Η κλεμμένη γυναίκα με το πέπλο γύρισε στην πατρίδα της

 

Μαρμάρινο κεφάλι της Ελληνιστικής εποχής από την Κυρήνη
στην Εισαγγελία του Μανχάταν.

Κλεμμένα αρχαία ελληνικά γλυπτά, από τα οποία μάλιστα το ένα βρισκόταν στις προθήκες του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης επιστράφηκαν από την Εισαγγελία του Μανχάταν στον τόπο από όπου είχαν κλαπεί.

Την Κυρήνη, ελληνική αποικία στη Βόρεια Αφρική -σήμερα στο κράτος της Λιβύης βεβαίως- έναν απέραντο αρχαιολογικό χώρο, που έχει λεηλατηθεί άγρια, ειδικά στη σύγχρονη εποχή. Ανάμεσα στα γλυπτά που επιστράφηκαν και ένα εκπληκτικό, μαρμάρινο κεφάλι γυναίκας, που έχει σκεπασμένο με διάφανο πέπλο το πρόσωπό της.

Πρόκειται για ένα έργο του 350 π.Χ. περίπου, της εποχής των Πτολεμαίων δηλαδή, διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς η Κυρήνη είχε περιέλθει στη δικαιοδοσία τους, έχοντας γίνει μέρος της αυτοκρατορίας τους με πρωτεύουσα την Αλεξάνδρεια. Όσο για την αξία του γλυπτού εκτιμάται στα 1,2 εκατομμύρια δολάρια. Όπως είπε μάλιστα ο Γενικός Εισαγγελέας του Μανχάταν Άλβιν Μπραγκ: «Αυτά είναι περισσότερο από απλά όμορφα έργα, είναι παράθυρα σε χιλιάδες χρόνια πολιτισμού και αξίζουν να επιστραφούν στη χώρα προέλευσής τους».

Αυτό το «Κεφάλι γυναίκας με πέπλο» όπως λέγεται, βρισκόταν παράνομα στα χέρια του δισεκατομμυριούχου συλλέκτη έργων τέχνης Μάικλ Στάιχαρντ, μαζί με άλλες ελληνικές αρχαιότητες, 55 τον αριθμό που παραδόθηκαν στην Ελλάδα μέσω της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη σε ειδική τελετή στις 24 Φεβρουαρίου στην Εισαγγελία του Μανχάταν. Όπως έχει γράψει το mononews από τη συλλογή του Στάινχαρντ κατασχέθηκαν 180 κλεμμένες αρχαιότητες, οι οποίες επιστρέφουν στις χώρες προέλευσής τους. Συνολικά η αξία τους είχε υπολογιστεί στα 70 εκατ. δολάρια.

Μαρμάρινο κεφάλι γυναίκας με πέπλο, έργο του 350 π.Χ. από την Κυρήνη

Και τα δύο λεηλατημένα έργα, που επιστρέφονται στη Λιβύη προέρχονται από τους αρχαίους ταφικούς χώρους της πόλης. Η νεκρόπολη της Κυρήνης, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO έχει υποστεί δεκαετίες λεηλασίας από το 1980. Ιδιαίτερα μάλιστα αφ΄ ότου οι αρχαιολόγοι και άλλοι επιστήμονες σταμάτησαν τις ανασκαφικές τους εργασίες εκεί, το 1999, λόγω αναταραχής και πολιτικής αστάθειας, αφήνοντάς την ευάλωτη σε βανδάλους. Άλλωστε ο ίδιος ο Μουαμάρ Καντάφι είχε δώσει εντολή το 1978 για την ολοκληρωτική καταστροφή του ναού του Διός στην αρχαία πόλη.

Ένας συλλέκτης ονόματι Εμίλ Σάαντ, που είχε κριθεί ένοχος για διακίνηση αρχαιοτήτων στην Αίγυπτο το 2000, φέρεται να μετέφερε λαθραία το άγαλμα από τη Λιβύη στην Αίγυπτο. Όταν το έργο εμφανίστηκε στη διεθνή αγορά τέχνης το 1997, έφερε «ενδεικτικά σημάδια λεηλασίας, όπως χώμα στην επιφάνειά του και νέες θραύσεις στη βάση και στο πέπλο», όπως είπαν οι ερευνητές στους New York Times.

Μαρμάρινο κεφάλι της Ελληνιστικής εποχής από την Κυρήνη.

«Δεν θα επιτρέψουμε να είναι η Νέα Υόρκη κόμβος για την παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων και θα συνεχίσουμε να καταπολεμούμε τις λεηλασίες και το λαθρεμπόριο σε όλο τον κόσμο σε συντονισμό με τους εταίρους μας και τις αρχές επιβολής του νόμου», διαβεβαιώνει όμως σήμερα ο Γενικός Εισαγγελέας του Μανχάταν Άλβιν Μπραγκ. Όσο για το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης που έχει «συλληφθεί» και άλλες φορές κλέπτοντας οπώρας, για την ακρίβεια βέβαια, εκθέτοντας αρχαιότητες, χωρίς να έχει ελέγξει την νομιμότητα της προέλευσής τους δηλώνει, ότι έχει υποστηρίξει πλήρως την έρευνα της Εισαγγελίας του Μανχάταν και την επιστροφή του έργου στη Λιβύη. Είναι σαφές ότι τα μεγάλα μουσεία του εξωτερικού έχουν ακόμη πολλά κρυμμένα μυστικά.

Μ. Θερμού

Πηγή:  MonoNews