Του Γιώργου Λεκάκη
Η πιο γνωστή Σφίγγα στην Ρουμανία - που στα ρουμανικά λέγεται… Sfinxul (και τα ρουμανικά είναι ελληνικά) - είναι ένας φυσικός σχηματισμός βράχου (ύψους 8 μ. και πλάτους 12 μ.), στο φυσικό πάρκο Bucegi, που βρίσκεται στα ομώνυμα βουνά, σε υψόμετρο 2.216 μ. μέσα στο σύμπλεγμα βράχων που καλείται Βαβέλη / Babele (οι βράχοι αποκαλούνται εκεί οι «Γερόντισσες» ή οι «παλαιές κυρίες» από την αρχαία Βάβω των Ελευσινίων Μυστηρίων) στον 45ο παράλληλο [45.408303°N 25.469806°E].
Το πάρκο ευρίσκεται στην νότια κεντρική Ρουμανία και καλύπτει συνολική έκταση 325 τ.χλμ. ανάμεσα σε Dâmbovita, Prahova και Brasov. Είναι ένα ορεινό τοπίο με σπηλιές, φαράγγια, καταβόθρες, κοιλάδες, καταρράκτες, λιβάδια και δάση.
Κι όμως το μεγαλιθικό μνημείο δεν φαίνεται να είναι εντελώς φυσικό, διότι σχετίζεται με την δύση του Ηλίου στις 21 Νοεμβρίου.[1] Η ημερομηνία σχετίζεται με την εορτή της προφοράς των πολυσπόρων[2], σημαντική στα Ελευσίνια, τα οποία είναι απόρροια των Καβειρίων της Σαμοθράκης, της Θράκης… Άρα ο βράχος ήταν ένα γλυπτό έργο τέχνης, ένας ημερολογιακός δείκτης, στο εκπληκτικό υψόμετρο των 2.216 μ.!!!
Η Σφίγξ, δε, φαίνεται να ήταν ένα σημαντικό στοιχείο στην πνευματική ζωή και των Δακών Θρακών (προγόνων των «Ρουμάνων»), που το έβλεπαν ως έναν από τους θεούς τους, και ως στοιχείο ανάμνησης της νίκης τους εναντίον των Ρωμαίων, τον 1ο αιώνα. Λέγεται επίσης ότι ο τόπος είναι ένας «από τους σημαντικούς ενεργειακούς πόλους της Γης»…
Αλλά ο λόγος μου είναι για μια άλλη Σφίγγα, που βρέθηκε στην Ρουμανία τον 19ο αιώνα… Είναι κλεμμένο από την Ελλάδα… Φέρει μια άτυπη ελληνική επιγραφή (SΑΡSΔΑΝ - βλ. επάνω φωτογραφία), η οποία μόλις αποκρυπτογραφήθηκε…
Ο ιερός λέων παραπέμπει στην ναξιακή λατρεία της Πόταισσας < Πότνιας > Πορταΐτισσας… διότι έχει αρκετά εντυπωσιακά παράλληλα με την διάσημη Σφίγγα των Ναξίων (έργο του 560 π.Χ.), η οποία σήμερα ευρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Δελφών.
Μετά από περίπου 100 χρόνια έρευνας, αυτό το μυστηριώδες μήνυμα τελικώς αποκρυπτογραφήθηκε, αποκαλύπτοντας ένα σύντομο αλλά «ασυνήθιστο» κείμενο…
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επιγραφή γράφηκε χρησιμοποιώντας το αρχαϊκό ελληνικό αλφάβητο. Ωστόσο, οι φωνητικές αξίες του ελληνικού αλφαβήτου καταλήγουν σε κείμενο, που δεν έχει νόημα στην ελληνική γλώσσα. Αυτός είναι ο λόγος που το νόημα αυτού του αποσπάσματος είχε μπερδέψει τους ειδικούς από την ανακάλυψη του αντικειμένου στις αρχές του 19ου αιώνα.
Το μήνυμα διαβάζεται όχι από δεξιά προς τα αριστερά, αλλά από αριστερά προς τα δεξιά, γραφή που δεν αποτελεί κάτι «αρκετά ασυνήθιστο» για τα αρχαία ελληνικά πρότυπα. Ο γραφέας πιθανότατα προσπάθησε να εκφράσει κάτι σε γλώσσα διαφορετική από την ελληνική, χρησιμοποιώντας ένα αρχαϊκό ελληνικό αλφάβητο.
Είναι γραμμένο στην σήμερα γνωστή ως πρωτοουγγρική γλώσσα, κάτι που υποδηλώνει πως και αυτή έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική – βλ. Illustrirten Zeitung, 1847, αρ. 188 / Μεσογειακή Αρχαιολογία και Αρχαιομετρία.
Ήταν, λοιπόν, ένα σύντομο δακτυλικό ρυθμικό ποίημα / απόφθεγμα / παράγγελμα, που στην πρωτοουγγρική ανάγνωση έλεγε: «Να, ιδού, [η] λατρεία». Μια εντολή να λατρεύεται η σφιγξ.
Η λατρεία της σφίγγας δεν ήταν μέρος της κυρίαρχης αρχαίας ρωμαϊκής μυθολογίας. Άρα αυτό το ενεπίγραφο άγαλμα είναι πραγματικά μοναδικό στο είδος του, καθώς παρέχει πληροφορίες για μια μειονοτική ελληνική θρησκεία, εντός Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας!
ΠΗΓΗ: P. Z. Revesz «Inscription on a Naxian-Style Sphinx Statue From Potaissa Deciphered as a Poem in Dactylic Meter», Mediterranean Archaeology and Archaeometry, 30.12.2023. Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 31.12.2023. «Le mystère de l'inscription de la statue de bronze du sphinx découverte au début du XIXe siècle a été résolu après un siècle de recherché», GEO, 5.1.2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου