Ο 3.500 χρόνων θολωτός τάφος «Τούμπα» στο Διμήνι Μαγνησίας

Της αρχαιολόγου Στ. Αλεξάνδρου

Ο θολωτός τάφος «Τούμπα» βρίσκεται στο Διμήνι Μαγνησίας, στις δυτικές παρυφές του λόφου με τον γνωστό νεολιθικό οικισμό.

Ανασκάφηκε το 1892 από το Β. Στάη και βρέθηκε συλημένος. Δεν διατηρείται σε καλή κατάσταση, αφού η θόλος του έχει καταρρεύσει μέχρι το ύψος του υπερθύρου. Είναι καλύτερα κατασκευασμένος από τον θολωτό τάφο «Λαμιόσπιτο», και χρονολογείται -σύμφωνα με την αρχιτεκτονική του μορφή - λίγο αργότερα από αυτόν. Από τα ελάχιστα θραύσματα των αγγείων που βρέθηκαν στην ανασκαφή του δρόμου που οδηγεί στην θόλο, η τελευταία χρήση του τάφου μπορεί να χρονολογηθεί στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, στον 13ος αι. π.Χ. (ΥΕ ΙΙΙ Β2).

Ο τάφος αποτελείται από την θόλο (σωζόμενο ύψος 3,8 μ. και διάμετρος 8,3 μ.), από το στόμιο (μήκος 3,25 μ., ύψος 3,15 μ. και πλάτος 1,6 μ.) και από ένα μακρύ δρόμο με ΒΔ προσανατολισμό (μήκος 16,3 μ. και πλάτος 2,30 μ.). Οι παρειές του δρόμου συγκρατούνται από λιθόκτιστους αναλημματικούς τοίχους, οι οποίοι στην συμβολή τους με την θόλο έχουν ύψος 4 μ. και σώζονται σε αρίστη κατάσταση. Στο δυτικό άκρο του δρόμου σώζεται ο τοίχος της τελευταίας φραγής του τάφου.

Η είσοδος στην θόλο του τάφου γινόταν μέσω ενός στομίου, που καλύπτεται από τρεις μεγάλες λαξευμένες πέτρες υπερθύρου, πάχους 0,45 μ. Η εσωτερική πλάκα του υπερθύρου είναι λαξευμένη, ώστε να ακολουθεί την μορφή της θόλου. Πάνω από το υπέρθυρο διαμορφώνεται το ανακουφιστικό τρίγωνο. Η θύρα του στομίου είναι κτισμένη από μεγάλους λαξευμένους λίθους που δημιουργούν υποδοχές για μία ξύλινη (;) θύρα.

Η θόλος έχει κατασκευασθεί κατά το εκφορικό σύστημα. Είναι χτισμένη με μικρές ασβεστολιθικές πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό. Οι πέτρες στην βάση της θόλου είναι μεγάλοι λαξευμένοι κυβόλιθοι και είναι θεμελιωμένοι πάνω στον ασβεστολιθικό βράχο που έχει ισοπεδωθεί για να αποτελέσει το δάπεδο του θολωτού τάφου.

Στην βόρεια πλευρά της θόλου υπάρχει ορθογώνια κατασκευή (μήκος 3,62 μ., πλάτος 1,4 μ. και σωζόμενο ύψος 1,08 μ.), η οποία σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του ανασκαφέα Β. Στάη σκεπαζόταν με λίθινες πλάκες. Η κτιστή αυτή λάρνακα χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση της νεκρικής κλίνης.

Αν και ο τάφος βρέθηκε συλημένος, ωστόσο μερικά ευρήματα, κυρίως μικρά χρυσά και γυάλινα κοσμήματα, διέφυγαν της προσοχής των αρχαιοκαπήλων. Τα κτερίσματα αυτά εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.12.2021.

arxeion-politismou.gr