Αρχαίος τάφος στην Κραννώνα
Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης (καθηγητής φιλόλογος)
Πριν από την εποχή τού Πεισίστρατου οι Αλευάδες (η άλλη αριστοκρατική φαμίλια της Λάρισας) χωρίστηκαν σε δύο κλάδους: την οικογένεια των Αλευάδων (που εξακολουθεί να έχει έδρα τη Λάρισα) και την οικογένεια των Σκοπάδων.
Ο προπάτορας του γένους: Γενάρχης των Σκοπάδων και πρώτος άρχοντάς τους ήταν ο Σκόπας του Κρέοντος, με έδρα του βασιλείου του την Κραννώνα. Από το όνομα του πατέρα του Σκόπα, Κρέων, οι Σκοπάδες καλούνταν Κρεωνίδες ή Κρεοντίδες. Η Κραννών υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες πόλεις της αρχαίας Θεσσαλίας. Η θέση της ήταν ιδιαίτερα σημαντική, καθώς βρισκόταν πάνω στην οδό επικοινωνίας μεταξύ Λαρίσης και Φαρσάλου. Η προθεσσαλική ονομασία της ήταν Εφύρα, ενώ το μεταγενέστερο όνομά της οφείλεται σε μια θερμή και ιαματική πηγή, η οποία στην Αιολική διάλεκτο καλείται «Κράννα» (κρήνη).
Οι ζάμπλουτοι Σκοπάδες: Όταν αποτελούσε την έδρα του αριστοκρατικού γένος των Σκοπάδων, γνώρισε μεγάλη ακμή. Οι Σκοπάδες την είχαν μετατρέψει σε σημαντικό αστικό κέντρο της αρχαίας Ελλάδας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τους Αλευάδες της Λάρισας και τους Εχεκρατίδες της Φαρσάλου, συντέλεσε στο να κυριαρχήσει στην πολιτική σκηνή της Θεσσαλίας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι Σκοπάδες ήταν περιώνυμο γένος εξαιτίας του μεγάλου του πλούτου, χάρις στα έσοδα που τους εξασφάλιζαν οι εύφορες αγροτικές εκτάσεις που διέθεταν. Έμεινε η παροιμιώδης φράση: «πλούτον μεν Σκοπάδων, μεγαλοφροσύνην δε Κίμωνος»….
Τα αναθήματα στους Δελφούς: Ο Θεόκριτος λέει ότι στον οίκο των Σκοπάδων πολλοί Πενέστες (δουλοπάροικοι) έπαιρναν κάθε μήνα μεγάλες ποσότητες τροφίμων. Έφτασαν μάλιστα στο σημείο να στέλνουν στο μαντείο των Δελφών κάθε χρόνο, ως αφιερώματα θυσίας, 100 βόδια με επιχρυσωμένα κέρατα και 1000 πρόβατα. Όλα αυτά τα ζώα έρχονταν με πομπή από την Κραννώνα ως τους Δελφούς με τον πιο επιβλητικό τρόπο, που θα έκανε βεβαίως μεγάλη εντύπωση στις άλλες πόλεις….
Ο φιλότεχνος οίκος: Ο Σκόπας θεωρούνταν προστάτης των γραμμάτων και των ποιητών. Το ενδιαφέρον των Σκοπάδων για την τέχνη προσέλκυσε στην αυλή τους αξιόλογες προσωπικότητες: Πίνδαρος, Σιμωνίδης, Βακχυλίδης. Ο Σιμωνίδης ο Κείος, που έζησε αρκετό χρόνο στην αυλή του, τον χαρακτηρίζει άνδρα αγαθό και αλάθητο, άψογο και με τετράγωνη λογική. Ένα δυσάρεστο γεγονός όμως επισκίασε την ιστορία αυτής της οικογένειας. Σε μια εορταστική συγκέντρωση στο μέγαρο του Σκόπα, κατέπεσε εξαιτίας μεγάλου σεισμού η στέγη του κτιρίου και ο Σκόπας σκοτώθηκε….
Το φημισμένο θεσσαλικό ιππικό: Η περιοχή της ήταν ιδανική για την ανάπτυξη ίππων και ιππικού. Το ιππικό της θεωρούνταν το καλύτερο της περιοχής και οι Θεσσαλοί ιππείς έγιναν περιζήτητοι μισθοφόροι. Χάρις σ’ αυτό το ιππικό υπερασπίζονταν αποτελεσματικά την εύφορη γη τους. Η κατοχή πάντως αυτών των ζώων ήταν προνόμιο μόνο των πλουσίων, καθώς δεν υπήρχε άλλη χρήση για τους ίππους πλην τού κυνηγιού και του πολέμου. Στον Μεσαίωνα οπότε ανακαλύφθηκε ειδική σαγή (τα εξαρτήματα δηλ. για να ζευχθεί ένα ζώο), κατέστη εφικτή η χρήση του ίππου για εργασίες.
Τα πληθωρικά κτερίσματα (νεκρικές προσφορές που τοποθετούνταν στον τάφο): Ο πλούτος της έδρας αυτής των Σκοπάδων φανερώνεται και από το γεγονός πως μετά τους Πελοποννησιακούς Πολέμους, έκοψε τα δικά της αργυρά και χάλκινα νομίσματα. Επίσης μέσω των πλούσιων ευρημάτων από τα νεκροταφεία της. Βρέθηκαν πολλοί συνεχόμενοι τύμβοι μέχρι τα όρια του Δοξαρά. Οι τύμβοι σκέπαζαν δεκάδες τάφους, κιβωτιόσχημους ή θολωτούς, από τη Μυκηναϊκή Εποχή.
Πεδίο πολλών μαχών: Η περιοχή της Κραννώνος αποτέλεσε χώρο αξιόλογων μαχών. Σημαντική ήταν αυτή του 322 πΧ, στη διάρκεια του Λαμιακού Πολέμου, όταν οι Μακεδόνες στρατηγοί Αντίπατρος και Κρατερός νίκησαν τους συνασπισμένους κατά των Μακεδόνων Έλληνες. Σταδιακά η πόλη αρχίζει να χάνει τη σημασία της και παύει πλέον να γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις πηγές…..
* Κοντά στον μικρό Προφήτη Ηλία της Λάρισας υπάρχει η «Οδός Σκοπάδων» .
Βιβλιογραφία: α) Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. β) Σχετικές δημοσιεύσεις στο «Θεσσαλικό Ημερολόγιο».
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου