Βρέθηκε ακριβώς πού έγινε η Μάχη του Γρανικού Ποταμού, όπου η νίκη του Αλεξάνδρου, του χάρισε το επίθετο Μέγας…

*

Του Γιώργου Λεκάκη

Όλος ο κόσμος ψάχνει να βρει κάτι τι από τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Παμμέγιστο των Ελλήνων...

Ο R. Körpe (του Πανεπιστημίου Canakkale O. Mart) και οι συνεργάτες του βρήκαν πρόσθετα στοιχεία για να υποστηρίξουν την τοποθεσία όπου μπορεί να είναι το πιθανόν πεδίον μάχης, όπου ο Μέγας Αλέξανδρος και ο στρατός του, ενίκησαν τις δυνάμεις της Περσικής Αυτοκρατορίας στην περίφημη Μάχη του Γρανικού ποταμού, το 334 π.Χ. Έως τώρα ελέγετο ως πεδίον μάχης τα σημερινά βοσκοτόπια του χωριού Çınarköprü προς την Καραπηγή. Ο στρατός του Μ. Αλεξάνδρου βρισκόταν κοντά στο σημερινό χωριό Çınarköprü του ρέματος Kocabaş, ενώ ο περσικός στρατός βρισκόταν στην περιοχή μεταξύ του χωριού Çeşmealtı και της πόλεως Gümüşçay[1] στην απέναντι πλευρά του ρέματος.

«Η μάχη του Γρανικού δεν ήταν μόνο ένα από τα πιο σημαντικά σημεία καμπής στην ζωή του Μ. Αλέξανδρου, που του κέρδισε αργότερα το επίθετο “Μέγας”, αλλά ήταν επίσης μια κομβική στιγμή στην παγκόσμια ιστορία», είπε ο κ. Körpe. «Η νίκη επέτρεψε στις δυνάμεις του Αλέξανδρου να εδραιώσουν μια βάση την Περσική Αυτοκρατορία και να περάσουν στην Μέση Ανατολή», εξήγησε.

Τα νέα στοιχεία περιλαμβάνουν ίχνη της αρχαίας πόλης του Ερμαίου[2], όπου το τελευταίο στρατόπεδο του Μ. Αλέξανδρου, πριν από την μάχη. Οι γεωμορφολογικές δοκιμές της περιοχής έδειξαν πώς έμοιαζε το τοπίο στην αρχαιότητα.

Στην συνέχεια οι ερευνητές συνέκριναν όσα είχαν μάθει για το έδαφος, με αρχαίες περιγραφές της μάχης.

Η μελέτη υποδηλώνει ότι ένας λόφος, στην έκταση που καταλαμβάνει νυν η βορειοδυτική Τουρκία, και συγκεκριμένα, εκεί όπου αγρότες ανακάλυψαν τα οστά ενός άνδρα (το 2024), θα μπορούσε να είναι το μέρος, όπου ο Μ. Αλέξανδρος είχε τοποθετήσει τους Έλληνες στρατιώτες του, κατά του Δαρειου Γ΄. Η τοποθεσία ευρίσκεται περίπου 10 χλμ. βόρεια της πόλεως που νυν καλείται Biga (από παράφραση της ελληνικής λέξεως Πηγαία[3]), στον 40ό παράλληλο [40°13′41″N 27°14′32″E], στην περιοχή Καραπηγή / Karabiga στον Μαρμαρά των Δαρδανελλίων. Στην αρχαιότητα, η Πηγαία, που βρισκόταν στην πεδιάδα της Αδράστεας, στα σύνορα Τρωάδος – Μυσίας, την οποία διαρρέει ο Γρανικός ή Πηγαίος ποταμός.[4]

Ο κ. Körpe είπε ότι δεν βρέθηκαν ταφικά σημάδια στην περιοχή, όπου ανασύρθηκαν τα οστά, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να μην ήταν επίσημο νεκροταφείο. Αυτός και τα μέλη της ομάδας του σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν γεωφυσικές έρευνες και ανασκαφές στην περιοχή.

Ο αρχαιολόγος Heinrich Kiepert, που εργάσθηκε στην ίδια περιοχή τον 19ο αιώνα, είχε προτείνει ότι θα μπορούσε να είναι η τοποθεσία του πεδίου μάχης του Γρανικού. Αλλά τώρα, η ομάδα του Körpe έχει αποκαλύψει πρόσθετα στοιχεία που υποστηρίζουν την πρόταση.

Στην αρχαιότητα, η περιοχή ετέθη υπό την επιρροή του Λυσιμάχου, ενός από τους διοικητές του Μ. Αλέξανδρου, και μετά από λίγο πέρασε στο ελληνικό Βασίλειο της Περγάμου. Μετά ήρθε η Ρωμαϊκή κατοχή[5].

