Αρχαίες ελληνικές πόλεις στην Γεωργία, την Κολχίδα του Καυκάσου – Κυρίαρχη θεότητα ο Απόλλων

  Του Γιώργου Λεκάκη

Στην εργασία τους οι Tedo Dundua και Natia Phiphia (του Πανεπιστημίου του Tbilisi) πραγματεύονται την κύρια πτυχή των ελληνο-κολχικών σχέσεων, δηλαδή τον αποικισμό, την αφήγηση, την αρχαιολογία και την νομισματική.

Το εμπειρικό επίπεδο του ζητήματος έχει ως εξής:

Ο Πομπώνιος Μέλας αφηγείται ότι η πόλη Φάσις[1] στην Κολχίδα στην Ανατολική Ακτή της Μαύρης (Ποντιακής) Θάλασσας (η σημερινή Φώτη / Photi στην Δυτική Γεωργία) ιδρύθηκε από τον Θεμισταγόρα τον Μιλήσιο – πληροφορία από τα τέλη του 6ου π.Χ. αι. [2]

Σύμφωνα με τον Αρριανό, η Διοσκουριάς (σημερινό Σοχούμι[3] στην Δυτική Γεωργία) ιδρύθηκε επίσης από τους Μιλήσιους[4] - πληροφορία πάλι από τα τα τέλη του 6ου αι. π.Χ.

Ο Σκύλαξ γράφει επίσης για τις ελληνικές πόλεις στην Κολχίδα. Είναι οι εξής:

- Φάσις και Γύενος (σύγχρονη Οτσαμτσίρε / Ochamchire στην Δυτική Γεωργία)[5] - πληροφορία από τα μέσα του 4ου αι. π.Χ.

Δεν έχουμε την πλήρη αναφορά του Αριστοτέλη (;) για την συγκρότηση της Φάσεως.[6]

Και ο Στράβων περιγράφει την Διοσκουριάδα και την Φάση ως τόπους εμπορίου.[7]

Ο Πλίνιος αναφέρει το λεηλατημένο Πίτιο / Πιτυούς (νυν Bichvinta στην Δυτική Γεωργία) και επίσης, το κάστρο Σεβαστοπόλεως[8] αντί για την πόλη Διοσκουριάδα / Σεβαστόπολη.[9]

Ο Αρριανός το 131 δεν είδε Έλληνες στην Φάση και την Σεβαστούπολη.[10] Τι τους συνέβη;

Σύμφωνα με τον Έφορο (μέσω του Αριστοτέλη[11]), έφυγαν από εκεί για την Μίλητο.

Γιατί οι Έλληνες έφυγαν από την Κολχίδα;

Ο Ιπποκράτης λέει για το κακό κλίμα και την επικίνδυνη υγρασία στην Κολχίδα, καθώς και για τον κίτρινο χρωματισμό του δέρματος των Φασίων / Φασιανών.[12]

Αυτή η ιστορία πρέπει να εξεταστεί, χρησιμοποιώντας και την νομισματική επιστήμη.

Ο θεός Απόλλων ήταν η κύρια θεότητα της Φάσεως, σύμφωνα με τα αρχεία και την νομισματοκοπία. Το λιοντάρι, σύμβολο του Απόλλωνος, απεικονίζεται στα τοπικά νομίσματα…

…………….........................

ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:

Υπάρχουν κι άλλες αρχαίες ελληνικές πόλεις στην περιοχή – βλ. Γ. Λεκάκης "Περίπλους του αρχαίου Πόντου",  σε 10 συνέχειες, στη εφημ. "Ελεύθερη Γνώμη", Απρ. 2009 - Μάρτιο 2010.

………………………….

ΠΗΓΗ: Dundua T., Phiphia N. «Greek Cities in Colchis. Point of View» στο Academia Letters, άρ. 4368 DOI, 2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.1.2022.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Η Φάσις (εξακολουθεί στα γεωργιανά παραφρασμένη ως Pazisi καταγράφεται για πρώτη φορά ως τοπωνύμιο στην «Θεογονία» του Ησίοδου (8ος αι. π.Χ.;).

Υπήρχε και ο ποταμός Φάσις (νυν Ριόνι, πλησίον της πόλεως Πότι), αναφερόμενος, μάλιστα και στα «Αργοναυτικά». Ήταν το όριον Ευρώπης – Ασίας (Ηρόδοτος, IX, Μελπομένη IV). Λατρευόταν ως ποτάμιος θεός (βλ. «Θεογονία» του Ησιόδου). Δεχόταν τα νερά των ποταμών Ίππου και του Γλαύκου. Στις πηγές του ήταν γνωστός ως ποταμός Βόας. – βλ. και σχόλια στον Αριστοτέλη / Commentaria in Aristotelem, Ξενοφών και Ηρακλείδης ο Λέμβος.

[2] Π. Μέλας, I. 108.

[3] Στα βυζαντινά χρόνια Σεβαστούπολις – νυν πρωτεύουσας της Αμπχαζίας, χώρας των Αβασγών.

[4] Αρρ. Περίπλ. 12.

[5] ΨευδοΣκύλαξ, Ασία. 81

[6] ΨευδοΗρακλ. Πολιτ. XVIII.

[7] Στράβων. XI. 2. 16,17.

[8] castellum Sebastopolis

[9] Πλιν. NH. VI. 14-16

[10] Αρρ. Περίπλ. 11-12.

[11] Αριστ. Φρ. 557.

[12] Ιπποκράτης, 15.

arxeion-politismou.gr