Ο ταύρος είναι ένα εξαφανισμένο δίχηλου θηλαστικό, πρόγονος του σημερινού εξημερωμένου ταύρου, για το οποίο οι αρχαίοι Θράκες κάτοικοι της περιοχής έτρεφαν μεγάλο σεβασμό. Αυτό μαρτυρείται τόσο στα γλυπτά πολλων αρχαίων θρακικών τάφων, αλλά και στις μεταγενέστερες τοπικές σαρκοφάγους (ρωμαϊκών χρόνων), που βρέθηκαν στα εδάφη αυτά, επίσης σε χρυσά στολίδια στην χαλκολιθική νεκρόπολη της Οδυσσού (νυν Βάρνας) και επίσης παρόμοια αντικείμενα σε μια πολύ μεγαλύτερη περιοχή, όσο και σε χρονικό εύρος.
Ο αρχαίος αυτός ταύρος της θρακικής περιοχής ήταν ένα πολύ επιθετικό ζώο, και συνήθως ζούσε πάντα δίπλα σε κάποια λίμνη. Έτσι, το τοπωνύμιο σημαίνει Ταυροκτύπημα – δηλ. θυμάται ένα μέρος, που χτύπησε με την οπλή του ένας ταύρος και βρέθηκε ή βγήκε νερό[2] ή σχηματίστηκε η λίμνη, στην μέση της οποίας σχηματίστηκε το μικρό σημερινό νησί… Σε αυτήν βρέθηκαν υπολείμματα ζωής, συγκρίσιμα με την νεκρόπολη της χαλκολιθικής Οδυσσού. Ο μυθος επίσης, μπορεί να δηλώνει κάποια μεγάλη φυσική καταστροφή, που ήρθε με δύναμη ορμής ταύρου…
Η ταυρογή κατοικείται περισσότερους από 90 αιώνες χωρίς διακοπή! Άρα είναι ένας τόπος από τους σπάνιους στην Βουλγαρία, συγκρίσιμο σε αρχαιολογική σημασία με τους προϊστορικούς οικισμούς κοντά στην Οδυσσό-Βάρνα, την Σερδική-Σόφια, το Karanovo (Slivensko), την Gradeshnitsa (Vrachansko), το χωριό Telish Plevensko, το Ovcharovo και την Πολυνίκη (Targovishko), κ.ά.
Βοήθησαν γι’ αυτό ευνοϊκοί παράγοντες, πολύτιμοι για την ανθρώπινη ζωή, όπως: υγιές μικροκλίμα, σταθερή και σημαντική ροή γλυκού νερού, εύφορο έδαφος, εξαιρετικός πλούτος ζωικών και φυτικών ειδών, περιοχές που προστατεύονται εύκολα από επιθέσεις (νησιά, βάλτοι, κλπ.), κ.α.
Η πιο διάσημη αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή του χωριού Durankulak ξεκίνησε το 1974 υπό την ηγεσία της καθ. H. Todorova. Οι ανακαλύψεις έφεραν πολλές νέες γνώσεις για την προϊστορία και την πρώιμη ιστορία αυτού του τμήματος της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Ο θρακικός πολιτισμός που αναπτύχθηκε εδώ, από τα μέσα της 6ης χιλιετίας έως τα μέσα της 5ης χιλιετίας π.Χ., από ατολμία, δεν καλείται «θρακικός», αλλά «Πολιτισμός Hamangia / Khamandzhia». Ήταν η πρώτη εκδήλωση νεολιθικής ζωής στην Δοβρουτσά / Dobruzha. Οι Θράκες κάτοικοί της ήταν μικρής κλίμακας καλλιεργητές, συλλέκτες φυτών, έκτιζαν σπίτια, έφτιαχναν αγγεία, είχαν κοπάδια, κυνηγούσαν ζώα…
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Κατά μήκος των όχθεων της λίμνης, στο Μεγάλο Νησί, και απέναντί της, στην όχθη της λίμνης προς τα δυτικά, υπήρχαν αρκετοί οικισμοί. Έχουν μια από την αρχαιότερη πέτρινη αρχιτεκτονική στην ηπειρωτική Ευρώπη! Χρονολογείται περίπου στο 4500 π.Χ. (Ενεολιθική). Δηλαδή μεταξύ των αρχαιότερων στην Ευρώπη.