ΠΗΓΗ: «Lost site of Alexander the Great's famous battle against ancient Persians discovered in Turkey - Researchers believe they have found the site where Alexander the Great's troops fought the Battle of the Granicus», Live Science, Γ. Λεκακης "Συγχρονης Ελλαδος περιήγησις". Γ. Λεκακης "Η αγνωστη Μικρα Ασία". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.1.2025.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

---

[1] Όπου βρέθηκε η περίφημη «σαρκοφάγος της Πολυξένης», 2.600 χρόνων, στον λόφο Kızöldün.

[2] Ή Έρμωτον (> Hermaion, Hermaeum) Μυσίας, στα σύνορα μεταξύ των πόλεων-κρατών της Λαμψάκου και του Παρίου, κοντά στο νυν Çınardere, στον 40ό παράλληλο [40°19′35″N 27°03′26″E]. Μια οριακή διαμάχη μεταξύ της Λαμψάκου και του Παρίου, επιλύθηκε με μια άτυπη… κούρσα μεταξύ εκπροσώπων των δύο πόλεων: Κάθε συμβαλλόμενο μέρος έστειλε μια αντιπροσωπεία κατά μήκος του δρόμου μεταξύ των πόλεων, συμφωνώντας να θέσει τα όρια, εκεί όπου θα συναντηθούν οι εκπρόσωποί τους. Ωστόσο, με ένα τέχνασμα οι Λαμψακηνοί καθυστέρησαν τους Παριανούς. Έτσι καθιερώθηκαν τα όρια στο Ερμαίο, δηλ. πολύ πιο κοντά στο Πάριο, παρά στην Λάμψακο. Και ιδού πώς έγινε αυτό: Οι Λαμψακηνοί έπεισαν τους ψαράδες κατά μήκος του δρόμου, κοντά στο Πάριον, να μαγειρέψουν ψάρια και να προσφέρουν μια σπονδή προς τιμήν του θεού Ποσειδώνα. Και όταν θα φτάσουν οι Πάριοι να τους καλέσουν να συμμετάσχουν στην θυσία. Οι Πάριοι συμφώνησαν και σταμάτησαν να φάνε και να πιουν μαζί με τους ψαράδες. Έτσι καθυστέρησαν την συνάντησή τους με τους Λαμψακηνούς! Ως αποτέλεσμα, οι Παριανοί είχαν διανύσει μόνον 70 στάδια κατά μήκος του δρόμου, όταν συνάντησαν την αντιπροσωπεία των Λαμψακηνών στο Ερμαίο, 200 στάδια από την πόλη τους. Με αυτό το τέχνασμα, η Λάμψακος κέρδισε ένα σημαντικό μέρος της επικράτειάς της, σε βάρος του Παρίου / Parium – βλ. Πολυαίνου «Στρατηγήματα» (4.24).

[3] Ή Πηγαί > Pegaea Pegae or Pegai. Η Άννα Κομνηνή την αναφέρει ως Πηγάς, την οποία οι Σταυροφόροι παράφρασαν Εις Πηγαί > Σπηγα / Spiga.

Κοντά στο Πάριον (νυν Κεμέρ), την Πρίαπο (γνωστά ως Κάστρα Καραπηγής), και τις ιαματικές πηγές / σπα που σήμερα λέγονται Ilıcabashı.

Η πόλις είναι αδελφοποιημένη με την Ξάνθη της Θράκης (από το 2000).

[4] Ο Γρανικός ποταμός σήμερα έχει μήκος 50 χλμ. Πηγάζει από το όρος Ίδη και ρέει βορειοανατολικά προς την Θάλασσα του Μαρμαρά, 31 μίλια Α. των Δαρδανελλίων. Διασχίζει τις πόλεις Τσαν και Πηγαία και εισέρχεται στην Θάλασσα του Μαρμαρά στην Καραπηγή. Δυστυχώς σήμερα λέγεται… Biga ή Çan Çayı, ή Kocabaş / Kocabaş Çayı. Η κοιλάδα του έχει μήκος 750 χλμ.

[5] Οι Πηγές ήταν μια από τις λίγες πόλεις, που απέμειναν στα χέρια των Λατίνων, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από την Κωνσταντινούπολη και το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολίας, μετά το 1205. Μετά οι τουρκικές επιδρομές στην περιοχή έφεραν λιμό και πανώλη, λόγω του αποκλεισμού. Οι Πηγές κατακτήθηκαν από τον Μουράτ Α', το 1365, αφού μετακόμισε στην Ρωμυλία. Κατέλαβε τις Πηγές, που πολιόρκησε από στεριά και θάλασσα, και μετέτρεψε τις εκκλησίες σε τζαμιά. Τούρκοι εγκαταστάθηκαν στην πόλη. Μετά από λίγο, η αρχαία ελληνική πόλις κάηκε και καταστράφηκε από αυτούς σε μια νυχτερινή επιδρομή…

arxeion-politismou.gr