Οι γυναίκες στην Ισπανία, πριν 4.000 χρόνια, χρησιμοποιούσαν τα δόντια τους ως εργαλεία…

Του Γιώργου Λεκάκη

Ομάδα ερευνητών με επί κεφαλής την Μαρίνα Λοζάνο (του Καταλανικού Ινστιτούτου Ανθρώπινης Παλαιο-οικονομίας και Κοινωνικής Εξέλιξης, IPHES) το εξέτασαν τα δόντια 106 ατόμων του πολιτισμού El Argar (< αργαρικός πολιτισμός), που θάφτηκαν στο Castellón Alto, έναν αρχαιολογικό χώρο στην νότια Ισπανία, πριν από 4.000 χρόνια.

Η μελέτη διαπίστωσε φθορά στα μπροστινά δόντια των γυναικών, όπως εγκοπές, φθορές στο σμάλτο και αυλάκια που προκλήθηκαν από τον χειρισμό φυτικών και ζωικών υλικών για την δημιουργία νήματος και κορδονιού, για την παραγωγή υφασμάτων και καλαθιών.

Επί πλέον, η ποσότητα φθοράς στα δόντια δείχνει ότι οι γυναίκες πιθανώς άρχισαν να μαθαίνουν την τέχνη στην εφηβεία και συνέχισαν να εργάζονται καθ’ όλην την διάρκεια της ζωής τους, γι’ αυτό τα δόντια των ηλικιωμένων γυναικών έδειξαν την μεγαλύτερη φθορά. Τέτοια φθορά δεν βρέθηκε στα δόντια των ανδρών.

ΠΗΓΗ: Marina Lozano, Sylvia A. Jiménez-Brobeil, John C. Willman, Lydia P. Sánchez-Barba, Fernando Molina και Ángel Rubio «Argaric craftswomen: Sex-based division of labor in the Bronze Age southeastern Iberia», στο Journal of Archaeological Science (2020). 29.9.2020, DOI: 10.1016/j.jas.2020.105239, Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, Πανεπιστήμιο Rovira i Virgili (URV). ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.9.2020.

Highlights

• SEM used to identify extramasticatory dental wear at a Bronze Age site.

• Use of teeth for thread and cordages preparation for textile and basketry production identified in five females.

• Evidence for sexual division of labor or possible textile craft specialization in the Argar Culture.

Abstract

The macroscopic and microscopic analyses of teeth from the Castellón Alto individuals belonging to El Argar culture (Southeastern Iberia), dated from Bronze Age, were carried out to identify non-alimentary uses of teeth and the tasks associated with the use of teeth as tools. Macroscopically, we identify 5 out of 106 individuals showing atypical dental features compatible with non-alimentary tooth use. The teeth of these individuals were analyzed in depth with scanning electron microscopy to identify non-alimentary dental features. Evidence of non-alimentary uses of teeth such as enamel chipping, notches, occlusal, and interproximal grooves were recorded from five individuals. One of the most outstanding results is that only 5 females of 106 total individuals showed the use of teeth as tools. The dental wear features of these five individuals indicate the use of teeth as tools to carry out some tasks related to thread and cordages preparation for textile and/or basketry production, suggesting not only occupational specialization but also sex-based division of labor in the Bronze Age of Southeastern Iberia.

arxeion-politismou.gr