του Devagiri ανάγεται στην δυναστεία Seuna, της οποίας ο ηγεμόνας, Bhillama 5ος, κατάφερε να απελευθερωθεί από τους Chalukyas, το 1187-1190 και ίδρυσε την νέα του πρωτεύουσα εδώ.

Με την κατάκτηση της πόλεως και του καστροβουνού από τον M. Shah Β΄ (1325; - 1351) της δυναστείας Tughluq, που κυβερνούσε το Σουλτανάτο του Δελχί, το 1327, αυτός μετονόμασε την πόλη και το φρούριο Daulatabad (= «τόπος ευημερίας», «τυχερή πόλη»). Το επέλεξε και ως νέα του πρωτεύουσα. Και ζήτησε όλη η δημόσια διοίκηση - ακόμα και ολόκληρος ο πληθυσμός - να μετακομίσει εδώ, από το Δελχί! Έκτισε μεγάλες δεξαμενές για αποθήκευση νερού, τις συνέδεσε με μακρινά ποτάμια, με ένα σύστημα σιφονιών… Ωστόσο, η ιδέα του απέτυχε παταγωδώς… Επέστρεψε στο Δελχί και έμεινε στην ιστορία της Ινδίας, με το παρατσούκλι ο «Τρελλός Βασιλιάς»…

Εδώ βρέχει σχεδόν αποκλειστικά κατά τους καλοκαιρινούς μουσώνες…

Οι περισσότεροι κάτοικοι ζουν παραδοσιακά από την γεωργία.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.2.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Όπου 34 βουδιστικά, ινδουιστικά και τζαϊνικά ιερά σπηλαίων, από τον 5ο - 10ο αιώνα αιώνα, συμπεριλαμβανομένου και του ναού Kailasa.

[2] Στα ινδικά λέγεται khandak / στα αραβ. Khandaq < αρχ. Ελληνική λέξις χάνδαξ > χαντάκι - [Χάνδακας το μεσαιωνικό όνομα της πόλεως του Ηρακλείου Κρήτης(*)].

Σύμβολα στην σημαία του ΟΡΟΥΣ του ΔΙΟΣ είναι

ο ΔΙΠΛΟΣ ΜΙΝΩΙΚΟΣ(*) ΠΕΛΕΚΥΣ (λάβρυς)

και ο αετός (ιερόζωο του Διός)

βλ. Καταλανικό Άτλαντα 1375.

[3] Ο μιναρές, στα μινωικά(*) χρώματα ανοικτό κόκκινο έως ώχρα, έχει ύψος 64 μ. και περιφέρεια βάσης 21 μ. Χρονολογείται από το 1445. Κτίσθηκε από τον Ala-ud-din Bahmani ως πύργος νίκης, με αφορμή την κατάληψη της πόλης.

[4] Πάλλας, ο Αρκάς ήρωας που έκτισε στην Ρώμη πέτρινα μεγάλα και ωραία οικήματα, που εξ αυτού ονομάσθηκαν παλλάτια (γι’ αυτό και γράφονται με δύο λ) και ο λόφος αυτός στην Ρώμη ονομάσθηκε Παλλατίνος. Παλλάτιον > παλάτιον, παλάτιν ονομάσθηκε και η κατοικία του θεού > λατ. Palatium > ινδ. παραφρασμένα mahal, κλπ.

arxeion-politismou.gr