Αριστουργήματα της Ελληνικής Τέχνης: Νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Μακεδονίας.

Αμφίπολη,
αργυρό τετράδραχμο του Απόλλωνα
(410-354 π.Χ.)
Η κεφαλή αυτή του Απόλλωνα που
κοιτά ελαφρά προς τα δεξιά, είναι
από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα
της Ελληνικής Τέχνης.

WAYNE G.SAYLES

Τα αρχαία Νομίσματα

και η Νομισματική Τέχνη

της Αρχαίας Ελλάδος. 

(οι φωτογραφίες είναι επιλογή του Yauna)

Ελληνικές φωνές από το Παρελθόν             

Η Ιστορία είναι η καταγεγραμμένη εμπειρία του ανθρώπου.

 Ολες όμως οι ιστορικές αναφορές επηρεάζονται έως κάποιο βαθμό από τις αντιλήψεις και τις προκαταλήψεις του ιστορικού. Ενώ είναι συναρπαστικό να μελετούμε τα γεγονότα από τα σχόλια των αρχαίων συγγραφέων, θα έπρεπε να ενθυμούμαστε πως οι συγγραφείς των επιβιωσάντων έργων της αρχαιότητος απομονώνονται χρονικά  από τα αντικείμενα που γράφουν. 

Οι σύγχρονοι αναγνώστες μπορεί έτσι να καταλήξουν σε ανακριβή συμπεράσματα εάν δεν λάβουν υπ’ όψιν ακόμη και τις σκόπιμες παραποιήσεις που έγι ναν στα κείμενα από τις δυνάμεις που θέλησαν να αιτιολογήσουν την δική τους κοσμοαντίληψη, όπως π.χ.
 ο Αισώπιος μύθος «Αλέκτορες δύο και αετός» που τελειώνει ως εξής:

 «Ο μύθος σημαίνει πως ο Κύριος αντιτάσσεται στους υπερήφανους και ευεργετεί τους ταπεινούς».

Οπως και να γίνει όμως, η λογοτεχνία είναι μία διαφωτιστική πηγή πληροφοριών.

Οι αρχαίοι συγγραφείς μας άφησαν έναν μεγάλο πλούτο πληροφοριών και πολλές από αυτές επιβίωσαν παρά τις πυρές και τις διώξεις.

 Κάποιες από αυτές είναι αρκετά χρήσιμες στην νομισματική ώστε να γίνουν κατανοητά τα σχέδια στα νομίσματα.

 Το πιο χρήσιμο έργο είναι τα «Γεωργραφικά» του Στράβωνος που γράφτηκε την εποχή του Αυγούστου. 

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος έγραψε μια μακρά πραγματεία στα μέσα του πρώτου αιώνος μ.Χ. για οτιδήποτε ήταν γνωστό στον κόσμο των Ρωμαίων. 

Αργυρό τετράδραχμο
Αλεξάνδρου Γ΄ Μακεδονίας, 325-315 π.Χ.

Το έργο τους λοιπόν «Αρχαία Νομίσματα που εικονογραφούν χαμένα αριστουργήματα της Ελληνικής Τέχνης. Ένας νομισματικός σχολιασμός στον Παυσανία» παραμένει ακόμη εκπαιδευτικό και ευχάριστο.

Αν και η άμεση αναφορά σε νομίσματα στους αρχαίους συγγραφείς δεν είναι συχνή, πολλές αναφορές στην γλυπτική είναι χρήσιμες για τους σύγχρονους επιστήμονες της νομισματικής. Ένα άλλο έργο του προηγούμενου αιώνα που είναι ακόμη χρήσιμο σε αυτούς που μελετούν και συλλέγουν νομίσματα σαν έργα τέχνης είναι το έργο του Στιούαρτ Τζόουνς: 
«Επιλογή απο σπασμάτων από τους Αρχαίους συγγραφείς, επεξηγηματική της Ιστορίας της Ελληνικής Γλυπτικής».
 Η ανατύπωση του έργου αυτού από τον οίκο Argonaut, στα 1966 περιλαμβάνει ένα πολύ χρήσιμο κατάλογο.

Αργυρό τετράδραχμο Μένδης Μακεδονίας,  425π.Χ.
Εμπροσθότυπος  Διόνυσος καθήμενος ανάστροφα επάνω σε όνο.

Τα νομίσματα είναι η οπτική καταγραφή της ανθρώπινης εμπειρίας. 

Είναι μία λιγότερο περιγραφική μορφή ιστορίας απ’ ότι η λογοτεχνία και η ιστορία που λένε, πρέπει να βγει μετά από μία πολύ προσεκτική ανάλυση. 
Εκτός από τις πληροφορίες που μας δίδει η εικονογραφία και οι επιγραφές, ένα νόμισμα μπορεί να αποκαλύψει πολλά από τον χρόνο και τον τόπο που εκδόθηκε. 

Η χρονολόγηση είναι μία από τις πλευρές τις ιστορίας η οποία πολλά ωφελήθηκε από την νομισματική έρευνα.
 Τα νομίσματα δεν έχουν ελαττωματική μνήμη ούτε και συγχέουν το ένα πρόσωπο με το άλλο. 
Μας δίδουν τις ίδιες πληροφορίες που έδιναν και σε κάποιον που ζούσε την εποχή της έκδοσης τους. Δικό μας έργο είναι να ερμηνεύσουμε σωστά τις πληροφορίες αυτές και να τις θέσουμε στο σωστό τους πλαίσιο.

Υπάρχει ένας αριθμός στοιχείων στο σχέδιο και την παραγωγή του νομίσματος που μπορούν να ρίξουν φως στην σύγχρονη ιστορία. 
Δεν είναι όμως όλα προφανή.
 Υπάρχουν μερικά νομίσματα που αποτελούν χρονολογικούς πίνακες. 

Συνεχίστε ΕΔΩ