Βρέθηκε ψηφιδωτό με 4 μυθολογικές ιστορίες εκ Κρήτης στην Ζεύγμα: Αριάδνη, Πασιφάη, Δαίδαλος, Ίκαρος, Έρως, Μινώταυρος, στο ανάκτορο του Λαβύρινθου στην έπαυλι του Ποσειδώνος!!!

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Το Μωσαϊκό Δαίδαλου, που χρονολογείται από τον 2ο έως τον 3ο αιώνα μ.Χ., βρέθηκε στην έπαυλι / βίλα του Ποσειδώνος στην αρχαία ελληνική πόλη Ζεύγμα το 1999.

Το ψηφιδωτό, το οποίο αποτελείται από ένα ορθογώνιο πάνελ που απεικονίζει την σκηνή Πασιφάης-Δαίδαλου, περιβάλλεται από μια ταινία με τετράγωνα και ορθογώνια γεωμετρικά στολίδια, μαζί με:

        - το μοτίβο του κύματος, σε κίτρινο χρώμα,

        - το τρισδιάστατο ηλιόγαμμα (γνωστό διεθνώς ως σβάστικα) - που εδώ συμβολίζει και τον λαβύρινθο -

        - τον κόμπο του Ηρακλή (γνωστό διεθνώς ως Κόμπος του... Σολομώντα),

        - τον δίσκο - ήλιο και πανσέληνο

        - τον ρόμβο με έναν σταυρό,

και

        - τις φιγούρες πουλιών.

Στην άκρη αριστερά, η Πασιφάη, η σύζυγος του βασιλιά της Κρήτης, Μίνωος. Η φιγούρα που στέκεται δίπλα της, είναι η κόρη της, Αριάδνη και δίπλα της η τροφός της. Ο νεαρός που κάθεται στην δεξιά άκρη του ψηφιδωτού και σκαλίζει το ξύλο είναι ο Ίκαρος (γράφεται Είκαρος), ο υιός του Δαιδάλου, και η όρθια ανδρική μορφή είναι ο Δαίδαλος. Δίπλα σε κάθε φιγούρα αναγράφονται στα ελληνικά τα ονόματα (πλην της Αριάδνης).

Στο βάθος των μορφών υπάρχει κουρτίνα με φούντες στις άκρες, μεταξύ των κιόνων και το ανάκτορο του Λαβύρινθου στην επάνω δεξιά γωνία. Στην κάτω αριστερή γωνία, ο Έρως δείχνει το βέλος που κρατά στο χέρι του, στο κομμένο κεφάλι του Μινωικού Ταύρου (Μινώταυρου). Στην κάτω δεξιά γωνία του ψηφιδωτού πάνελ διακρίνονται ένα τσεκούρι με δύο άκρες (κρητικός λάβρυς), καθώς και εργαλεία, όπως σπάτουλες, πριόνια, κ.ά.

Προφανώς και η έπαυλις Ποσειδώνος στην Ζεύγμα, ανήκε σε κάποιον Κρητικό, και μάλιστα ναυπηγό ή τεχνίτη / αρχιτέκτονα, Γιατί δεν αναγράφεται το όνομα της Αριάδνης; Μα, γιατί βοήθησε την έξοδο του Θησέα, από τον Λαβύρινθο, άρα πρόδωσε το μέγα μυστικό των ανακτόρων της Κρήτης...

Συνολικά 6 φιγούρες διακρίνονται στην κεντρική σκηνή, η οποία καλύπτει μια έκταση περίπου 4,5 τ.μ.

Το μωσαϊκό αφηγείται λοιπόν, 4 μυθολογικές ιστορίες:

            - την ιστορία του Μινώταυρου [ο οποίος δεν ηττήθηκε παρά μόνον από τον Έρωτα (Αριάδνης - Θησέως)]

            - την ιστορία των πρώτων ανθρώπων που πέταξαν (Δαίδαλος – Ίκαρος),

            - την ιστορία της εφεύρεσης του πριονιού (από τον Δαίδαλο)

και

            - την ιστορία της σύλληψης του κλέφτη αρχιτέκτονα (από τον βίο του Δαιδάλου).

Το έργο που απεικονίζει τα έργα του Δαίδαλου κοσμούσε το δάπεδο της τραπεζαρίας της επαύλεως Ποσειδώνος. Σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Ψηφιδωτών της Ζεύγμα.0

ΠΗΓΗ: «Belkıs-Zuegma and its Mosaics», 2006. Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". «Gaziantep’te Bulunan Daidalos Mozaiği», Arkeofili, 5.1.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.1.2024.

arxeion-politismou.gr