Στην πιο μεγάλη τους γιορτή εκεί στην Ολυμπία.

  Ανέκαθεν οι Έλληνες, παρά τις διαφορές τους είχαν κοινή συνείδηση πως ήταν ένα έθνος.

Μπορεί σαν κράτη πόλεων συχνά να πολεμούσαν

η καθεμιά ηγέτιδα, των άλλων για να γίνει.

Είχαν γιορτές όμως κοινές θεούς επίσης ίδιους.

Πολιτισμός η γλώσσα τους, τα ήθη τους, οι νόμοι

μαζί τους τα μετέφεραν όπου κι αν κτίσαν πόλεις

όχι μονάχα μια και δυο, πολλές οι αποικίες.

Στην πιο μεγάλη τους γιορτή εκεί στην Ολυμπία

είχαν τιμή οι Έλληνες και μόνο να μετέχουν.

                               Πάν Καρτσωνάκης

Οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν μία σειρά αθλητικών αγώνων μεταξύ εκπροσώπων των πόλεων-κρατών και ένας από τους πανελλήνιους αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα. 

Oι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν η πιο σημαντική διοργάνωση της αρχαίας Ελλάδας και διεξάγονταν στην Αρχαία Ολυμπία κάθε τέσσερα χρόνια, από το 776 π.Χ.. 

Στα Ολύμπια έπαιρναν μέρος αθλητές από όλη την Ελλάδα

 (και αργότερα από άλλα μέρη) και σταδιακά απέκτησαν ιδιαίτερη αίγλη. 

Η διοργάνωσή τους γινόταν μέχρι το 393 όταν ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε την διεξαγωγή τους.

Στην ιστορική εποχή οι Ολυμπιακοί αγώνες διεξάγονταν

 μετά το θερινό ηλιοστάσιο κάθε τέσσερα χρόνια. 

Η τετραετία αυτή ονομαζόταν «πενθετηρίς» 

επειδή οι αρχαίοι συμπεριλάμβαναν και τα δύο έτη της διοργάνωσης, που σημάδευαν την αρχή και το τέλος της περιόδου. 

Οι πενθετηρίες ονομάζονταν με τον αύξοντα αριθμό της εκάστοτε Ολυμπιάδας και χρησίμευαν ως χρονική αναφορά.

 Ο πρώτος καταγραμμένος εορτασμός των Ολυμπιακών Αγώνων στην αρχαιότητα ήταν στην Ολυμπία, το 776 π.Χ., δηλαδή η πρώτη πενθετηρία ξεκινά το καλοκαίρι του 775 π.Χ., σύμφωνα με το σημερινό ημερολόγιο.

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι αυτή δεν ήταν και η πρώτη φορά που γίνονταν οι Αγώνες. 

Τότε οι Αγώνες ήταν μόνο τοπικοί και διεξαγόταν μόνο ένα αγώνισμα, η κούρσα του σταδίου. 

Ο Παυσανίας μνημονεύει τους κατοίκους της Ήλιδας, οι οποίοι

 από τα πανάρχαια χρόνια είχαν κτίσει ναό προς τιμή του Κρόνου. 

Όταν γεννήθηκε ο Δίας, οι Ιδαίοι Δάκτυλοι ήρθαν από την Κρήτη στην Ήλιδα και έκαναν αγώνα δρόμου για να διασκεδάσει λίγο ο βρεφικός Δίας. 

Ο μεγαλύτερος από αυτούς, ο Ηρακλής (όχι ο συνώνυμος ήρωας), έβαλε τους άλλους αδερφούς του, τον Παιωναίο, τον Επιμήδη, τον Ιάσιο και τον Ίδα να τρέξουν, και μετά τη λήξη των αγώνων, ο Ιδαίος Ηρακλής στεφάνωσε τους νικητές με κλαδί άγριας ελιάς, ένα δέντρο που είχε φέρει από την χώρα των Υπερβορείων. 

Ο αγώνας αυτός θεωρείται έτι είναι η μυθική παράδοση των Ολυμπιακών αγώνων και χρονολογείται στα τέλη της 2ης χιλιετίας π.Χ.

Σύμφωνα με τον ίδιο μύθο, ο Ιδαίος Ηρακλής 

ήταν εκείνος που έδωσε το όνομα Ολύμπια στους αγώνες αυτούς. 

Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο, στην τοποθεσία αυτή πάλεψε

 ο ίδιος ο Δίας με τον Κρόνο για την εξουσία της Γης, ενώ ένας τρίτος μύθος συμπληρώνει ότι μετά την μάχη αυτή, διεξάχθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες προς τιμήν και εορτασμό της έκβασης της μάχης και της νίκης του Ολύμπιου Δία. 

Στους αγώνες αυτούς πήραν μέρος οι Ολύμπιοι θεοί,

 και μάλιστα ο Απόλλων νίκησε τον Ερμή και τον Άρη στο τρέξιμο και την πυγμαχία αντίστοιχα. 

Αυτά σύμφωνα με τον Παυσανία.

kartsonakis.blogspot.com