Πετρόκυκλος 5.600 χρόνων, δίπλα στο Σπήλαιο της Καλυψούς και οι μεγαλιθικοί ναοί των Γιγάντων στην Γαύλο

 

Του Γιώργου Λεκάκη

Η Ix-Xagħra / Ξαγίρα στο νησίδιο (έκτασης 2,5 τ. χλμ.) Γαύλος[1] (νυν παραφρασμένα Γκότζο / Γκότσο / Γκόζο / Gozzo) 4 χλμ. βορειοδυτικά του νησιού της Μάλτας, στον 36ο παράλληλο [36°3′1″N 14°16′3″E] στην Μεσόγειο, είναι ένα από τα αρχαιότερα κατοικημένα μέρη της Γαύλου, όπου ευρίσκονται οι μεγαλιθικοί ναοί των Γιγάντων / Γκιγαντίγια / Ġgantija, που χρονολογούνται από την 5η χιλιετία π.Χ. και ο «Πέτρινος Κύκλος της Xagħra», του 3600 π.Χ.

Οι πρώτοι νεολιθικοί οικισμοί προήλθαν προφανώς από την Σικελία.

Οι μεγαλιθικοί ναοί της Γιγαντίας / Gigantia / Ġgantija, δύο από τα επτά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, αξίζουν να σημειωθούν για τις δομές τους, που χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού και εξακολουθούν να διατηρούνται καλώς. Σε έναν από αυτόν, διακρίνεται το ανάγλυφο του φιδιού. Ευρήματά τους σώζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πρωτεύουσας Βικτώριας[2].

Φυσικά υπόγεια χαρακτηριστικά, όπως το Σπήλαιο του Xerri και το Σπήλαιο του Νίνου, βρίσκονται σε αυτήν την πόλη, μαζί με το Σπήλαιο της Καλυψούς(*), το οποίο έχει υπέροχη θέα στην κόκκινη αμμώδη παραλία Ramla.

Ένας τοπικός θρύλος λέει ότι στο νησί η νύμφη Καλυψώ κράτησε αιχμάλωτο τον Οδυσσέα για επτά χρόνια. Ακόμη και σήμερα δείχνουν την σπηλιά όπου ζούσε η νύμφη. Γύρω από το σπήλαιο δεν υπάρχει κατοίκηση, λόγω ενός άλλου μύθου, σύμφωνα με τον οποίο ζει ακόμη το πνεύμα του Οδυσσέα, και βγάζει περίεργα μουγκρητά…

Η Ξαγίρα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Γαύλο, και βρίσκεται στα βορειοανατολικά της πρωτεύουσας της Γαύλου, Βικτώριας. Δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο, δεδομένης της ιστορικής κληρονομιάς του, της πολυσύχναστης πλατείας Νίκης και των χιλιάδων τουριστών που συρρέουν στον κόλπο της Ramla το καλοκαίρι και στους αρχαίους ναούς όλον τον χρόνο.

Κατά την διάρκεια της βρετανικής αποικιοκρατίας, η Xagħra ήταν επίσης γνωστή ως Casal Caccia / Caccia / Kaċċa.

Ο Πέτρινος Κύκλος της Xagħra. 

Ο ναός στην Σαάρα είναι αφιερωμένος στην Παναγία την Νικήτρια, γνωστή και ως Il Bambina. Η Βασιλική της Γέννησης της Θεοτόκου είναι μια μνημειακή μπαρόκ καθολική εκκλησία, που κτίσθηκε τον 19ο αιώνα στην θέση μιας προηγούμενης εκκλησίας. Πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου, για το τέλος της πολιορκίας της Μάλτας από τουρκικά πλοία (8 Σεπτεμβρίου 1565).

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.4.2018.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] γαύλος = είδος αρχαίου στρογγυλού πλοίου > ρωμ. gaulum > λατινικά coppa, αραβικα > ghaudex.

[2] μαλτέζικα Ir-Rabat Għawdex ή Il-Belt Victoria στα ιταλικά, αρχαιότερα Rabato del Castello.

(*) Οι άλλες τοποθεσίες που διεκδικούν την θέση του Σπηλαίου της Καλυψούς είναι:

- στην Γαύδο 

- στους Οθρωνούς Διαποντίων Νήσων Κερκύρας 

και

- στην Κούβα, της Καραϊβικής.

arxeion-politismou.gr