Σωκράτης: «Τα σπουδαία μυαλά συζητούν ιδέες, τα μέτρια μυαλά συζητούν τα γεγονότα, τα αδύναμα μυαλά συζητούν για τους άλλους.»

Σωκράτης. Μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες όχι μόνο του ελληνικού αλλά και του παγκόσμιου πνεύματος και πολιτισμού. Ο Αθηναίος φιλόσοφος και ιδρυτής της Δυτικής φιλοσοφίας.

Το γεγονός ότι όλοι οι `Ελληνες φιλόσοφοι  πριν από εκείνον ονομάστηκαν Προσωκρατικοί, αποδεικνύει την τεράστια σημασία του για την Αρχαία ελληνική φιλοσοφία.



Μέχρι και σήμερα πάρα πολλοί μελετητές έχουν ασχοληθεί με τον Σωκράτη -πολλοί μάλιστα από αυτούς είναι ιδιαίτερα φημισμένοι. Ο  W.K.C. Guthrie έγραψε χαρακτηριστικά για εκείνον: “στο τέλος ο καθένας έχει το δικό του, ως ένα βαθμό Σωκράτη, που δεν είναι ίδιος ακριβώς με τον Σωκράτη κανενός άλλου”.

H μορφή διαλόγου η οποία χρησιμοποιήθηκε από το Σωκράτη είναι η διαλεκτική.

Εδώ, ο φιλόσοφος προσπαθούσε να οδηγήσει τον συνομιλητή του να ανακαλύψει τη βαθύτερη αλήθεια των πραγμάτων. Μιας αλήθειας που δεν εξαρτάται από περιστάσεις και συνθήκες. Ο Σωκράτης άφηνε τον συνομιλητή του ελεύθερο να εκφράσει την άποψή του σχετικά με το θέμα που συζητούσαν, έχοντας αρχικά, δεδομένο ότι αυτή την άποψη  έχει ολοκληρωθεί και θεμελιωθεί.

Εν συνεχεία, θέτοντας διάφορες σχετικές ερωτήσεις και απαντήσεις, αποδεικνύει με απλά παραδείγματα τις ακραίες συνέπειες των απόψεων αυτών.  Με αυτόν τον τρόπο ο συνομιλητής τους ανακαλύπτει νέα προσέγγιση της αλήθειας και οδηγείται σε ένα συμπεράσματα.

Κάποτε, ο Σωκράτης είχε πει ότι “κατέβασε τη φιλοσοφία από τα άστρα στη γη”, καθώς με τη βοήθεια της δικής του προσωπικότητας οι φιλόσοφοι σταμάτησαν να ασχολούνται με τα φυσικά φαινόμενα και άρχισαν να ενδιαφέρονται για τον ίδιο τον άνθρωπο και την κοινωνία του. Ο Σωκράτης  έστρεψε το φιλοσοφικό στοχασμό σε αυτά τα θέματα.  Σύμφωνα με το σωκρατικό τρόπο σκέψης, θέλησε να δημιουργήσει  ένα στέρεο έδαφος όπου θα μπορούσαν να θεμελιωθούν οι έννοιες του καλού, της αρετής και της σοφίας. Δεν επικεντρωνόταν στον ορθό τρόπο ζωής και δράσης, είτε σε κοινωνικό είτε σε κοινωνικό επίπεδο. στο γεγονός δηλαδή πως ο Σωκράτης, δεν ενδιαφερόταν για τον ορθό τρόπο ζωής και δράσης είτε σε προσωπικό είτε σε κοινωνικό επίπεδο. Αναζήτησε την αρχή κάθε ηθικής έννοιας, που δεν έχει ούτε επιρροές από ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες αλλά ούτε από τη δυνατότητα της αντίληψης του κάθε ανθρώπου.  Ήταν εκείνος που αναζήτησε το απόλυτο απορρίπτοντας το σχετικό και μελέτησε την ηθική ουσία απορρίπτοντας τα ηθικά φαινόμενα.

Για να οδηγηθεί, όμως,  στην αρχή των ηθικών εννοιών, χρησιμοποίησε την επαγωγική συλλογιστική μέθοδο. Μέσω αυτής  είχε κύριο σκοπό του να φτάσει στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων. Ξεκινούσε με παραδείγματα που πήγαζαν από την καθημερινότητα και την εμπειρία του, αποσκοπώντας στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων, τα οποία όμως ξεπερνούν την εμπειρία. Έτσι έφτανε  στην απόλυτη γνώση ενός θέματος. Η συγκεκριμένη διαδικασία μπορεί να είναι επιτυχής, όταν θα προκύψει ένας απόλυτος ορισμός για την αλήθεια του καλού και του κακού, της ομορφιάς και της ασχήμιας, της ορθής διακυβέρνησης και της δεσποτείας, της σωφροσύνης και της άνοιας.

Επέλεξα 27 αποφθέγματά του και σας τα παραθέτω…

“Δεν είμαι Αθηναίος ή Έλληνας, αλλά πολίτης του κόσμου.”

“Προτιμήστε τις γνώσεις από τον πλούτο, γιατί το πλούτος είναι παροδικός,ενώ η γνώση παντοτινή. 

“Η κατανόηση της ερώτησης είναι η μισή απάντηση” 

“Η αληθινή σοφία έρχεται στον καθένα μας όταν συνειδητοποιήσουμε πόσο λίγα γνωρίζουμε για τη ζωή, τους εαυτούς μας και τον κόσμο γύρω μας” 

“Ο πλουσιότερος είναι αυτός ο οποίος είναι ικανοποιημένος με όσο το δυνατόν λιγότερα’`

“Το να υπάρχεις σημαίνει να πράττεις ” 

“Το μυαλό είναι το παν. Γινόμαστε τελικά ό,τι σκεφτόμαστε περισσότερο “

“Αυτός που δεν είναι ευχαριστημένος με αυτό που έχει, δεν θα είναι ευχαριστημένος ακόμη και με με ό,τι θα ήθελε να έχει. 

“Αν ένας γάιδαρος σε κλωτσήσει, δεν έχει νόημα να τον κλωτσήσεις και εσύ.”

“Αν έχεις κάτι δύσκολο να κάνεις, ανάθεσέ το σε έναν τεμπέλη. Θα βρει έναν εύκολο τρόπο να το κάνει.`

“Αλίμονο σ’ αυτούς που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν αυτά που δεν ξέρουν.”

“Εκείνος που περισσότερο μοιάζει με Θεό είναι εκείνος που δεν εξαρτάται από τίποτα.”

“Η μόνη αληθινή σοφία είναι η γνώση οτι δε ξέρεις τίποτα.” 

“Η ζωή δεν αξίζει όταν δεν είναι αφιερωμένη σε κάποιο σκοπό.”

“Υπάρχει μόνο ένα καλό, η γνώση, και ένα κακό, η άγνοια.”

“Δεν μπορώ να διδάξω τίποτα σε κανέναν. Μπορώ μόνο να τον μάθω να σκέφτεται” 

“Να είσαι ευγενικός,κάθε άνθρωπος που συναντάς μάχεται μια σκληρή μάχη’ 

“Τα σπουδαία μυαλά συζητούν ιδέες, τα μέτρια μυαλά συζητούν τα γεγονότα, τα αδύναμα μυαλά συζητούν για τους άλλους.” 

“Αν παντρευτείς μια καλή σύζυγο, θα γίνεις ευτυχισμένος.Αν παντρευτείς μια κακή, θα γίνεις φιλόσοφος. 

“Αν δεν πάρεις αυτό που θέλεις, θα υποφέρεις. Αν πάρεις κατι που δεν θέλεις, πάλι θα υποφέρεις.Ακόμη και όταν παίρνεις ακριβώς αυτό που θέλεις, μπορεί ακόμα να υποφέρεις επειδή δεν μπορείς να το κρατήσεις για πάντα. Το μυαλό μας είναι προγραμματισμένο να δυσάρεστείται. Θέλει να είναι ελεύθερο από την αλλαγή. Χωρίς πόνο, χωρίς τις υποχρεώσεις της ζωής και του θανάτου. Αλλά η αλλαγή είναι ο νόμος και κανένα ποσό προσποίησης δεν θα αλλάξει αυτή την πραγματικότητα. 

“Μερικές φορές χτίζουμε τοίχους οχι για να κρατήσουν τους ανθρώπους έξω, αλλά για να δούμε ποιος ενδιαφέρεται αρκετά για να τους γκρεμίσει.” 

“H αρχή της σοφίας είναι η αναζήτηση.” 

“Για να βρείτε τον εαυτό σας, σκεφτείτε για τον εαυτό σας. 

“Η εκπαίδευση είναι το άναμμα της φλόγας,όχι το γέμισμα ενός βάζου. 

“Γνώθι σ ‘αυτόν’ 

“Αυτός που θέλει να αλλάξει τον κόσμο πρέπει να αλλάξει πρώτα τον εαυτό του.”

“Το μυστικό της ευτυχίας, βλέπετε, δεν βρίσκεται στην αναζήτηση περισσότερο, αλλά στην ανάπτυξη της ικανότητας να ικανοποιείσαι με όσο το δυνατόν λιγότερα.”

“Το μυστικό της αλλαγής είναι να επικεντρώσεις όλη την ενέργειά σου, όχι στο πως να πολεμήσεις το παλιό, αλλά στην κατασκευή του νέου.”

πηγή: klik.gr