Ο αρχαίος οικισμός ήταν μια καλά οργανωμένη συνάθροιση κτηρίων, σημαντικού μεγέθους, με πολλά δωμάτια. Είχαν σχεδιαστεί με συνοχή σύμφωνα με σχέδιο, το οποίο επαναλήφθηκε σε διαδοχικές γενεές ανακατασκευής των σπιτιών. Τα κτήρια ήταν ευθύγραμμα. Στενά μονοπάτια (δρομάκια) χώριζαν σπίτια, τα οποία στέκονταν μόνα τους ή ακουμπούσαν άλλα κτήρια (φρουριακός χαρακτήρας). Οι κατασκευές ήταν στιβαρές, από μεγάλους ξύλινους στύλους βυθισμένους σε χαρακώματα θεμελίωσης και ενωμένους με ξύλινες σανίδες ή κλαδιά καλυμμένα με λάσπη ή πηλό. Τα κτήρια χωρίζονταν εσωτερικά σε χωριστές, κυρίως ευθύγραμμες, αίθουσες. Οι πέτρινες κατασκευές και οι βάσεις από τα σπίτια διατηρούνται καλά. Υπάρχουν και μερικές στέρνες. Ένα από τα λίγα μνημεία που έχουν απομείνει, από τις πρώιμες αγροτικές κοινωνίες στην Ευρώπη και μας μιλάει για την καθημερινή ζωή εκείνης της εποχής. Η ανασκαφή (1974 - 1997), έφερε στο φως ερείπια 21 σπιτιών.
Η Λίμνη
Η τοπική λίμνη που επίσης λέγεται Durankulash, ήταν ένας κόλπος βαθειάς θάλασσας, την περίοδο που η Μαύρη Θάλασσα ήταν περίπου 4 μ. υψηλότερα[3].
Στην νοτιοδυτική όχθη της λίμνης Durankulash ευρέθη
- σκάφος (σαν πιρόγα) των πρώτων αγροτών της Dobruja (5100 – 4700 π.Χ.),
-ταφές από την Πρωτο-Εποχή του Χαλκού (3500 – 3400 π.Χ.) και
- μια ύστερη αρχαία νεκρόπολη (των Σαρματών λένε).
Οι οικισμοί της περιοχής έχουν διαφορετική χρονική προέλευση: Από την Νεολιθική Εποχή έως το Πρώτο Βουλγαρικό Κράτος, τον Πρώιμο Μεσαίωνα.[5] Η αρχαιολογική έρευνα ξεκίνησε το 1974 και, με σποραδικές διακοπές, συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Εδώ έχουν βρεθεί μια σειρά από πολύτιμες μαρτυρίες, τόσο για τους αρχαίους Βούλγαρους, όσο και για τους Θράκες, που ζούσαν σε αυτό το μέρος πριν από αυτούς.
Κατά τ’ άλλα, η λίμνη είναι γλυκού νερού και χωρίζεται από την Μαύρη Θάλασσα με αμμόλοφους και μια λωρίδα παράλιας γης. Έχει έκταση περίπου 4 τ.χλμ. Διαθέτει δύο νησιά στο δυτικό τμήμα της, το Μεγάλο (0,02 τ.χλμ.) και το Μικρό (0,0053 τ.χλμ.).
Είναι βιότοπος 260 σπάνιων και απειλούμενων ειδών. Από τους πιο σημαντικούς υγροτόπους της Βουλγαρίας. Εδώ διαβιούν πάπιες, ο βουβός κύκνος, ο δυτικός ελώδης σβάρνος, η τσούχτρα paddyfield, η μεγάλη ασπρομέτωπη χήνα, η κόκκινη χήνα και η αγριόπαπια, που ξεχειμωνιάζουν εκεί, και υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί του πυγμαίου κορμοράνου και του μεγάλου λευκού πελεκάνου.
Το Μεγανήσι
Το Μεγάλο Νησί είναι ένας οικισμός με πολλά πολιτιστικά στρώματα. Κατά τόπους το πάχος των εκτεθειμένων πολιτιστικών στρωμάτων φτάνει έως και τα 3,50 μ. Σήμερα σε όλο το νησί διακρίνονται τα θεμέλια προϊστορικών κτισμάτων, κτισμένων από πέτρινες πλάκες (πριν από 7.000 - 6.500 χρόνια). Τα σπίτια έχουν συνήθως έναν προθάλαμο και ένα δωμάτιο, με μέσο μέγεθος περίπου 25 τ.μ. Στο κέντρο του Μεγανησιου ευρίσκονται τα ερείπια ενός τεράστιου, για την εποχή, παλλατιού (μεγαλύτερο από 250 τ.μ.). Ίσως το μεγαλύτερο πέτρινο κτήριο εκείνης της περιόδου!
Στο Μεγάλο Νησί , από την νότια ακτή, 26 μ. μέσα στον βραχώδη όγκο, σκαλίστηκε ένας αρχαίος σπηλαιώδης ναός της θεάς Κυβέλης (3ος – 2ος αι. π.Χ.). Το ιερόν έχει δύο παράλληλους διαδρόμους. Στο κάτω μέρος του ενός υπάρχει υψηλός βωμός. Η κατάρρευση του θόλου είναι ο λόγος που ο ναός έπαψε να υπάρχει.
Μερικούς από τους αρχαιολογικους θησαυρούς μπορεί κανείς να τους δει στο κοινοτικό κέντρο του χωριού Durankulak και στο Green Center στην πόλη Shabla.
Στο χωριό Κράπες, 300 μ. από την ακτή, διακρίνονται τρία επιφανειακά τμήματα του ελληνικού πλοίου «Κώστας», το οποίο προσάραξε εκεί το 1968 και αργότερα καταστράφηκε καθώς έγινε ναυτικός στόχος του βουλγαρικού ναυτικού…
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Todorova H. «Durankulak, Band II, die prähistorischen gräberfelder von Durankulak», Berlin-Sofia, εκδ. House Anubis, 2002.
[1] Το παλαιό του όνομα είναι Blatnitsa. Στην Ρουμανία το λένε Rukari.
[2] Κάτι αντίστοιχο στην ελληνική μυθολογία έκανε το φτερωτό άλογο Πήγασος. Στα χριστιανικά χρόνια το έπρατταν οι άγιοι!
[3] βλ. προέλευση των λιμνών Durankulash, Shable και Ezerets - βλ. Trifonov, 2003.
[5] Το τελευταίο ήταν βουλγαρικό και παρήκμασε μετά το τέλος του Α΄ Βουλγαρικού Κράτους (τέλη 10ου - αρχές 11ου αιώνα). Εκείνην την εποχή, ένας οχυρωμένος πρωτοβουλγαρικός οικισμός (9ου - 11ου αιώνα) στο Μεγάλο Νησί. Μέρος των υλικών από αυτό εκτίθεται στο μουσείο του Durankulak. Υπήρχε ναός, η είσοδος του οποίου ήταν πλινθόκτιστη, και κοντά χτίστηκε εκκλησία. Ευρέθησαν επίσης το 1978, ένα πρωτοβουλγαρικό ημερολόγιο – rabosh, από την περίοδο 7ου – 10ου αιώνα μΧ. (φυλάσσεται στην βιβλιοθήκη του Durankulak).
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου