Πότε άρχισε η παρακμή τους και ο λόγος που μας ταλαιπωρεί ακόμα και σήμερα.
Πριν από περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, στη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού, ένας αστεροειδής πλάτους 12 χιλιομέτρων χτυπά τη Γη. Η σύγκρουση προκαλεί μια έκρηξη της οποίας το μέγεθος είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σήμερα - αρκετά δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερη από την ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα.
Τα περισσότερα ζώα στην αμερικανική ήπειρο σκοτώνονται ακαριαία. Η σύγκρουση προκαλεί επίσης τσουνάμι, παγκοσμίως. Τόνοι και τόνοι σκόνης εκτινάσσονται στην ατμόσφαιρα, βυθίζοντας τον πλανήτη στο σκοτάδι. Αυτός ο «πυρηνικός χειμώνας» προκαλεί την εξαφάνιση πολλών φυτών και ζώων.
Μεταξύ των τελευταίων, το πιο εμβληματικό: τους δεινόσαυρους. Πώς όμως τα πήγαιναν οι δεινόσαυροι πριν από αυτή την καταστροφή; Αυτό το ερώτημα προσπαθεί να απαντήσει μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας μόλις δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications και αναδημοσιεύει το BBC.
Μελετήθηκαν οι έξι πολυπληθέστερες οικογένειες δεινοσαύρων καθ′ όλη την Κρητιδική Περίοδο, που εκτείνεται πριν από 150 έως 66 εκατομμύρια χρόνια, για να δούν την εξέλιξή τους πριν τον αστεροειδή.
Τρεις από αυτές τις οικογένειες ήταν σαρκοφάγοι: οι Τυραννοσαυρίδες, οι Δρομεοσαυρίδες (συμπεριλαμβανομέντου του Βελοσιράπτορας, που έγινε διάσημος από τις ταινίες Jurassic Park) και οι Τροοδοντίδες (μικροί δεινόσαυροι που μοιάζουν με πουλιά).
Οι άλλες τρεις ήταν φυτοφάγοι: οι Κερατοψίδες (εκπροσωπούνται ιδίως από τον Τρικεράτοπα), οι Αδροσαυρίδες (η πλουσιότερη από όλες τις οικογένειες από άποψη ποικιλότητας) και Αγκυλοσαύρια (εκπροσωπούνται ιδίως από τον Αγκυλόσαυρος, έναν δεινόσαυρο καλυμμένο με οστέινη πανοπλία και με ουρά που έμοιαζε με ρόπαλο).
Γνωρίζαμε ότι όλες αυτές οι οικογένειες είχαν επιβιώσει μέχρι το τέλος της Κρητιδικής περιόδου, που σηματοδοτήθηκε από την πτώση του αστεροειδούς.
Επί πέντε χρόνια συγκεντρώθηκαν όλες τις γνωστές πληροφορίες σχετικά με αυτές τις οικογένειες προκειμένου να υπολογιστεί πόσες από αυτές υπήρχαν στη Γη σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και ποια είδη ανήκαν σε κάθε ομάδα.
Μελετήθηκαν 1.600 διαφορετικά απολιθώματα δεινοσαύρων που ανήκαν σε 247 διαφορετικά είδη, προκειμένου να διαπιστώσουν τον ρυθμό εξαφάνισής τους. Διαπιστώθηκε ότι ενώ για ένα μεγάλο διάστημα τα είδη έμοιαζαν να εξελίσσονται και να βελτιώνονται, πολλά από αυτά σημείωσαν μια απότομη «πτώση», περίπου 76 εκατ. χρόνια πριν, δηλαδή 10 εκατομμύρια χρόνια πριν από το χτύπημα του αστεροειδούς και την οριστική εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
Αυτή η μείωση είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επειδή είναι παγκόσμια και επηρεάζει τόσο τις σαρκοφάγες ομάδες, όπως οι Τυραννόσαυροι, όσο και τις φυτοφάγες ομάδες, όπως ο Τρικεράτοπας.
Ορισμένα είδη μειώθηκαν απότομα, όπως οι Αγκυλόσαυροι και οι Κερατόπιοι, και μόνο μία οικογένεια από τις έξι - οι Τροοδοντίδες - παρουσιάζει πολύ μικρή μείωση, η οποία έλαβε χώρα τα τελευταία πέντε εκατομμύρια χρόνια της ύπαρξης των δεινοσαύρων.
Φταίει η κλιματική αλλαγή;
Τι μπορεί να προκάλεσε αυτή την έντονη μείωση; Μια θεωρία είναι η κλιματική αλλαγή: εκείνη την εποχή, η Γη διένυε μια περίοδο παγκόσμιας ψύξης 7-8C.
Γνωρίζουμε ότι οι δεινόσαυροι χρειάζονται θερμό κλίμα για να λειτουργήσει σωστά ο μεταβολισμός τους. Δεν ήταν εκτοθερμικά (ψυχρόαιμα) ζώα, όπως οι κροκόδειλοι ή οι σαύρες, ούτε ενδοθερμικά (θερμόαιμα), όπως τα θηλαστικά ή τα πτηνά. Ήταν μεσοθερμικά, ένα μεταβολικό σύστημα μεταξύ ερπετών και θηλαστικών, και χρειάζονταν ένα θερμό κλίμα για να διατηρούν τη θερμοκρασία τους και έτσι να εκτελούν βασικές βιολογικές λειτουργίες. Αυτή η μείωση της θερμοκρασίας πρέπει να είχε πολύ ισχυρό αντίκτυπο σε αυτά.
Πρέπει να σημειωθεί ότι διαπιστώθηκε μια κλιμακωτή μείωση μεταξύ χορτοφάγων και σαρκοφάγων: οι χορτοφάγοι μειώθηκαν ελαφρώς πριν από τους σαρκοφάγους. Είναι άρα πιθανό η παρακμή των χορτοφάγων να προκάλεσε την παρακμή των σαρκοφάγων, αυτό που ονομάζεται αλυσιδωτή εξαφάνιση.
Το τελικό χτύπημα
Ένα μεγάλο ερώτημα παραμένει: τι θα είχε συμβεί αν ο αστεροειδής δεν είχε συντριβεί; Θα είχαν εξαφανιστεί οι δεινόσαυροι ούτως ή άλλως, λόγω της παρακμής που είχε ήδη αρχίσει, ή θα μπορούσαν να είχαν ανακάμψει;
Είναι πολύ δύσκολο να πει κανείς. Πολλοί παλαιοντολόγοι πιστεύουν ότι αν οι δεινόσαυροι είχαν επιβιώσει, τα πρωτεύοντα θηλαστικά και επομένως οι άνθρωποι δεν θα είχαν εμφανιστεί ποτέ στη Γη.
huffingtonpost.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου