Η αρχαία Ελλάδα, το λίκνο του δυτικού πολιτισμού, ήταν ο δημιουργός για πέντε από τα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Μαζί με τη Μεγάλη Πυραμίδα στη Γκίζα και τους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας, κατατάσσονται ως τα πιο εκπληκτικά επιτεύγματα που έχουν δημιουργηθεί ποτέ στην αρχαιότητα - και ειλικρινά, εξακολουθούν να στέκονται ακόμη και σήμερα ως τα υπέρτατα μνημεία για το τι είναι ικανά τα ανθρώπινα όντα.
Τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου περιλαμβάνουν τη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, τους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας (η ύπαρξη της οποίας εξακολουθεί να αμφισβητείται), ο Ναός της Αρτέμιδος, το Άγαλμα του Δία στην Ολυμπία, το Μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό, τον Κολοσσό της Ρόδου, και τον Φάρο της Αλεξάνδρειας.
Τα Επτά Θαύματα του Κόσμου
Τα Επτά Θαύματα του Κόσμου, είναι μια λίστα με τα πιο αξιόλογα κτίρια και μνημεία της κλασικής αρχαιότητας όπως περιγράφονται από διάφορους συγγραφείς σε οδηγούς ή ποιήματα που ήταν δημοφιλή στους αρχαίους Έλληνες.
Αν και ο κατάλογος, στη σημερινή του μορφή, δεν συμφωνήθηκε στο σύνολό του μέχρι την Αναγέννηση, οι πρώτοι παρόμοιοι κατάλογοι των Επτά Θαυμάτων χρονολογούνται από τον 2ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ.
Η αρχική λίστα ενέπνευσε αναρίθμητες εκδοχές ανά τους αιώνες. Από τα αρχικά επτά θαύματα, τραγικά, μόνο ένα - η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, το παλαιότερο από όλα τα αρχαία θαύματα - παραμένει σχετικά άθικτο.
Χάρτης που δείχνει τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Τα χρώματα με έντονο πράσινο και σκούρο κόκκινο είναι της κατασκευής και της καταστροφής τους αντίστοιχα
Τραγικά, ο Κολοσσός της Ρόδου, ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, το Μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό, ο Ναός της Αρτέμιδος και το Άγαλμα του Δία -όλα τα θαύματα που δημιούργησαν οι Ελληνικοί λαοί- έχουν καταστραφεί, μέσω πολέμων, πλημμυρών, σεισμών ή απλώς την ίδια τη φθορά του χρόνου.
Περιέργως, η τοποθεσία και η τελική μοίρα των Κρεμαστών Κήπων της Βαβυλώνας είναι άγνωστα, και ορισμένοι συνεχίζουν να εικάζουν ότι αυτό το ένα από τα Επτά Θαύματα του Κόσμου μπορεί να μην υπήρχε καν.
Εκτίμηση για τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου
Η Ελληνική κατάκτηση μεγάλου μέρους του δυτικού κόσμου τον 4ο αιώνα π.Χ. έδωσε στους ταξιδιώτες της Ελληνιστικής εποχής πρόσβαση στους πολιτισμούς των Αιγυπτίων, των Περσών και των Βαβυλωνίων. Εντυπωσιασμένοι και γοητευμένοι από τα ορόσημα και τα θαύματα των διαφόρων χωρών, αυτοί οι ταξιδιώτες άρχισαν να απαριθμούν τι είδαν για να τους θυμούνται.
Αντί για «θαύματα», οι αρχαίοι Έλληνες μιλούσαν για «θέαματα», που σημαίνει «αξιοθέατα», με άλλα λόγια «πράγματα που φαίνονται» (Τὰ ἑπτὰ θεάματα τῆς οἰκουμένης [γῆς] Αργότερα χρησιμοποιήθηκε η λέξη «θαύμα» (θαύματα). Η λίστα προοριζόταν να είναι το αντίστοιχο του Αρχαίου Κόσμου σε έναν ταξιδιωτικό οδηγό με βασικά πράγματα που πρέπει να δει κανείς από πρώτο χέρι ή να διαβάσει
Η πρώτη αναφορά σε έναν κατάλογο επτά τέτοιων μνημείων έγινε από τον Διόδωρο Σικελιώτη, Έλληνα ιστορικό από τη Σικελία, στο μνημειώδες έργο του Ιστορική βιβλιοθήκη (Bibliotheca Historica). Ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος, ένας Έλληνας ποιητής που έζησε γύρω ή πριν από το 100 π.Χ., δημιούργησε μια λίστα με τα επτά «θαύματα», μεταξύ των οποίων έξι του παρόντος καταλόγου, αντικαθιστώντας τα τείχη της Βαβυλώνας, με τον Φάρο της Αλεξάνδρειας.
Στο έργο του Ελληνική Ανθολογία, δηλώνει: «Έχω ατενίσει τα τείχη της απόρθητης Βαβυλώνας κατά μήκος των οποίων κινούνται άρματα, και στον Δία στις όχθες του Αλφειού, έχω δει τους κρεμαστούς κήπους και τον Κολοσσό του Ήλιου, τα μεγάλα τεχνητά βουνά των υψηλών πυραμίδων και ο γιγαντιαίος τάφος του Μαυσωλείου, αλλά όταν είδα τον ιερό οίκο της Αρτέμιδος που υψώνεται ως τα σύννεφα, τα άλλα τοποθετήθηκαν στη σκιά, γιατί ο ίδιος ο Ήλιος δεν κοίταξε ποτέ τίποτα τόσο μεγαλειώδες».
Ένας άλλος συγγραφέας του 2ου αιώνα π.Χ., ο οποίος μπορεί να είναι ή όχι ο «Φίλων του Βυζαντίου», έγραψε μια σύντομη αφήγηση με τίτλο «Τα επτά αξιοθέατα του κόσμου». Δυστυχώς, το σωζόμενο χειρόγραφο που έχουμε είναι ημιτελές, λείπουν οι τελευταίες σελίδες του, αλλά από το κείμενο του προοιμίου μπορούμε να δούμε ότι ο κατάλογος των επτά αξιοθέατων ταιριάζει ακριβώς με αυτόν του Αντίπατρου.
Παλαιότερες και μεταγενέστερες λίστες του Έλληνα ιστορικού Ηροδότου (περίπου 484 π.Χ.–περ. 425 π.Χ.) και του ποιητή Καλλίμαχου Κυρηναίου (περίπου 305–240 π.Χ.), που φιλοξενήθηκαν στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας, σώζονται τραγικά μόνο ως αναφορές σε άλλα έργα.
Ο Κολοσσός της Ρόδου ήταν το τελευταίο από τα Επτά Θαύματα που ολοκληρώθηκε, μετά το 280 π.Χ. — και το πρώτο που καταστράφηκε, από σεισμό το 226/225 π.Χ. Ίσως το πιο αξιοσημείωτο από όλα είναι ότι και τα επτά θαύματα υπήρχαν ταυτόχρονα για μια περίοδο λιγότερο από 60 χρόνια — αλλά ζουν ως μέρος του ιστορικού αρχείου μέχρι σήμερα.
Οι κύριες μαρτυρίες, προερχόμενες από Ελληνιστικούς συγγραφείς, επηρέασαν επίσης σε μεγάλο βαθμό τα μέρη που περιλαμβάνονται στη λίστα των Θαυμάτων. Οι πέντε από τις επτά συμμετοχές είναι μια γιορτή για τα μεγαλύτερα Ελληνικά επιτεύγματα στις τέχνες και την αρχιτεκτονική.
Η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας
Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας
Χτίστηκε το 2584–2561 π.Χ. από τους αρχαίους Αιγύπτιους και εξακολουθεί να υπάρχει, η πλειονότητα της πρόσοψης της Μεγάλης Πυραμίδας δυστυχώς έχει εξαφανιστεί. Βρίσκεται στη Νεκρόπολη της Γκίζας, οι Αιγυπτιολόγοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η πυραμίδα χτίστηκε ως τάφος για τον Αιγύπτιο φαραώ Khufu της Τέταρτης Δυναστείας. Πιστεύουν ότι χτίστηκε τον 26ο αιώνα π.Χ., και χρειάστηκαν περίπου 27 χρόνια για να κατασκευαστεί.
Αρχικά, με ύψος 146,5 μέτρων (481 πόδια), η Μεγάλη Πυραμίδα ήταν η ψηλότερη τεχνητή κατασκευή σε ολόκληρο τον κόσμο για περισσότερα από 3.800 χρόνια, κερδίζοντας τη θέση της στην κορυφή των Επτά Θαυμάτων του Κόσμου.
Υπάρχουν τρεις γνωστοί θάλαμοι μέσα στη Μεγάλη Πυραμίδα. Ο χαμηλότερος κόπηκε στο βράχο, πάνω στο οποίο χτίστηκε η πυραμίδα, αλλά παρέμεινε ημιτελές. Ο λεγόμενος θάλαμος της βασίλισσας και ο θάλαμος του βασιλιά, που περιέχει μια σαρκοφάγο από γρανίτη, βρίσκονται ψηλότερα, εντός της δομής της πυραμίδας.
Ο Khufu, Hemiunu (ονομάζεται επίσης Hemon), πιστεύεται από ορισμένους ότι είναι ο αρχιτέκτονας της Μεγάλης Πυραμίδας. Πολλές διαφορετικές επιστημονικές και εναλλακτικές υποθέσεις προσπαθούν να εξηγήσουν τις ακριβείς τεχνικές κατασκευής.
Το ταφικό συγκρότημα γύρω από την πυραμίδα αποτελούνταν από δύο νεκρικούς ναούς που συνδέονται με ένα οδόστρωμα (ένας κοντά στην πυραμίδα και ένας κοντά στον Νείλο), τάφους για την άμεση οικογένεια και την αυλή του Khufu, συμπεριλαμβανομένων τριών μικρότερων πυραμίδων για τις συζύγους του Khufu, μια ακόμη μικρότερη πυραμίδα».
Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας
Πιστεύεται ότι κατασκευάστηκαν από τους Βαβυλώνιους ή τους Ασσύριους κάπου γύρω στο 600 π.Χ., καταστράφηκαν μετά τον 1ο αιώνα μ.Χ. Η ακριβής τοποθεσία τους είναι άγνωστη, αλλά εικάζεται ότι βρίσκονται κάπου στη Χιλά ή στη Νινευή του Ιράκ. Πιστεύεται ότι απεικονίστηκαν σε ένα ασσυριακό τείχος που βρίσκεται στην αρχαία πόλη της Νινευή (σημερινή Μοσούλη, Ιράκ).
Περιγράφηκαν ως ένα αξιοσημείωτο κατόρθωμα της μηχανικής με μια ανοδική σειρά από κλιμακωτούς κήπους που περιέχουν μια μεγάλη ποικιλία από δέντρα, θάμνους και αμπέλια, που μοιάζουν με ένα μεγάλο καταπράσινο βουνό.
Το όνομα των Κρεμαστών Κήπων προέρχεται από την Ελληνική λέξη κρεμαστός (κυριολεκτικά «κρεμαστός»), η οποία έχει ευρύτερη έννοια από τη σύγχρονη αγγλική λέξη που αναφέρεται σε δέντρα που φυτεύονται σε μια υπερυψωμένη κατασκευή, όπως μια βεράντα.
Σύμφωνα με έναν μύθο, οι Κρεμαστοί Κήποι χτίστηκαν δίπλα σε ένα μεγάλο παλάτι γνωστό ως Το θαύμα της ανθρωπότητας, από τον Νεοβαβυλώνιο βασιλιά Ναβουχοδονόσορα Β' (ο οποίος κυβέρνησε μεταξύ 605 και 562 π.Χ.), για τη σύζυγό του, επειδή της έλειπαν οι καταπράσινοι λόφοι και κοιλάδες της πατρίδας της.
Αυτό επιβεβαιώθηκε από τον Βαβυλώνιο ιερέα Βερόσσο, γράφοντας περίπου το 290 π.Χ., μια περιγραφή που αναφέρθηκε αργότερα από τον ιστορικό Ιώσηπο. Η κατασκευή των Κρεμαστών Κήπων έχει ωστόσο αποδοθεί στη θρυλική βασίλισσα Σεμίραμις, η οποία υποτίθεται ότι κυβέρνησε τη Βαβυλώνα τον 9ο αιώνα π.Χ., και ως εναλλακτική ονομασία έχουν ονομαστεί Κρεμαστοί Κήποι της Σεμίραμις.
Οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας
Ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο
Κατασκευάστηκε το 550 π.Χ. και ξανά το 323 π.Χ. από τους Έλληνες, καταστράφηκε από εμπρησμό το 356 π.Χ. από τον Ηρόστρατο.
Ο Ναός της Αρτέμιδος ή Αρτεμίσιον, ήταν ένας Ελληνικός ναός αφιερωμένος σε μια αρχαία, τοπική μορφή της θεάς Άρτεμης.
Βρισκόταν στην Έφεσο (τη σύγχρονη πόλη Selçuk στη σημερινή Τουρκία). Ανοικοδομήθηκε πλήρως δύο φορές, μία μετά από μια καταστροφική πλημμύρα και τριακόσια χρόνια αργότερα μετά από μια πράξη εμπρησμού, και στην τελική του μορφή αναγνωρίστηκε ως ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου.
Μέχρι το 401 μ.Χ., είχε καταστραφεί ως επί το πλείστον. Μόνο θεμέλια και θραύσματα του τελευταίου ναού σώζονται σήμερα στη θέση, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, τραβηγμένη το 2017.
Η παλαιότερη εκδοχή του ναού προϋπήρχε της ιωνικής μετανάστευσης κατά πολλά χρόνια και χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού. Ο Καλλίμαχος στο έργο του Ύμνος στην Άρτεμη το απέδωσε στις μυθικές Αμαζόνες.
Καταστράφηκε ολοσχερώς από πλημμύρα τον 7ο αιώνα π.Χ. Η ανοικοδόμησή του, σε πιο μεγαλειώδη μορφή, άρχισε ξανά γύρω στο 550 π.Χ., υπό τον Χερσίφρονα, τον Κρητικό αρχιτέκτονα, και τον γιο του Μεταγένη. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από τον Κροίσο της Λυδίας και χρειάστηκε 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Ο Ναός της Αρτέμιδος όπως είναι ερειπωμένος σήμερα στην Τουρκία. Πίστωση: FDV / CC BY-SA 4.0
Αυτή ήταν η εκδοχή του ναού που καταστράφηκε το 356 π.Χ. από τον Ηρόστρατο σε μια πράξη εμπρησμού.
Η αποτρόπαια πράξη του οδήγησε στη δημιουργία ενός νόμου που απαγόρευε σε κανέναν να αναφέρει το όνομά του, προφορικά ή γραπτά.
Η επόμενη, σπουδαιότερη και τελευταία μορφή του ναού, που χρηματοδοτήθηκε από τους ίδιους τους Εφεσίους, περιγράφεται στον κατάλογο των Επτά Θαυμάτων του κόσμου του Αντίπατρου της Σιδώνας στο έργο του Ελληνική Ανθολογία:«Έχω κοιτάξει το τείχος της μεγαλόπρεπης Βαβυλώνας στον οποίο είναι ένας δρόμος για άρματα, και το άγαλμα του Δία δίπλα στον Αλφειό, και τους κρεμαστούς κήπους, και τον κολοσσό του Ήλιου, και την τεράστια εργασία των ψηλών πυραμίδων, και ο τεράστιος τάφος του Μαυσωλείου, αλλά όταν είδα το σπίτι της Άρτεμης που ανέβενε στα σύννεφα, εκείνα τα άλλα θαύματα έχασαν τη λάμψη τους, και είπα: «Να, εκτός από τον Όλυμπο, ο Ήλιος δεν κοίταξε ποτέ τίποτα τόσο μεγαλειώδες».
Μια αναπαράσταση του Ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο.
Άγαλμα του Δία στην Ολυμπία
Ο ναός του Δία στην αρχαία Ολυμπία χτίστηκε το 466–456 π.Χ. το κολοσσιαίο άγαλμα του Δία δημιουργήθηκε το 435 π.Χ. από τον Έλληνα γλύπτη Φειδία.
Ο Δίας ήταν ο θεός του ουρανού και της βροντής στην αρχαία ελληνική θρησκεία, που βασίλεψε ως βασιλιάς όλων των θεών στον Όλυμπο.
Αυτό το άγαλμα ήταν ένα χρυσελεφαντινό γλυπτό από ελεφαντόδοντο. Ο Δίας κάθονταν πάνω σε έναν θρόνο από ξύλο κέδρου στολισμένο με έβενο, ελεφαντόδοντο, χρυσό και πολύτιμους λίθους.
Το ανεκτίμητο άγαλμα χάθηκε και καταστράφηκε από άγνωστα άτομα κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ. Ο μόνος τρόπος που μπορούμε να μάθουμε πώς ήταν είναι από αρχαιοελληνικές περιγραφές και παραστάσεις σε νομίσματα.
Γλυπτό του Δία
Ο γεωγράφος και περιηγητής του 2ου αιώνα μ.Χ. Παυσανίας άφησε μια λεπτομερή περιγραφή αυτού του συγκλονιστικού θεάματος στο θεμελιώδες έργο του, Περιγραφή της Ελλάδας: «Το άγαλμα στέφθηκε με ένα γλυπτό στεφάνι από κλαδί ελιάς και φορούσε ένα επιχρυσωμένο χιτώνα φτιαγμένο από γυαλί και σκαλισμένο με ζώα, και κρίνα.
«Το δεξί του χέρι κρατούσε ένα μικρό χρυσελεφάντινο άγαλμα της εστεμμένης Νίκης, θεάς της νίκης. Το αριστερό του σκήπτρο είναι ένθετο με πολλά μέταλλα, που στηρίζει έναν αετό. Ο θρόνος είχε ζωγραφισμένες μορφές και σφυρήλατα είδωλα και ήταν διακοσμημένος με χρυσό, πολύτιμους λίθους, έβενο και ελεφαντόδοντο».
Τα χρυσά σανδάλια του Δία στηρίζονταν σε ένα υποπόδιο διακοσμημένο με ανάγλυφη αμαζονομαχία.
Σύμφωνα με τον Ρωμαίο ιστορικό Λίβιο, στον τόμο του «Ab Urbe Condita», ο Ρωμαίος στρατηγός Aemilius Paullus είδε το άγαλμα και «συγκινήθηκε στην ψυχή του, σαν να είχε δει τον θεό αυτοπροσώπως». ο Έλληνας ρήτορας του 1ου αιώνα μ.Χ. Δίων Χρυσόστομος δήλωσε ότι μια και μόνο ματιά του αγάλματος θα έκανε έναν άνθρωπο να ξεχάσει όλα τα επίγεια προβλήματα.
Σύμφωνα με το μύθο, όταν ο γλύπτης Φειδίας ρωτήθηκε τι τον ενέπνευσε - αν ανέβηκε στον Όλυμπο για να δει τον Δία ή αν ο Δίας κατέβηκε από τον Όλυμπο για να τον δει ο Φειδίας - ο καλλιτέχνης απλά απάντησε ότι απεικόνισε τον Δία σύμφωνα με το πρώτο βιβλίο της Ιλιάδας. στίχοι 528–530 της Ιλιάδας του Ομήρου:
«ἦ καὶ κυανέῃσιν ἐπ ̓ ὀφρύσι νεῦσε Κρονίων
ἀμβρόσιαι δ ̓ ἄρα χαῖται ἐπερρώσαντο
ἄνακτος κρατὸς ἀπ ̓ ἀθανάτοιο μέγαν δ ̓ ἐλέλιξεν Ὄλυμπον.
«Μίλησε, ο γιος του Κρόνου, και κούνησε το κεφάλι του με τα σκούρα φρύδια,
και τα αθάνατα χρισμένα μαλλιά του μεγάλου θεού
σάρωσαν από το θεϊκό κεφάλι του, και όλος ο Όλυμπος τινάχτηκε».
Ο Ολύμπιος Δίας μπορεί να μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ή να καταστράφηκε από φωτιά
Το 391 μ.Χ., ο χριστιανός Ρωμαίος αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α' απαγόρευσε τη συμμετοχή σε ειδωλολατρικές λατρείες και έκλεισε τους ναούς. Το ιερό στην Ολυμπία έπεσε σε αχρηστία. Οι συνθήκες της τελικής καταστροφής του αγάλματος είναι άγνωστες.
Ο βυζαντινός ιστορικός του 11ου αιώνα Γεώργιος Κεδρηνός καταγράφει μια παράδοση ότι μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου καταστράφηκε στη μεγάλη πυρκαγιά του Παλατιού του Λαυσού, το 475 μ.Χ.
Εναλλακτικά, το άγαλμα μπορεί να καταστράφηκε μαζί με τον ναό, ο οποίος υπέστη σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά το 425 μ.Χ. Αλλά προγενέστερη απώλεια ή ζημιά υπονοείται από τον Λουκιανό των Σαμοσάτων τον 2ο αιώνα.
Μπορεί να έχουμε έναν σωζόμενο σύνδεσμο με αυτό το χαμένο Θαύμα του Κόσμου μέσω μιας πρόσφατης αξιοσημείωτης ανακάλυψης. Η κατά προσέγγιση χρονολογία του αγάλματος, τον 5ο αιώνα π.Χ., επιβεβαιώθηκε στην εκ νέου ανακάλυψη το 1954 στο εργαστήριο του Φειδία, περίπου εκεί που ο Παυσανίας είπε ότι είχε κατασκευαστεί το άγαλμα του Δία.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα στην τοποθεσία περιελάμβαναν εργαλεία για την επεξεργασία χρυσού και ελεφαντόδοντου, ροκανίδια από ελεφαντόδοντο, πολύτιμους λίθους και καλούπια από τερακότα. Τα περισσότερα από τα τελευταία χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία γυάλινων πλακών και για το σχηματισμό της ρόμπας του αγάλματος από φύλλα γυαλιού, τα οποία ήταν φυσιοκρατικά ντυμένα και διπλωμένα και στη συνέχεια επιχρυσώθηκαν. Στο σημείο βρέθηκε μάλιστα και ένα κύπελλο με την επιγραφή «ΦΕΙΔΙΟΥ ΕΙΜΙ» ή «Ανήκω στον Φειδία».
Το Μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό.
Το Μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό
Το Μαυσωλείο ήταν ένας τάφος που χτίστηκε μεταξύ 353 και 350 π.Χ. στην Αλικαρνασσό (σημερινό Αλικαρνασσό, Τουρκία) για τον Μαυσώλο, από την Καρία στην Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία, και την αδελφή-σύζυγό του Αρτεμισία Β' της Καρίας.
Η κατασκευή σχεδιάστηκε από τους Έλληνες αρχιτέκτονες Σάτυρο και Πύθιο της Πριήνης.
Το Μαυσωλείο ήταν περίπου 45 μέτρα (148 πόδια) σε ύψος και οι τέσσερις πλευρές ήταν στολισμένες με γλυπτά ανάγλυφα, καθεμία δημιουργημένη από έναν από τους τέσσερις Έλληνες γλύπτες: Λεοχάρη, Βρυάξη, Σκόπα της Πάρου και Τιμόθεο.
Το μαυσωλείο θεωρήθηκε ένας τέτοιος αισθητικός θρίαμβος που ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος το αναγνώρισε ως ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Καταστράφηκε από διαδοχικούς σεισμούς από τον 12ο έως τον 15ο αιώνα — το τελευταίο μνημείο που επιβίωσε και από τα έξι κατεστραμμένα Θαύματα.
Λόγω της φήμης αυτού του κτιρίου, η λέξη μαυσωλείο χρησιμοποιείται πλέον γενικά για έναν υπέργειο τάφο σε όλο τον κόσμο.
Καλλιτεχνική απεικόνιση του Κολοσσού της Ρόδου. Πίστωση: Δημόσιος Τομέας
Ο Κολοσσός της Ρόδου
Χτισμένος από τους Έλληνες το 292-280 π.Χ., ο Κολοσσός δυστυχώς επέζησε μόνο αρκετές δεκαετίες προτού καταστραφεί το 226 π.Χ. 226 π.Χ. από τον σεισμό της Ρόδου.
Ο Κολοσσός ήταν μια αναπαράσταση του Έλληνα θεού Ήλιου, που ανεγέρθηκε στην πόλη της Ρόδου, στο ομώνυμο ελληνικό νησί, από τον Χάρη της Λίνδου το 280 π.Χ. Ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, κατασκευάστηκε για να γιορτάσει την επιτυχή άμυνα της πόλης της Ρόδου ενάντια στην επίθεση του Δημήτριου Πολιορκήτη, που την πολιορκούσε για ένα χρόνο με μεγάλο στρατό και ναυτικό.
Η Ρόδος ήταν μια πόλη με φιλοσοφικές και τελετουργικές σχολές, ωδεία, αγορές, στάδια, λιμάνια και τουλάχιστον 3.000 αγάλματα.
Το αριστούργημα όλων ήταν ο Κολοσσός της Ρόδου, το τεράστιο χάλκινο άγαλμα υψώθηκε περίπου 33 μέτρα (108 πόδια) στον ουρανό.
Η κατασκευή του Κολοσσού κράτησε δώδεκα χρόνια.
Είναι ενδιαφέρον ότι υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ του Κολοσσού και του Άγαλματος της Ελευθερίας της Νέας Υόρκης. Και τα δύο μνημεία χτίστηκαν ως σύμβολα ελευθερίας.
Το Άγαλμα της Ελευθερίας, το οποίο έχει αναφερθεί ως ο «Σύγχρονος Κολοσσός», είναι ακόμα ψηλότερο, με ύψος 34 μέτρα (111,5 πόδια).
Υπάρχει επίσης μια πλάκα μέσα στο βάθρο του Αγάλματος της Ελευθερίας που είναι χαραγμένο με ένα σονέτο που ονομάζεται «Ο Νέος Κολοσσός, όχι σαν τον θρασύ γίγαντα της Ελληνικής φήμης».
Υπήρξε μια συζήτηση μεταξύ των ιστορικών για το αν το άγαλμα στεκόταν με το ένα πόδι εκατέρωθεν του λιμανιού της Ρόδου.
Κάποιοι έχουν απορρίψει αυτή τη θεωρία και πιστεύουν ότι στεκόταν σε μια πιο συνηθισμένη Ελληνική στάση αγάλματος, στη μία πλευρά του λιμανιού.
Αν ο Κολοσσός της Ρόδου ήταν χτισμένος με τα πόδια του να ακουμπούν στο λιμάνι, τότε το λιμάνι θα έπρεπε να είναι κλειστό για 12 χρόνια για την αρχική κατασκευή και μετά θα ήταν αποκλεισμένο για χρόνια όταν έπεσε το άγαλμα.
Το άγαλμα χτίστηκε στην πραγματικότητα με ένα σιδερένιο πλαίσιο σαν σκελετό, πάνω από το οποίο οι Ρόδιοι χρησιμοποίησαν σκαλιστές και γλυπτές ορειχάλκινες πλάκες για να δημιουργήσουν το δέρμα του θεού Ήλιου.
Ο Χάρης ο Λίνδιος, ο δημιουργός του Κολοσσού, ήταν μαθητής του διάσημου γλύπτη Λύσιππου, ο οποίος είχε δημιουργήσει στο παρελθόν ένα άγαλμα του Δία ύψους 19 μέτρων.
Σύμφωνα με τις περισσότερες σύγχρονες περιγραφές, ο Κολοσσός ήταν περίπου 70 πήχεις, ή 33 μέτρα (108 πόδια) ύψος, καθιστώντας τον το ψηλότερο άγαλμα στον αρχαίο κόσμο.
Το γιγάντιο άγαλμα κατέρρευσε τραγικά κατά τον σεισμό του 226 π.Χ., αν και τμήματα του διατηρήθηκαν. Σύμφωνα με χρησμό, οι Ρόδιοι δεν το ξαναέχτισαν. Το υπέροχο άγαλμα πέρασε επίσης στην ιστορία επειδή οι Ρόδιοι άρχισαν να αποκαλούνται Κολοσσαείς, ή Κολοσσαίοι, αφού είχαν στήσει το περίφημο άγαλμα στο νησί.
Τον 7ο αιώνα μ.Χ., οι Άραβες κατέλαβαν τη Ρόδο και διέλυσαν οποιοδήποτε απομεινάρι του Κολοσσού της Ρόδου μετά την ανατροπή του από τον σεισμό, και αργότερα τον πούλησαν ως παλιοσίδερα.
Σύμφωνα με το μύθο, χρειάστηκαν περίπου 900 καμήλες για να πάρουν όλα τα παλιοσίδερα.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας όπως απεικονίζεται σε νομίσματα.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας
Χτισμένος το 280 π.Χ. από τους Έλληνες και τους Πτολεμαίους Αιγύπτιους, επέζησε μέχρι το 1303-1480 μ.Χ. μετά τον κατακλυσμό του σεισμού της Κρήτης.
Χτισμένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, με φωτιά στην κορυφή του για να προειδοποιεί τους ναυτικούς για τη βραχώδη ακτογραμμή κάτω από αυτόν, ο φάρος, του οποίου το Ελληνικό όνομα έχει έρθει να επισημάνει τη λέξη φάρος σε πολλές γλώσσες (Αρχαία Ελληνικά: ὁ Φάρος τῆς Ἀλεξανδρείας), αυτός ήταν η δομή που χτίστηκε από το Πτολεμαϊκό Βασίλειο, κατά τη βασιλεία του Πτολεμαίου Β' Φιλαδέλφου (280–247 π.Χ.).
Ο φάρος στην Αλεξάνδρεια έχει υπολογιστεί ότι ήταν τουλάχιστον 100 μέτρα (330 πόδια) σε συνολικό ύψος. Ένα άλλο από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, για πολλούς αιώνες ήταν ένα από τα ψηλότερα τεχνητά κτίσματα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο φάρος υπέστη σοβαρές ζημιές από τρεις σεισμούς μεταξύ 956 μ.Χ. και 1323 και έγινε τραγικά ένα εγκαταλελειμμένο ερείπιο μετά από αυτό το διάστημα. Ήταν το τρίτο σε μήκος σωζόμενο αρχαίο θαύμα (μετά το Μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό και τη σωζόμενη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας), που επιβίωσε εν μέρει μέχρι το 1480, όταν οι τελευταίες από τις πέτρες που απομένουν χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της Ακρόπολης του Qaitbay.
Ερείπια του Φάρου στην Αλεξάνδρεια καθώς βρίσκονται τώρα στον βυθό της θάλασσας στα ανοικτά των ακτών της πόλης.
Ωστόσο, το 1994, μια ομάδα Γάλλων αρχαιολόγων βούτηξε στα νερά του ανατολικού λιμανιού της Αλεξάνδρειας και ανακάλυψε μερικά υπολείμματα του αρχικού φάρου που βρισκόταν ακριβώς στο σημείο που είχαν χτυπήσει στον πυθμένα της θάλασσας μετά τον μεγάλο σεισμό του 1300.
Σύμφωνα με το Smithsonian Magazine, πρόσφατες καταδύσεις του Γάλλου υποβρύχιου αρχαιολόγου Franck Goddio αποκάλυψαν αγάλματα που απεικονίζουν τα πρόσωπα του Πτολεμαίου και της Κλεοπάτρας, καθώς και σφίγγες κροκόδειλου με κεφάλι γερακιού και ιερείς που κρατούν βάζα.
Το Υπουργείο Αρχαιοτήτων στην Αίγυπτο σχεδιάζει να μετατρέψει τα βυθισμένα ερείπια της αρχαίας Αλεξάνδρειας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του Φάρου, σε ένα υποβρύχιο μουσείο που θα έκανε τις πέτρες του φάρου ορατές στο κοινό για πρώτη φορά μετά από 1400 χρόνια.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας.
Από όλα τα επτά θαύματα του κόσμου, το μόνο που έχει διασωθεί μέχρι σήμερα είναι η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας. Η λαμπερή όψη του με λευκή πέτρα είχε διατηρηθεί ανέπαφη μέχρι περίπου το 1300 μ.Χ., όταν οι ντόπιοι αφαίρεσαν το μεγαλύτερο μέρος της λιθοδομής για οικοδομικά υλικά.
Ανάμεσα στα μόνα άλλα σωζόμενα αντικείμενα από τα αρχαία θαύματα είναι τα γλυπτά από τον τάφο του Μαυσώλου και τον Ναό της Αρτέμιδος, τα οποία σήμερα στεγάζονται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.
Η φυσική ανθρώπινη παρόρμηση καταγράφει τα πιο εντυπωσιακά μνημεία
Η επιθυμία να απαριθμήσω επτά από τα πιο θαυμάσια αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά ανθρώπινα επιτεύγματα συνεχίστηκε πέρα από τους αρχαίους ελληνικούς χρόνους μέχρι τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τον Μεσαίωνα, την Αναγέννηση και ακόμη και στη σύγχρονη εποχή.
Αντικατοπτρίζοντας την άνοδο του Χριστιανισμού και το πέρασμα του χρόνου, τις καταστροφές της φύσης και το χέρι του ανθρώπου στην καταστροφή των Επτά Θαυμάτων, ρωμαϊκές και χριστιανικές τοποθεσίες άρχισαν να εμφανίζονται στη λίστα, όπως το Κολοσσαίο, η Κιβωτός του Νώε και ο Ναός του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ.
Τα πρωτότυπα Επτά Θαύματα έχουν δημιουργήσει αναρίθμητες εκδοχές των καλύτερων και πιο αξιοσημείωτων παγκόσμιων μνημείων από την πλευρά διεθνών οργανισμών, εκδόσεων και ιδιωτών, με βάση διαφορετικά θέματα, όλα αυτά τα χρόνια.
Είτε έργα της φύσης, αριστουργήματα μηχανικής, είτε κτίρια από τον Μεσαίωνα, ο σκοπός τους έχει πλέον αλλάξει από την απλή επισήμανση των μνημείων που πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι καλλιεργημένοι άνθρωποι, σε έναν κατάλογο τοποθεσιών που πρέπει να προστατεύονται ή να διατηρούνται από το πέρασμα του χρόνου και τις καταστροφές των ανθρώπων.
arxaia-ellinika.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου