«ΒΕΡΟΣ» - ΘΡΥΛΟΙ.

Το πέρασμα Ρωμαίων, Βυζαντινών, Ενετών, Σαρακηνών πειρατών αλλά και Τούρκων και Γερμανών, άφησε πίσω του κρυμμένους θησαυρούς που οι κάτοχοί τους προσπάθησαν να τους προφυλάξουν από τους άρπαγες και ανάλογα με τις συνθήκες επέλεγαν τον τρόπο με τον οποίο θα τους έκρυβαν.

Οι πειρατές προτιμούσαν να απαλλαγούν σύντομα από τα πολύτιμα φορτία τους και έτσι επέλεγαν να τα κρύβουν σε εύκολα αλλά ταυτόχρονα δυσπρόσιτα σημεία, όπως χαράδρες, πηγάδια ή σπηλιές. 
Οι Τούρκοι πριν φύγουν από την Κρήτη, το αγαπημένο τους χρηματοκιβώτιο ήταν κάποιο πιθάρι η κάποιο καζάνι .  Χιλιάδες ή εκατομμύρια λίρες από το αντάρτικο βρίσκονται στα βουνά όπως μεταφέρεται από στόμα σε στόμα, κρυμμένες επίσης σε σπηλιές. 
Χρόνια τώρα, δεκάδες άνθρωποι ψάχνουν τους θησαυρούς. Όλοι μας έχουμε ακούσει ιστορίες για χαμένους θησαυρούς  από τις μανάδες μας και τους παππούδες μας. 
Τα περισσότερα είναι στην σφαίρα του μύθου και της φαντασίας. ‘Ομως κάποιοι άνθρωποι τους ψάχνουν μανιωδώς. Κάποιοι λένε έχουν βρει τέτοιους θησαυρούς, κάποιοι θησαυροί όμως, λένε ότι είναι στοιχειωμένοι…

«Βέρος» λεγόταν στην Κρήτη, από την εποχή των Ενετών, ο στοιχειωμένος θησαυρός. 

Οι Κρητικοί φαντάζονταν το στοιχειό των κρυμμένων θησαυρών σαν έναν τεράστιο μαύρο άνθρωπο.
 Κανείς δεν τολμούσε να αγγίξει κρυμμένο θησαυρό, αν τον έβρισκε τυχαία, γιατί φοβόταν το στοιχειό του θησαυρού, το οποίο θα τον θανάτωνε πάνω στον χρόνο.

Έλεγαν, επίσης, πως όποιος έβρισκε τέτοιον θησαυρό, για να μην τον πειράξει το στοιχειό, θα έπρεπε να δέσει μια μαύρη αγελάδα στην κασέλα του θησαυρού κι έπειτα να τη χτυπήσει, ώστε το δαιμόνιο να θύμωνε με το αγαθό πλάσμα και να μην πειράξει άνθρωπο.

Φαίνεται πως τη δεισιδαιμονία αυτή την είχαν και οι αρχαίοι Έλληνες, γιατί όταν έκρυβαν τους θησαυρούς τους, τους αφιέρωναν σε μια υποχθόνια θεότητα να τους φυλάει. 

Σύμφωνα με την παράδοση, για να βρει κάποιος έναν θησαυρό, θα έπρεπε να τον ονειρευτεί τρεις φορές και να πάει να τον ξεθάψει, χωρίς να το μαρτυρήσει σε κανέναν. 
Αν το φανέρωνε, ο θησαυρός του θα γινόταν κάρβουνο. Άλλοι, πάλι, έσφαζαν ένα ζώο πάνω στο σημείο, όπου είχαν ονειρευτεί τον θησαυρό, για να τον ξεστοιχειώσουν. 
Οι θησαυροί ήταν πάντα φυλαγμένοι είτε μέσα σε μεγάλα ασημένια δοχεία, είτε σε χρυσά ή χάλκινα καζάνια. 
Στην Ιεράπετρα οι παλιοί ισχυρίζονται ότι στην ορεινή Ανατολή Γάλλοι αρχαιολόγοι βρήκαν μια χρυσή γουρούνα με τα γουρουνάκια της.

Ένας θρύλος μιλάει για στοιχειωμένο θησαυρό που βρισκόταν στον τρούλο της ερειπωμένης εκκλησίας της Αγίας Ειρήνης, παλιού Βυζαντινού ναού, σ’ ένα χωριό της Δυτικής Κρήτης. 
Κανένας, όμως, δεν τολμούσε να ρίξει τον τρούλο, γιατί, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, θα πέθαινε αμέσως. 
Μάλιστα, στο ιερό της ίδιας εκκλησίας φημολογούνταν ότι υπήρχε ένα πηγάδι, μέσα στο οποίο κρέμονταν χρυσές καμπάνες. 
Μια φορά, μερικοί νέοι κατέβηκαν μέσα στο πηγάδι για να τις βγάλουν, μα τα στοιχειά όρμησαν κατά πάνω τους κι άρχισαν να τους τσιμπούν και να τους κόβουν το κρέας. 
Έτσι, αναγκάστηκαν να τις αφήσουν και να φύγουν τρέχοντας. Άλλη μια φορά ξανακατέβηκαν, μα το νερό έβρασε και κόχλασε και φούσκωσε τόσο, που παραλίγο να τους κάψει ζωντανούς. Από τότε, κανένας δεν ξαναπάτησε μέσα στο πηγάδι.

Ένας άλλος θρύλος λέει ότι σε μια σπηλιά της Κρήτης, στη Σπηλιά της Λάμιας, έλεγαν πως ήταν χωμένα ελάσματα χρυσού, ενώ μεγάλοι βράχοι είχαν καταπλακώσει τα σημεία, όπου ήταν θαμμένοι οι θησαυροί. Κοντά σ’ αυτό το σπήλαιο βρισκόταν κι ένα άλλο, μικρότερο, όπου οι χωρικοί είχαν πράγματι ανακαλύψει ένα μικροπίθαρο με ασημένια νομίσματα.

 Πολλοί  τέτοιοι θρύλοι στοιχειώνουν την Κρήτη, των θρύλων και των μύθων , φυσικά και όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, αλήθεια ψέματα ποιος ξέρει ! δεν θα το μάθουμε ποτέ !
*Οι θρύλοι είναι απόσπασμα δημοσίευσης από το περιοδικό “ΜΠΟΥΚΕΤΟ”, στις 24/04/1930…

Μύθοι και Θρύλοι της Κρήτης