Αυτό είναι το ξεχασμένο δέντρο που μεγάλωσε πολλές γενιές - Γιατί εξαφανίστηκε

Ονομάζεται αγριογκορτσιά (πύρος ο αμυγδαλόμορφος – pyrus amygdaliformis) αυτοφύεται κι ευδοκιμεί σε όλα τα βουνά και τις ρεματιές του Γέρμα Καστοριάς.

Είναι φυλλοβόλο δέντρο, και έχει ιδιαίτερα εύγευστους καρπούς που ονομάζονται αγριόγκορτσα ή γκόρτσα.

Πριν το έτος 1960, όλοι σχεδόν οι Γερμανιώτες μετέβαιναν κατά τον μήνα Οκτώβριο στις τοποθεσίες όπου υπήρχαν τρανές αγριογκορτσιές και μάζευαν σε μεγάλα τσουβάλια τα ώριμα γκόρτσα τους. Τα εκλεκτότερα απ’ αυτά τα γκόρτσα τα μετέφεραν στο σπίτι τους και παρασκεύαζαν γλυκύτατο πετιμέζι, ενώ τα υπόλοιπα τα έριχναν ως ζωοτροφή στους οικόσιτους χοίρους τους. Το αναφερόμενο πετιμέζι το παρασκεύαζαν ως εξής:

Η γκορτσιά  είναι ένα μικρό δένδρο με ύψος που μπορεί να φθάσει τα 6 μέτρα. Είναι μια αγριοαχλαδιά, γνωστή με το επιστημονικό όνομα Πύρος η αμυγδαλόφυλλη (Pyrusamygdaliformis), διότι τα φύλλα της μοιάζουν λίγο με της αμυγδαλιάς.

Τη συναντούμε και με πολλά ακόμη ονόματα, όπως γκοριτσιά, αμπουρτζιά, αγριαπιδιά, αγκαθιά κ.λ.π.

• Ο καρπός της είναι μικρός και σφαιρικός, με διάμετρο περίπου 2 – 3 εκατοστά, πράσινος και στυφός όταν είναι άγουρος. Όταν ωριμάζει παίρνει το καστανοκίτρινο χρώμα και είναι πιο γλυκός.
• Φυτρώνει συνήθως σε υψόμετρο μέχρι 1500 μέτρων.
• Η γκορτσιά χάρη στα πολλά οξέα και άλλες χημικές ουσίες που περιέχει δεν αποτελεί μόνο θρεπτική τροφή, αλλά οι καρποί της έχουν και φαρμακευτικές ιδιότητες και βοηθούν στη θεραπεία παθήσεων του πεπτικού και του αναπνευστικού συστήματος.
• Τέλος, η αγριογκορτσιά είναι αιμοστατική, χρησιμοποιείται κατά της δυσπεψίας, κατά της διάρροιας, είναι αντισπασμωδικό και ευεργετικό στις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος και την δυσμηνόρροια.