Οι Αρκάδες στην Αργοναυτική Εκστρατεία και ο στενός δεσμός τους με τους Μινύες!

 

Του Χρήστου Βεργέτη

Οι μύθοι της αρχαίας Ελλάδος μιλούν για την θαλασσοκρατία των Ελλήνων στους κακώς σήμερα λεγόμενους προϊστορικούς χρόνους και φανερώνουν άγνωστα στοιχεία για τις μεγάλες περιπλανήσεις τους. Το έπος της «Οδύσσειας» ένας από τους λόγους που έμεινε στις καρδιές των Ελλήνων μέχρι σήμερα είναι ότι μιλά για την θάλασσα τον μεγάλο έρωτα τους. Από τα μεγαλύτερα γεγονότα της ελληνικής μυθολογίας είναι η Αργοναυτική εκστρατεία.

Η Αργοναυτική εκστρατεία προηγήθηκε της περιπλανήσεως του Οδυσσέα. Οι οργανωτές της εκστρατείας ήταν οι Μινύες με ηγέτη τον ήρωα Ιάσονα. Σκοπός τους σύμφωνα με τους μύθους ήταν να φέρουν από την Κολχίδα το χρυσόμαλλο δέρας στον βασιλιά της Ιωλκού, Πελία. Ο αριθμός των Αργοναυτών διαφέρει από πηγή σε πηγή, συνήθως όμως υπολογίζονται 50 - 55 από διάφορα μέρη της Ελλάδος.

Στην εκστρατεία συμμετείχαν από την Αρκαδία οι ήρωες Αμφιδάμας και Κηφεύς (Κηφέας) που ήταν αδέλφια και ο ανιψιός τους, Αγκαίος, ο υιός του Λυκούργου. Υπάρχει η άποψη ήδη από παλαιά ότι η συγκεκριμένη εκστρατεία δεν αποτελείτο από ένα πλοίο, την «Αργώ», αλλά από έναν στόλο και όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται στις πηγές ότι συμμετείχαν σε αυτήν ήταν αρχηγοί στρατευμάτων από περιοχές που πήραν μέρος στην αποστολή φυσικά υπό την ηγεμονία των Μινύων. Κάτι παρόμοιο δηλαδή με την εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας, όπου οι κύριοι οργανωτές ήταν οι Μυκηναίοι. Αυτήν την άποψη υποστηρίζουν και ο Γ. Λεκάκης με τον Γρ. Κοσσυβάκη στην διαδικτυακή σειρά εκπομπών (ΔΕΙΤΕ τες στο κανάλι You tube ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ) «Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ» όπου αναλύουν την πορεία των Μινύων σε χρόνους πολύ παλαιούς. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι πήραν μέρος στην δύσκολη αποστολή αρκετοί Αρκάδες με αρχηγούς τους τρείς ήρωες που αναφέραμε προηγουμένως. Απόδειξη των λεγομένων μας με βάση τις αρχαιολογικές ανασκαφές αποτελεί η έντονη μεταλλευτική δραστηριότητα των Μινύων στην Αρκαδία. Μεγάλο κέντρο των Μινύων ήταν ο Ορχομενός της Βοιωτίας, η ύπαρξη όμως του Ορχομενού της Αρκαδίας είναι άλλη μια ένδειξη της στενής σχέσης που είχαν οι Αρκάδες με τους Μινύες. Ο ποιητής Απολλώνιος ο Ρόδιος στο έργο του «Αργοναυτικά» εστιάζει αρκετά στην Αρκαδία, μάλιστα κάποιες φορές επαινεί τους Αρκάδες με ωραίες ιστορίες μέσα στο έπος. Στο σημείο που ο ποιητής παρουσιάζει τον ήρωα Αγκαίο αναφέρει ότι φορούσε δέρμα αρκούδας από το Μαίναλο και κρατούσε για όπλο έναν διπλό πέλεκυ. Αυτή η αναφορά είναι πολύ σημαντική διότι:

        - πρώτον μιλά έμμεσα για τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου, που συνδέεται με πολλές παραδόσεις των Αρκάδων

και

        - δεύτερον θεωρώ ότι ο ποιητής με τον διπλό πέλεκυ που ήταν μινωικό σύμβολο δίνει σημασία στην σχέση Αρκαδίας και Κρήτης, που υπάρχει σε πολλούς μύθους. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αγκαίος ήταν πατέρας του Αγαπήνορα, βασιλιά των Αρκάδων στον Τρωικό εμφύλιο των Ελλήνων πόλεμο. Μετά τον πόλεμο ο Αγαπήνωρ μαζί με άλλους Αρκάδες ταξείδεψε στην Κύπρο, όπου ίδρυσε την Πάφο.

Το όρος Μαίναλο ένα από τα ιερά όρη των Αρκάδων αναφέρεται και σε ένα άλλο σημείο των Αργοναυτικών. Όταν ο Απολλώνιος θέλει να μιλήσει για το τόξο του Ιάσονα, γράφει ότι το τόξο ήταν δώρο της Αταλάντης, που το έδωσε στον ήρωα στο όρος Μαίναλο, με σκοπό να τον πείσει να την αφήσει να πάρει μέρος στην εκστρατεία, αλλά ο Ιάσων δεν έκανε δεκτή την επιθυμία της. Η Αταλάντη είναι πρόσωπο της ελληνικής μυθολογίας, γνωστή για την ικανότητα της στο κυνήγι, που διεκδικούσαν την καταγωγή της οι Αρκάδες και κάποιες πόλεις της Βοιωτίας. Κατά την βοιωτική παράδοση ήταν κόρη της Κλυμένης και εγγονή του Μινύα. Σύμφωνα με τους Αρκάδες ήταν κόρη του Μαίναλου και ζούσε, εκτός από το Μαίναλο, και σε άλλα όρη της Αρκαδίας. Κατά μιαν άλλη παράδοση, όταν ήταν μικρή, ανατράφηκε από μια αρκούδα. Όλοι αυτοί οι μύθοι για την Αταλάντη αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά τον δεσμό των Μινύων με τους Αρκάδες. Ενδιαφέρον είναι ότι ο Απολλώνιος προτιμά να βάλει στο ποίημα του την αρκαδική εκδοχή για το πρόσωπό της, γι’ αυτό τοποθετεί την συνάντηση του Ιάσονος μαζί της στο όρος Μαίναλο.

Δημιουργοί σπουδαίων επιτευγμάτων για μεγάλο διάστημα στην ελληνική προϊστορία ήταν οι Μινύες. Η παρουσία τους ήταν έντονη στην Αρκαδία και γενικά στην Πελοπόννησο (Λακεδαιμονία). Αυτό φανερώνουν οι παραδόσεις, που τους συνδέουν με τους Αρκάδες. Έτσι οι Αρκάδες δεν θα μπορούσαν να μην συμμετέχουν στην επική Αργοναυτική εκστρατεία υπό την αιγίδα των σπουδαίων Μινύων.

ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

        - ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ΡΟΔΙΟΣ «ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ». ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ «ΑΡΚΑΔΙΚΑ».

        - ΓΕΩΡΓΑΛΑΣ Γ. Κ. «ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΑΠΛΩΣΙΣ ΤΩΝ ΑΙΓΑΙΩΝ», εκδ. ΕΡΩΔΙΟΣ

        - ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Π. Ι. «ΑΡΚΑΔΙΑ Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ», εκδ. ΠΕΛΑΣΓΟΣ

        - ΛΕΚΑΚΗΣ Γ. – Γρ. ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ «Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ» ΣΕΙΡΑ τηλεοπτικών εκπομπών ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.

        - MERTZ H. «ΟΙΝΩΨ ΠΟΝΤΟΣ», εκδ. ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.