Άγνωστος γεωργικός οικισμός 5.400 χρόνων ανακαλύφθηκε στην Γη του Άτλαντα! Με ελεφαντόδοντα, αυγά στρουθοκαμήλου, εξημερωμένα φυτά και ζώα, κ.ά.

Του Γιώργου Λεκάκη

Το Μαγκρέμπ[2] (στην βορειοδυτική Αφρική, στην Γη του Άτλαντα, έκταση που κατέχει νυν το Μαρόκο) έπαιξε σημαντικό ρόλο από την Παλαιολιθική εποχή, και αργότερα στην σύνδεση Αφρικής με την δυτική Μεσόγειο - έως και την ισλαμική περίοδο. Αλλά υπάρχει ένα κενό ιστορικής / αρχαιολογικής γνώσης για το Μαγκρέμπ[2], μεταξύ 6.000 και 3.000 χρόνων πριν από σήμερα...

Ένας γεωργικός οικισμός νεολιθικής εποχής 5.000 χρόνων (περ. 3400 - 2900 π.Χ.) έρχεται να καλύψει αυτό το κενό. Είχε εντοπιστεί στο Oued Beht κατά μήκος του ποταμού Μπατ / Baht / Oued Beht[1], 100 χλμ. στην ενδοχώρα, στα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας του Μαρόκου, Ραμπάτ… και ανακαλύφθηκε κατά την διάρκεια οικοδομικών έργων την δεκαετία του… 1930… Αλλά μόλις προσφάτως διερευνήθηκε από μια διεθνή ομάδα αρχαιολόγων, οι οποίοι εντόπισαν υπολείμματα εξημερωμένων φυτών και ζώων, αγγεία, πέτρινα εργαλεία και λάκκους βαθειάς αποθήκευσης.

Παρόμοιοι νεολιθικοί λάκκοι, που περιέχουν ελεφαντόδοντα και αυγά στρουθοκαμήλου έχουν αποκαλυφθεί στην Ιβηρική Χερσόνησο. Αυτό ίσως δείχνει πιθανές συνδέσεις των κατοίκων της Ιβηρικής με την Αφρική, εκείνη την εποχή.

Ο κ. C. Broodbank (του Πανεπιστημίου του Cambridge) εξήγησε ότι η νέα μελέτη θα αρχίσει να δείχνει πώς οι άνθρωποι της βορειοδυτικής Αφρικής αλληλεπιδρούσαν με τις πρώιμες μεσογειακές κοινωνίες.

Αυτό είναι σήμερα ο αρχαιότερος και μεγαλύτερος γεωργικός οικισμός στην Αφρική, πέρα ​​από τον διάδρομο του Νείλου. Η κεραμική και τα λίθινα, μαζί με πολυάριθμους λάκκους, δείχνουν μια κοινότητα που φέρνει το Μαγκρέμπ σε διάλογο με τις σύγχρονές του ευρύτερες εξελίξεις της δυτικής Μεσογείου.

 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Πηγάζει από την οροσειρά του Μέσου Άτλαντα. Παραπόταμος του ποταμού Sebú.

[2] Στο Μαγκρέμπ (al-Maghrib) ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ Ιουστινιανός Α' έστειλε το 533 μ.Χ. μια δύναμη, υπό τον στρατηγό Βελισσάριο, που κατάφερε να καταστρέψει το Βασίλειο των Βανδάλων (534 μ.Χ.). Η βυζαντινή ελληνικη κυριαρχία του Μαγκρέμπ διήρκεσε 150 χρόνια, ώσπου ηττήθη από του Βερβέρους.

ΠΗΓΗ: C. Broodbank, κ.ά. «Oued Beht, Morocco: a complex early farming society in north-west Africa and its implications for western Mediterranean interaction during later prehistory», https://doi.org/10.15184/aqy.2024.101, Cambridge University Press, 31.7.2024. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.