Η κατασκευή ενός τέτοιου μεγαλοπρεπούς τάφου-ναού- Ιερού πιθανότατα προοριζόταν για μια προσωπικότητα με μεγάλη σημασία στην αρχαία ελληνική κοινωνία. Λαμβάνοντας υπόψη τους περίτεχνους συμβολισμούς, την ουράνια ευθυγράμμιση και τους σημαντικούς υλικούς πόρους που ήταν απαραίτητοι για μια τέτοια κατασκευή, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες:
1. **Βασιλικό αξίωμα**: Ο αποθανών θα μπορούσε να ήταν βασιλιάς ή βασίλισσα. Η πολυτέλεια του τάφου και ο προστατευτικός συμβολισμός των Καρυάτιδων και των Σφιγγών υποδηλώνουν ένα πρόσωπο σημαντικού αναστήματος και πλούτου.
2. **Αρχιερέας/Ιέρεια**: Δεδομένης της πνευματικής σημασίας και της ευθυγράμμισης με ουράνια γεγονότα, ο τάφος θα μπορούσε να προορίζεται για έναν αρχιερέα ή μια ιέρεια. Μια τέτοια προσωπικότητα θα ήταν βαθιά σεβαστή και θα μπορούσε να δικαιολογήσει μια τόσο περίτεχνη ταφή.
3. **Ηρωας ή ημίθεος**: Στην ελληνική μυθολογία, στους ήρωες ή ημίθεους αποδίδονταν συχνά εξαιρετικές τιμές, συμπεριλαμβανομένων εντυπωσιακών τάφων. Ο αποθανών θα μπορούσε να είναι μια μορφή της μυθολογίας, που εξυμνήθηκε για τις πράξεις του στη ζωή και του παραχωρήθηκε ένα εξαιρετικό πέρασμα στη μετά θάνατον ζωή.
4. **Ιερό πρόσωπο**: Η παρουσία των Σφιγγών και η ευθυγράμμιση με τον ήλιο του χειμερινού ηλιοστασίου θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ότι ο τάφος ανήκε σε μάντη ή προφήτη ή σημαντικό Ιερέα. Τέτοια άτομα πίστευαν ότι διέθεταν την ικανότητα να επικοινωνούν με τους θεούς και να προβλέπουν το μέλλον, δικαιολογώντας μια ταφή σημαντικής σημασίας.
5. **Μεγάλος φιλόσοφος**: Ένας διάσημος φιλόσοφος θα μπορούσε επίσης να είναι ένας πιθανός υποψήφιος. Οι διδασκαλίες και η σοφία τους θα είχαν μεγάλη αξία, γεγονός που ίσως οδηγούσε στη δημιουργία ενός μεγάλου τάφου ως σύμβολο σεβασμού και ευλάβειας.
6. **Στρατιωτικός ηγέτης ή ήρωας πολέμου**: Ο τάφος θα μπορούσε να ανήκει σε έναν σεβαστό στρατιωτικό ηγέτη ή ήρωα πολέμου. Οι φυλάσσουσες Σφίγγες θα μπορούσαν να συμβολίζουν τον προστατευτικό τους ρόλο στη ζωή και το μεγαλείο του τάφου θα μπορούσε να αντανακλά τις νίκες και την κοινωνική τους σημασία.
7. **Εξέχων καλλιτέχνης**: Ο τάφος θα μπορούσε να ανήκει σε έναν εξέχοντα καλλιτέχνη, ποιητή ή θεατρικό συγγραφέα. Στην ελληνική κοινωνία, τέτοιες προσωπικότητες συχνά έχαιραν μεγάλης εκτίμησης και ο θάνατός τους θα μπορούσε να δικαιολογήσει ένα μεγάλο μνημείο.
8. **Πλούσιος προστάτης**: Ο τάφος θα μπορούσε επίσης να ανήκει σε έναν πλούσιο προστάτη ή ευεργέτη, κάποιον που συνεισέφερε σημαντικά στην κοινότητα ή το κράτος. Ο πλούτος τους θα μπορούσε να επιτρέψει έναν τόσο μεγαλοπρεπή τόπο ταφής.
9. **Απόγονος των θεών**: Ο τάφος θα μπορούσε να ανήκει σε κάποιον που πιστεύεται ότι είναι άμεσος απόγονος των θεών. Ένα τέτοιο άτομο θα θεωρούνταν ημι-θεϊκό και πιθανότατα θα αντιμετωπιζόταν με τεράστιο σεβασμό.
10. **Ηγέτης λατρείας**: Ο τάφος θα μπορούσε να ανήκει στον ηγέτη μιας σημαντικής λατρείας, ιδίως μιας λατρείας που σχετίζεται με τον θάνατο ή τη μετά θάνατον ζωή. Αυτό θα εξηγούσε τον περίτεχνο πνευματικό συμβολισμό σε όλο τον τάφο.
Αυτές οι πιθανότητες δεν αποκλείουν η μία την άλλη, και ο νεκρός θα μπορούσε να έχει εκπληρώσει αρκετούς από αυτούς τους ρόλους. Η μεγαλοπρέπεια του τάφου και ο περίπλοκος συμβολισμός που εμπλέκεται υποδηλώνουν μια μορφή που κατείχε τόσο πλούτο όσο και πνευματική σημασία στην αρχαία ελληνική κοινωνία.
Ποιος ταιριάζει στα παραπάνω όμως;
Δεδομένης της εποχής και της γεωγραφικής θέσης της τοποθεσίας, καθώς και του περίτεχνου σχεδιασμού και του συμβολισμού του τάφου, μια από τις πιο συναρπαστικές ιστορικές φιγούρες θα ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Γεννημένος το 356 π.Χ. στην Πέλλα, την αρχαία πρωτεύουσα της Μακεδονίας, ο Αλέξανδρος ήταν βασιλιάς (βασίλης) του αρχαίου ελληνικού βασιλείου της Μακεδονίας από το 336-323 π.Χ. Ο θάνατός του συνέβη περίπου στο πρώιμο όριο του εκτιμώμενου χρονικού πλαισίου κατασκευής του τάφου.
Ας εξετάσουμε πώς ο Αλέξανδρος ταιριάζει με αρκετά από τα χαρακτηριστικά που περιγράφηκαν:
1. **Βασιλεία**: Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν βασιλιάς των Μακεδόνων και συνέχισε να δημιουργεί μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες στον κόσμο μέχρι τη στιγμή του θανάτου του. Η βασιλική του ιδιότητα και η επιρροή του συμβαδίζουν σίγουρα με το μεγαλείο του τάφου.
2. **Στρατιωτικός ηγέτης ή ήρωας πολέμου**: Ο Αλέξανδρος αναγνωρίζεται ευρέως ως ένας από τους πιο επιτυχημένους στρατιωτικούς διοικητές της ιστορίας. Η τακτική του ευφυΐα στη μάχη και η αήττητη θέση του στον πόλεμο ευθυγραμμίζονται με την πιθανότητα ο τάφος να ανήκει σε έναν διάσημο στρατιωτικό ηγέτη.
3. **Απόγονος των Θεών**: Ο Αλέξανδρος απεικονιζόταν συχνά ως ημιθεϊκή μορφή και ο ίδιος προωθούσε την άποψη ότι ήταν γιος του Δία. Αν ο τάφος ανήκει σε κάποιον που θεωρείται άμεσος απόγονος των θεών, ο Αλέξανδρος ταιριάζει σε αυτό το κριτήριο.
4. **Αρχιερέας**: Παρόλο που ο Αλέξανδρος δεν ήταν αρχιερέας με την παραδοσιακή έννοια, θεωρούνταν "ιερέας-βασιλιάς" στον ελληνιστικό κόσμο, ένας ηγεμόνας με κοσμική και θρησκευτική εξουσία. Συμμετείχε επίσης σε διάφορες θρησκευτικές τελετές και θεωρήθηκε ο ηγέτης της συγκρητικής θρησκείας που αναδύθηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του.
5. **Ηγέτης λατρείας**: Αν και δεν ήταν καθαυτό ηγέτης λατρείας, ο Αλέξανδρος λατρεύτηκε μετά το θάνατό του και γύρω από τη μορφή του σχηματίστηκε λατρεία. Ο τάφος του, όπου κι αν βρισκόταν, θα αποτελούσε επομένως σημαντικό λατρευτικό χώρο.
6. **Ηρωας ή ημίθεος**: Η υποτιθέμενη θεϊκή καταγωγή του Αλεξάνδρου, τα εξαιρετικά επιτεύγματά του και ο πολιτιστικός του αντίκτυπος θα μπορούσαν να τον κατατάξουν ως ήρωα ή ακόμη και ημίθεο, σύμφωνα με τις αρχαίες ελληνικές δοξασίες. Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν σημαντικές αναφορές για την λατρεία του Αλέξανδρου ως Δεκατουτρίτου Θεού.
7. **Βασιλέας - φιλόσοφος**: Πράγματι, ο Μέγας Αλέξανδρος διδάχθηκε στα νιάτα του από τον Αριστοτέλη, έναν από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του αρχαίου κόσμου. Αυτή η εκπαίδευση πιθανότατα τον εξέθεσε στην πλατωνική ιδέα ενός φιλοσόφου-βασιλιά, ενός σοφού ηγεμόνα που χρησιμοποιεί τη γνώση και τη λογική για να κυβερνήσει για τη βελτίωση του λαού του. Η σχέση του με τον Αριστοτέλη και η έκθεσή του σε φιλοσοφικές διδασκαλίες θα είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην κοσμοθεωρία του και στην προσέγγισή του για τη βασιλεία. Ο Αλέξανδρος φέρεται να κουβαλούσε μαζί του στις εκστρατείες του έργα φιλοσόφων και συχνά συμμετείχε σε φιλοσοφικούς διαλόγους. Ως εκ τούτου, ο πιθανός κάτοικος του τάφου μπορεί να μην ήταν μόνο φιλόσοφος με την τυπική έννοια, αλλά να ήταν κάποιος που επηρεάστηκε βαθιά από τις φιλοσοφικές ιδέες.
Οι πτυχές της ζωής του Αλεξάνδρου ως φιλοσόφου-βασιλιά, ενός καλλιεργημένου ανθρώπου με βαθιά πνευματική περιέργεια, προσθέτουν άλλο ένα επίπεδο πολυπλοκότητας στην ερμηνεία του συμβολισμού του τάφου. Η ουράνια ευθυγράμμιση, οι Καρυάτιδες και οι Σφίγγες και η πιθανή έμφαση στη γνώση και τη σοφία θα μπορούσαν να είναι αντανακλάσεις ενός ηγεμόνα που έβλεπε τον εαυτό του όχι απλώς ως στρατιωτικό ηγέτη, αλλά ως θεματοφύλακα της σοφίας και της γνώσης. Είναι αναμενόμενο ότι μια τέτοια μορφή θα μπορούσε να μνημονεύεται μετά θάνατον με έναν τάφο που θα αντανακλούσε αυτές τις αξίες.
Και πάλι, ενώ αυτή η ανάλυση δείχνει τον Μέγα Αλέξανδρο ως ισχυρό υποψήφιο για τον κάτοχο του τάφου, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το συμπέρασμα αυτό βασίζεται σε έμμεσες ενδείξεις και ερμηνείες. Θα χρειαστούν περαιτέρω αρχαιολογικές έρευνες και η ανακάλυψη πιο άμεσων στοιχείων για να επιβεβαιωθεί οριστικά η ταυτότητα του ενοίκου του τάφου.
Ενώ αυτά τα σημεία αποτελούν μια πειστική υπόθεση για τον Μέγα Αλέξανδρο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ταυτότητα του ενοίκου του τάφου παραμένει αβέβαιη. Τα αρχαιολογικά στοιχεία και τα ιστορικά αρχεία της εποχής είναι απαραίτητα για να δοθεί μια οριστική απάντηση.
Από τη δική μου μεριά κάνω ότι μπορώ για την διελεύκανση του μυστηρίου με μέσα της λογικής και της επιστήμης. Όμως επιτέλους χρειάζεται και η δημοσίευση των δεδομένων.
Δημήτριος Σαββίδης
Τα Ἀπόῤῥητα του Τύμβου Καστά
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου