Οι 600 «ηλιοπέτρες» της Δανίας ήταν αφιερώματα ανθρώπων για μια ηφαιστειακή έκρηξη, που συνέβη πριν 5.000 χρόνια!

Επέφερε κρύο, έλλειψη ηλιοφάνειας

και χαμηλές αποδόσεις των καλλιεργειών

στους νεολιθικούς αγρότες

της βόρειας Ευρώπης

Του Γιώργου Λεκάκη

Η ανακάλυψη περισσότερων από 600 (ολόκληρων και αποσπασματικών) εγχάρακτων λίθινων πλακών, έργων της 3ης χιλιετίας π.Χ. από τις τάφρους ενός περιβόλου στο Vasagard, στο νησί Bornholm της Δανίας, αντιπροσωπεύει ένα μοναδικό εύρημα στην νεολιθική μικρογλυπτική. Αρχικώς θεωρήθηκαν ως αίνιγμα… Αλλά…

Η ανάλυση των πυρήνων πάγου από το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας έδειξε ότι μια ηφαιστειακή έκρηξη συνέβη το 2900 π.Χ. Η έκρηξη πιθανότατα προκάλεσε κρύο καιρό, έλλειψη ηλιοφάνειας και χαμηλές αποδόσεις των καλλιεργειών για τους νεολιθικούς αγρότες στην βόρεια Ευρώπη.

Ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτές τις πληροφορίες σχετικά με την αλλαγή του κλίματος για να επανεξετάσουν τις λεγόμενες «ηλιακές πέτρες» / sun stones, που ανακαλύφθηκαν στην νεολιθική τοποθεσία Vasagård στο νησί Bornholm της Δανίας.

Αυτές οι πέτρες είναι επίπεδα κομμάτια σχιστόλιθου χαραγμένα με σχέδια φυτών και αγρών και μοτίβα ήλιου [ηλιακές ακτίνες με μορφή ιστού αράχνης], εξήγησε ο κ. R. Iversen (του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης).

«Συμβολα γονιμότητας. Πιθανότατα “θυσιάστηκαν” – αφιερώθηκαν για να εξασφαλίσουν τον ήλιο και την ανάπτυξη», είπε.

Πολλές ηλιακές πέτρες έχουν βρεθεί σε τάφρους στο Vasagård West, μαζί με οστά ζώων, σπασμένα αγγεία και αντικείμενα από πυριτόλιθο, που αποτελούν μέρος ενός περιβλήματος με αυλάκι. «Είναι λογικό να πιστεύουμε ότι οι νεολιθικοί άνθρωποι στο Bornholm ήθελαν να προστατευτούν από περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος, “θυσιάζοντας” πέτρες ήλιου - ή ίσως ήθελαν να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους που ο ήλιος επέστρεψε ξανά», είπε ο κ. Iversen.

Οι δραστικές αλλαγές στο κλίμα στο νησί Bornholm μπορεί επίσης να προκάλεσαν την μετατόπιση από την χρήση τάφρων θυσίας στην κατασκευή κυκλικών λατρευτικών οίκων, πριν από περίπου 5.000 χρόνια, κατέληξαν οι ερευνητές.

ΠΗΓΗ: Rune Iversen «Sun stones and the darkened sun: Neolithic miniature art from the island of Bornholm, Denmark», Cambridge University Press, 16.1.2025. Πανεπιστήμιο Κοπεγχάγης, Μουσείο του Bornholm και Εθνικό Μουσείο της Δανίας. Και «Volcanic eruption caused Neolithic people to sacrifice unique "sun stones" - Archaeologists and climate scientists from the University of Copenhagen can now show that ritual sacrifices of sun stones coincided with a large volcanic eruption hat made the sun disappear throughout Northern Europe», DOI 10.15184/aqy.2024.217, eurekalert, 16.1.2025. 

ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.