Ο υδραυλικός τηλέγραφος του Αινεία -Τηλεπικοινωνίες μεγάλων αποστάσεων στην αρχαιότητα

Οι πρόοδοι στην τεχνολογία έχουν αλλάξει δραστικά τον τρόπο που ζούμε σήμερα σε σχέση με αυτόν του αρχαίου παρελθόντος μας. Ένα είδος της τεχνολογίας που πολλοί από εμάς μπορεί να θεωρούν δεδομένο είναι η ικανότητα να επικοινωνούμε με άλλους σε μεγάλες αποστάσεις, είτε με μεγάλες ομάδες ανθρώπων.

Ρίχνοντας μια ματιά πίσω στους αρχαίους πολιτισμούς μπορούμε να πάρουμε μια εικόνα για τις σημερινές πρώτες μεθόδους επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων. Το 350 π.Χ., ένας Έλληνας με το όνομα Αινείας εφηύρε τον υδραυλικό τηλέγραφο, ο οποίος ήταν ένα σημαντικό μέσο επικοινωνίας, μεταδίδοντας αρκετά λεπτομερείς πληροφορίες, γρήγορα σε μεγάλες αποστάσεις.

Ο Αινείας ήταν ένας Έλληνας συγγραφέας ο οποίος επικεντρώθηκε στην στρατιωτική ιστορία, τη στρατηγική, την επικοινωνία. Ήταν ένας από τους πρώτους συγγραφείς παρείχε έναν οδηγό για τις στρατιωτικές επικοινωνίες, ο οποίος ήταν σημαντικός για τη διασφάλιση κάθε κοινωνίας δίνοντας τη δυνατότητα να προβλεφθούν πιθανές εισβολές και να επικοινωνούν για την στρατηγική και την τακτική εμπρός και πίσω ανάμεσα στις ομάδες. Ο Αινείας είχε απογοητευτεί από τους περιορισμούς που θέτονταν στις επικοινωνίες με δάδες και φάρους. Οι δάδες επέτρεπαν κάποια μηνύματα να σταλούν, για παράδειγμα, μπορούσαν να δείξουν τον κίνδυνο ή να ενημερώσουν ότι ένας στόχος επετεύχθη, αλλά δεν μπορούσε να στείλει μηνύματα με οποιοδήποτε επίπεδο λεπτομέρειας ή περιγραφής. Ουσιαστικά, μπορούσαν να πληροφορήσουν ότι κάτι συνέβη, αλλά δεν υπήρχε τρόπος για να πληροφορήσουν για το τι είχε συμβεί.

Μετάδοση πληροφοριών μέσω φάρων με φωτιά

Ως εκ τούτου, ο Αινείας ανέπτυξε τον υδραυλικό τηλέγραφο, σε μια προσπάθεια να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια. Ο τηλέγραφος εμπλέκει ένα σύστημα από σκάφες γεμάτα με νερό που περιείχαν ράβδους που με προσυμφωνημένες μηνύματα (όπως «ιππείς εισέρχονται στη χώρα», ή «πλοία»). Οι δύο ομάδες που ήθελαν να επικοινωνήσουν και οι δύο έπρεπε να έχουν το ίδιο σύνολο εφοδίων και  να τοποθετηθούν μακριά η μια από την άλλη, αλλά με οπτική επαφή, συνήθως πάνω σε ένα λόφο. Όταν μια ομάδα ήθελε να στείλει ένα μήνυμα προς την άλλη, έπρεπε να υψώσει ένα πυρσό. Βλέποντας τον πυρσό, η δεύτερη ομάδα σήκωνε τον πυρσό της για να επιβεβαιώσει ότι ήταν έτοιμη να λάβει το μήνυμα. Όταν ο αρχικός αποστολέας κατέβαζε τη δάδα του και οι δύο πλευρές τραβούσαν ταυτόχρονα την τάπα από τον πυθμένα του δοχείου που περιέχει νερό. Καθώς το νερό στραγγίζει, διαφορετικά μηνύματα αποκαλύπτονται στη ράβδο. Όταν το μήνυμα που έπρεπε να σταλεί, έφτανε στην κορυφή, ο αρχικός αποστολέας άναβε και πάλι τη δάδα του, επισημαίνοντας ότι ο δέκτης θα πρέπει να ξανασυνδέσει την τάπα και να διαβάσει το μήνυμα στη ράβδο. Για να λειτουργήσει σωστά, τα δύο μέρη έπρεπε να έχουν δοχεία ίδιου μεγέθους, που γεμίζουν με τον ίδιο όγκο νερού και ράβδους που περιέχουν τα ίδια μηνύματα. Έπρεπε, επίσης, να είναι πολύ ακριβή, να ξεκινούν και να σταματούν την ροή του νερού στη σωστή στιγμή.

Ένα αντίγραφο του υδραυλικού τηλέγραφου του Αινεία

Ενώ η τεχνολογία του υδραυλικού τηλέγραφου φαίνεται πολύ απλή, η δημιουργία του θεωρήθηκε ως θαύμα καθώς επέφερε μια σημαντική πρόοδο στην τεχνολογία της επικοινωνίας, επιτρέποντας προκαθορισμένα μηνύματα να σταλούν σε μεγάλες αποστάσεις. Σε περίπτωση εισβολής ή εχθρού που πλησίαζε, φαίνονταν μόνο οι σύντομες λάμψεις των πυρσών και δεν μπορούσαν να υποκλέψουν το μήνυμα με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτή η πρόοδος στην επικοινωνία ήταν επίσης μια μεγάλη πρόοδο στις στρατιωτικές επικοινωνίες και τη στρατηγική. Μηνύματα εστάλησαν από τη Σικελία στην Καρχηδόνα κατά τη διάρκεια του Πρώτου Καρχηδονιακό Πόλεμο (264-241 π.Χ.) με τη χρήση του υδραυλικού τηλέγραφου, επίσης γνωστή ως γραμμή Σηματοφορίας.

Ένα γραμματόσημο που απεικονίζει τον υδραυλικό τηλέγραφο σε χρήση

Μέσω του υδραυλικού τηλέγραφου, ο στρατός είχε πλέον τη δυνατότητα να μεταδίδει συγκεκριμένα μηνύματα που επέτρεπαν σε άλλες ομάδες του στρατιωτικού προσωπικού, καθώς και πολίτες, την καλύτερη προετοιμασία για πιθανές εισβολές από ξηρά ή θάλασσα. Αυτή η πρώιμη μορφή της επικοινωνίας μεγάλων αποστάσεων ήταν πολύ προχωρημένη για την εποχή της και άνοιξε το δρόμο για μελλοντικές μορφές επικοινωνιών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε πολλές μεθόδους που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα.
Αναφορές:

1. http://kotsanas.com/gb/exh.php?exhibit=1201002
2. http://www.connected-earth.com/Journeys/Firstgenerationtechnologies/Thetelegraph/Firststeps/index.htm
3. http://www.historyofinformation.com/expanded.php?id=1612
4. http://en.wikipedia.org/wiki/Hydraulic_telegraph
5. http://www.mlahanas.de/Greeks/Communication.htm
6. http://www.mlahanas.de/Greeks/Technology/AncientGreekTechnology028.html
7. http://www.nature.com/nphys/journal/v5/n7/full/nphys1312.htm

Συγγραφή-Επιμέλεια-Απόδοση κειμένων Αόρατα Γεγονότα