Ο αρχαίος μακεδονικός υπόγειος τάφος στο χωριό Σύμβολα Θράκης

 

Της Κωνσταντίνας Καλλιντζή, αρχαιολόγου

Στα βόρεια όρια της χώρας των Μαρωνιτών, 6 χλμ. βόρεια της Κομοτηνής και κοντά στο χωριό Σύμβολα(*) Ροδόπης, σώζεται ένας από τους χαρακτηριστικούς τάφους της Θράκης, που ανήκουν στον μακεδονικό τύπο.

Αν και βρέθηκε συλημένος, από τα λιγοστά ευρήματα που απέμειναν στο εσωτερικό του προκύπτει, ότι κατασκευάσθηκε κατά την περίοδο της μακεδονικής κυριαρχίας, δηλαδή στο τέλος του 4ου - αρχές 3ου αι. π.Χ. Στην άμεση περιοχή του δεν υπάρχει γνωστός οικισμός, με τον οποίο μπορεί να συνδεθεί, ωστόσο σε απόσταση 1 χλμ. βόρειά του υπάρχει νεκροταφείο ελληνιστικών χρόνων.

Ο τάφος είναι υπόγειος, κτιστός, και αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Καλυπτόταν από χωμάτινο τύμβο, ο οποίος έχει σχεδόν ισοπεδωθεί από την συνεχή καλλιέργεια του αγρού. Ο προσανατολισμός του τάφου είναι Α-Δ και η είσοδός του βρίσκεται στα δυτικά. Είναι κτισμένος με κιτρινωπό πωρόλιθο, σύμφωνα με το ψευδοϊσόδομο σύστημα τοιχοποιίας. Ο δρόμος του έχει μήκος 10,65 μ. και ύψος 2,10 μ., οι τοίχοι του είναι κτισμένοι με μεγάλες ποταμίσιες κροκάλες από τον γειτονικό χείμαρρο (σ.σ.: Ασπροπόταμος) και το ανατολικό του τμήμα στεγάζεται με δικλινή στέγη. Τέσσερις εγκάρσιοι τοίχοι εμποδίζουν την πρόσβαση στον τάφο. Ο προθάλαμος έχει διαστάσεις 2 x 1,85 x 2,22 μ. και το δάπεδό του αποτελείται από μικρές κροκάλες, που καλύπτονται με λευκό κονίαμα. Ο θάλαμος έχει διαστάσεις 2,68 x 2,56 x 2,48 μ. και καλύπτεται με εκφορικό θόλο, ενώ το δάπεδό του είναι στρωμένο με πώρινες πλάκες. 

Οι θύρες του προθάλαμου και του θαλάμου έχουν μαρμάρινες παραστάδες και υπέρθυρα και έκλειναν με μαρμάρινες δίφυλλες πόρτες. Οι τοίχοι εσωτερικά, μέχρι την γένεση της καμάρας, καλύπτονται με χρωματιστά κονιάματα, που μιμούνται ορθομαρμάρωση. 

Στον θάλαμο υπάρχουν δύο λιθόκτιστες νεκρικές κλίνες τοποθετημένες σε σχήμα Γ, οι ορατές επιφάνειες των οποίων καλύπτονται από ζωγραφιστό κονίαμα. Οι τοίχοι του θαλάμου έφεραν ανάγλυφες διακοσμητικές ταινίες, από τις οποίες σώζονται μόνο ελάχιστα θραύσματα.

Ο τάφος εντοπίσθηκε το 1976, ύστερα από λαθρανασκαφή, κατά την οποία είχε καταστραφεί τμήμα της θόλου του θαλάμου, τα κονιάματα και η κλίνη. 

Ανασκαφικές εργασίες έγιναν το 1976 και την περίοδο 1984 - 1987 και διαπιστώθηκε ότι ο τάφος είχε συληθεί και παλαιότερα. Σήμερα το μνημείο προστατεύεται με περίφραξη και στέγαστρο, ενώ έχει πραγματοποιηθεί συντήρηση των κονιαμάτων και στερέωση των τοίχων του.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΡΟΔΟΠΗΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.12.2021.

(*) Χωριό γνωστό για την ειδυλλιακή τοποθεσία των καταρρακτών του Ασποροποτάμου, στον 41ο παράλληλο [41°10′31″N 25°24′38″E]. Κείται κοντά στην Κάτω Φωλιά, το Δάσος Νυμφαίας, την Πάνδροσο και την Γρατινή. Παλαιά ελέγετο Σεμετλί.

arxeion-politismou.gr