Εργαλεία και δόντι ανθρώπου 452.000 χρόνων ανακαλύφθηκαν σε υψόμετρο 2.137 μ.! Και σφαγή αλόγων στο Σπήλαιο των Κούρδων!

Του Γιώργου Λεκάκη

Σε μια σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη, προέβησαν Γάλλοι και Ιρανοί ερευνητές με συναρπαστικά στοιχεία της πρώιμης ανθρώπινης κατοίκησης στο Κεντρικό Οροπέδιο του Ιράν, ανατρέποντας το γνωστό έως τώρα χρονοδιάγραμμα ανθρώπινης εγκατάστασης στην περιοχή κατά… 300,000 χρόνια!!!

Αυτή η ανακάλυψη, με επίκεντρο το σπήλαιο Καλέ Κούρδων / Qaleh Kurd / Ghaleh Kord / Ghaleh Kurd (σε υψόμετρο 2.137 μ.!!!) στο Qazvin, όχι μόνον επαναπροσδιορίζει την κατανόησή μας για τις αρχαίες ανθρώπινες μεταναστεύσεις, αλλά και ρίχνει φως στην στρατηγική σημασία αυτής της περιοχής κατά το Μέσο Πλειστόκαινο.

Το Κεντρικό Οροπέδιο του Ιράν, φωλιασμένο μεταξύ των βουνών Alborz και Zagros, έχει από καιρό κεντρίσει τους αρχαιολόγους, λόγω της κομβικής του θέσεως στο σταυροδρόμι μεγάλων αρχαίων πολιτισμών - από το Λεβάντε και τον Καύκασο έως την Κεντρική Ασία και την Ανατολική Ασία. Αυτή η γεωγραφική θέση διευκόλυνε εκτεταμένες ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις και μεταναστεύσεις σε όλο το Πλειστόκαινο, καθιστώντας την ζωτική περιοχή για την μελέτη της πρώιμης διασποράς των προγόνων μας.

Τα πρόσφατα ευρήματα, περιγράφουν λεπτομερώς μια αξιοσημείωτη συλλογή τεχνουργημάτων και υπολειμμάτων, που χρονολογούνται πριν από 452.000 ± 32 χρόνια! Στο επίκεντρο αυτής της ανακάλυψης ευρίσκεται ένα ανθρώπινο γαλακτοφόρο δόντι, συγκεκριμένα ένας πρώτος άνω γομφίος, μαζί με μια ποικιλία από λίθινα εργαλεία και υπολείμματα πανίδας. Αυτές οι ανακαλύψεις δίνουν μια ζωντανή εικόνα της επαναλαμβανόμενης ανθρώπινης κατοίκησης κατά την πρώιμη Μέση Παλαιολιθική περίοδο, υποδηλώνοντας περίπλοκες πολιτιστικές συνδέσεις με σύγχρονες κοινωνίες στον Καύκασο και το Λεβάντε.

Συγκεκριμένα, η ανασκαφή στο σπήλαιο Qaleh Kurd αποκάλυψε επίσης στοιχεία εκτεταμένης σφαγής αλόγων, υπογραμμίζοντας την σημασία της τοποθεσίας ως κόμβου για δραστηριότητες πρώιμης ανθρώπινης επιβίωσης. Αυτή η ανακάλυψη ευθυγραμμίζεται με ευρύτερα πρότυπα που παρατηρούνται σε ολόκληρη την περιοχή, υπογραμμίζοντας τις προσαρμοστικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι αρχαίοι πληθυσμοί για να ευδοκιμήσουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Η πρόσφατη αναζωπύρωση των αρχαιολογικών δραστηριοτήτων σε περιοχές όπως η επαρχία Maysan του Ιράκ, με την διευκόλυνση πρωτοβουλιών όπως το πρόγραμμα κοινής αποστολής Ρωσίας-Ιράκ, υπογραμμίζει μια αυξανόμενη διεθνή συνεργασία στην επιδίωξη της αποκάλυψης της κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.

Το Ιράν, με την εκτεταμένη σειρά τοποθεσιών πολιτιστικής κληρονομιάς (συμπεριλαμβανομένων 27 μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO) παραμένει κομβικό σημείο για τις προσπάθειες της εκεί αρχαιολογικής έρευνας.

Σε προηγούμενες ανασκαφές στο σπήλαιο έχουν βρεθεί ανθρώπινα υπολείμματα, οστά ζώων και νεολιθικά αντικείμενα.[1]

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:

[1] Βλ. Kamrani Z. «Τυπολογία και τεχνολογία λίθινων εργαλείων του σπηλαίου Kurd Qala, Auj, επαρχία Qazvin», 20.2.2023.

ΠΗΓΗ: Vahdati Nasab Η., κ.ά. «Qaleh Kurd Cave (Qazvin, Iran): Oldest Evidence of Middle Pleistocene Hominin Occupations and a Human Deciduous Tooth in the Iranian Central Plateau», Journal of Paleolithic Archaeology 7, 16 (2024), https://doi.org/10.1007/s41982-024-00180-4, 23.5.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.5.2024.