Του Γιώργου Λεκάκη
Όταν οι αρχαιολόγοι ανέσκαψαν στις αρχές του 20ού αιώνα, τον νεκρικό ναό της Ελληνίδας φαραώ Αμέσεως (γνωστής ως Χατσεψούτ – βασίλευσε περίπου το 1473 – 1458 π.Χ. – 18η Δυναστεια) στο Ντέιρ ελ-Μπαχάρι, διαπίστωσαν ότι πολλά από τα αγάλματα που απεικόνιζαν την γυναίκα-φαραώ είχαν καταστραφεί σκόπιμα μετά τον θάνατό της.
Οι μελετητές επίστευαν εδώ και καιρό ότι αυτό ήταν μέρος μιας εκστρατείας εκδίκησης, που διεξήγαγε ο συγκυβερνήτης και διάδοχός της, Θόθμις (γνωστός ως Τούθμωσις Γ΄ – βασ. περίπου το 1479 – 1425 π.Χ. ), η οποία επιδίωκε να ατιμάσει και να σβήσει την Χατσεψούτ από την δημόσια μνήμη μετά τον θάνατό της.
Αλλά αυτό μπορεί να μην ίσχυε τελικώς….
Νέα έρευνα, που διεξήγαγε ο αιγυπτιολόγος του Πανεπιστημίου του Τορόντο, J. Y. Wong, υποδηλώνει ότι αυτές οι πράξεις πιθανότατα πραγματοποιήθηκαν ως τρόπος «απενεργοποίησης» των αγαλμάτων και εξάλειψης των υπερφυσικών δυνάμεων τους, άρα και της βασίλισσας, μετά τον θάνατό της. Και, τέλος, την επαναχρησιμοποίησή τους ως πρώτη ύλη.
Ο κ. Wong διαπίστωσε ότι τα γλυπτά δεν ήταν σπασμένα στο πρόσωπο, όπως θα αναμενόταν εάν είχαν θρυμματιστεί, λόγω βεντέτας. Αντ’ αυτού, κόπηκαν κατά μήκος συγκεκριμένων αδύναμων σημείων της πέτρας, στον λαιμό, την μέση και τα γόνατα. Ο κ. Wong διαπίστωσε ότι αυτή η συμπεριφορά ήταν πιο συνεπής με τελετουργικές πρακτικές, που δεν ήταν ασυνήθιστες μετά τους θανάτους άλλων φαραώ. Ενώ αναφέρεται ότι ο Θόθμις Γ΄ όντως καταδίωκε αμείλικτα την μνήμη της Αμέσεως, ίσως υπάρχει περιθώριο για μια πιο λεπτομερή κατανόηση των πράξεών του, οι οποίες ίσως καθοδηγούνταν από τελετουργική αναγκαιότητα και όχι από άμεση εχθρότητα.
ΠΗΓΗ: J. Y. Wong «The afterlife of Hatshepsut’s statuary», εκδ. Cambridge University Press, Antiquity, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.6.2025. Newsweek.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου