Τα καραβάνια των προσφύγων από τις εμπόλεμες περιοχές της Συρίας και της Μεσοποταμίας υπενθύμισαν στην Ευρώπη κάτι πολύ παλιό: Οταν καίγεται η γειτονιά σου, κινδυνεύει και το σπίτι σου. Η Ευρώπη σήμερα φυσικά μόνο δευτερεύοντα ρόλο στο διεθνές παίγνιο που εξελίσσεται στην Ασία και την εγγύς Ανατολή μπορεί να παίξει. Παρά το γεγονός ότι η συγκρότησή της βασίζεται στις πλέον παραδοσιακές δυνάμεις της παλιάς αποικιοκρατίας στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, την Αγγλία και τη Γαλλία, οι εποχές είναι πολύ διαφορετικές από τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν Λονδίνο και Παρίσι, στην αρχή της εποχής του πετρελαίου κίνησης και της εξάπλωσης του κινητήρα κλειστού τύπου στην αυτοκινητοβιομηχανία, σχεδίαζαν χώρες και κράτη στην άμμο. Το κοινό σημείο τού τότε με το τώρα βρίσκεται στο ότι η χάραξη νέων συνόρων στην Ανατολή και στον Νότο της Ευρώπης προέκυψε τότε ως αναγκαιότητα από την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τώρα το εύρος και η ένταση των θερμών μετώπων στην Ανατολή θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τη συνοχή της Τουρκίας.
Στην περίπτωση όπου η Τουρκία θα διαλυόταν, το διακύβευμα για την παγκόσμια ισορροπία και τις ζώνες επιρροής των μεγάλων δυνάμεων στην ανεξέλεγκτη και αχανή Ασία θα ήταν πολύ σημαντικό. Επί του παρόντος, η εμπλοκή των ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων του κόσμου σε μια σχετικά «κλειστή περιοχή», από τα σύνορα της Τουρκίας έως τα σύνορα της Ιορδανίας, μπορεί να προκαλέσει συνθήκες παγκοσμίου πολέμου ανάλογου σε δομή και εξέλιξη με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο του 20ού αιώνα.
Το κρίσιμο ζήτημα του παρόντος είναι η εμπλοκή της νέας Ρωσίας του Πούτιν με στρατιωτικές δυνάμεις στην ευρεία περιοχή της Μεσοποταμίας και της Συρίας. Η βασική στόχευση είναι να περιοριστεί το εύρος των εδαφών και των πηγών, ενεργειακών και άλλων, που ελέγχει το χαλιφάτο των ισλαμιστών. Μια δεύτερη είναι να διατηρηθούν στην εξουσία ο Ασαντ και το καθεστώς των αλεβιτών στη Συρία, σε κάτι που διαφωνεί η Δύση στο επίπεδο ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - Ευρώπης, αλλά όχι και το Ισραήλ.
Η Ρωσία, όμως, παρά την κατάσταση οικονομικής χρεοκοπίας στην οποία βρίσκεται, έχει κάθε λόγο να «θερμαίνει» τα μέτωπα της Ανατολής, όχι μόνο για να διατηρήσει τον έλεγχο και την επιρροή της -ή κάποιες βάσεις της, όπως αυτή στη θάλασσα της Συρίας, στην πόλη Ταρτούς-, αλλά και για να δημιουργήσει συνθήκες αύξησης των τιμών του πετρελαίου, που θα συμπαρασύρουν και τις τιμές του φυσικού αερίου, ζήτημα υπαρξιακό για τη Μόσχα στην προσπάθειά της για οικονομική ανάκαμψη της «αυτοκρατορίας του Βορρά» στην Ευρασία. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός των διαδρομών που ακολουθεί η Μόσχα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις της και στο εγχείρημα προσέγγισης της Μέσης Ανατολής. Αυτές δεν σχετίζονται με την κάθετη διαδρομή μέσω Βαλκανίων -άλλωστε, Βουλγαρία και Ελλάδα είναι ενταγμένες στο ΝΑΤΟ και ακολουθούν τις σχετικές οδηγίες της Συμμαχίας-, ούτε με τη διέλευση των στενών των Δαρδανελίων, αλλά μέσω της Κασπίας και της Μαύρης Θάλασσας.
Η επιλογή αυτή σηματοδοτεί το ότι οι σχέσεις Ρωσίας - Τουρκίας θα δεχθούν έντονες αναταράξεις και τα ψυχροπολεμικά επεισόδια, τύπου αερομαχιών στο Αιγαίο, θα μεταφερθούν ανατολικά στον εναέριο χώρο της Τουρκία, χωρίς φυσικά καμία συμμετοχή της Ελλάδας.
Οι μεγάλοι πόλεμοι του 20ού αιώνα είχαν το επίκεντρό τους επί του ευρωπαϊκού εδάφους. Στις αρχές του 21ου αιώνα, το επίκεντρο όπως και η βάση της παγκόσμιας οικονομικής επέκτασης μεταφέρονται ανατολικά. Και, όπως ο ανταγωνισμός Γότθων (Γερμανοί) και Βησιγότθων (Γάλλοι) δημιούργησε πολλά θερμά μέτωπα στην Ευρώπη, ομοίως η σύγκρουση σουνιτών - σιιτών στην Ανατολή θα έχει ως συνέπεια μια τεράστια σύγκρουση στην Ασία και την Αφρική, μια νέα «Γιάλτα» των μεγάλων δυνάμεων κάποια στιγμή στο μέλλον και νέες χώρες, όπως η Βαβυλώνα (χαλιφάτο) και το Κουρδιστάν στην εγγύς Ανατολή.
Μενέλαος Τασιόπουλος
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου